چرا روسیه جنگ را در فضای مجازی باخت؟!

روزنامه خراسان نوشت: جنگ در اوکراین از ساعات اولیه روز پنج شنبه شروع شد و روسیه خیلی زود بخش‌های زیادی از خاک اوکراین را اشغال کرد.

هر چند در ظاهر پیروز این جنگ روسیه بود، اما روسیه فضای رسانه‌ای را به اوکراین باخت و مردم این کشور با حضور فعال در شبکه‌های اجتماعی از اشغال اوکراین توسط روسیه نوشتند و با حضور فعالانه، نگاه جامعه جهانی را به خود معطوف کردند. برای نمونه ماجرای نبرد در جزیره مار بود.

کاربران اوکراینی در همان روز اول جنگ با انتشار یک ویدئوی صوتی که صحت آن تایید نشد از ۱۳ سربازی گفتند که در دفاع از یک جزیره کوچک کشته شدند. در ویدئو‌های صوتی منتشر شده شنیده می‌شود که از مرزبانانی که از جزیره «مار» در دریای سیاه دفاع می‌کنند، خواسته می‌شود تا «سلاح‌های خود را زمین بگذارند» در غیر این صورت «بمباران می‌شوند.»

این سربازان پاسخ می‌دهند: «کشتی جنگی روسیه، برو به جهنم.» اوکراینی‌ها با انتشار گسترده این فایل صوتی ادعا کردند که این سربازان در حملات هوایی و دریایی روسیه کشته شدند. روسیه، اما این موضوع را تکذیب کرده و گفته است که همه آن‌ها تسلیم شدند و ویدئویی هم از این موضوع منتشر کرد، اما آن چنان دیده نشد.

چرا اوکراین برنده جنگ در فضای مجازی بود؟

هر چند همیشه تجاوز محکوم است، اما روسیه حتی نتوانست دلیل حمله اش به اوکراین را در بین مردم جهان توجیه کند. مهم‌ترین دلیل این اتفاق هم بر می‌گردد به نبود روس‌ها در شبکه‌های اجتماعی بین المللی. مردم روسیه به دلایل مختلفی از جمله فیلتر برخی از شبکه‌های اجتماعی بین المللی بیشتر در شبکه‌های اجتماعی بومی این کشور حضور دارند و به جای شبکه‌های اجتماعی مثل توئیتر و اینستاگرام بیشتر در شبکه اجتماعی «VKontakte (VK» که یک شبکه اجتماعی بومی است، حضور دارند.

این حضور نداشتن کنشگران و فعالان اجتماعی روس در شبکه‌های اجتماعی باعث شد اوکراینی‌ها روایت خودشان را از جنگ به مردم جهان مخابره کنند. برخی کارشناسان معتقدند که شبکه‌های اجتماعی قبل از جهان واقعی احساس شکست یا پیروزی را شکل می‌دهند. پس مهم است که مشروعیت تصمیم سازی‌ها پیش از اجرا و اعمال قدرت بین المللی از سوی مردم جهان تایید شود که این مهم از طریق شبکه‌های اجتماعی جهانی می‌تواند به راحتی اتفاق بیفتد.

دردسر‌های نبودن در بستر‌های بین المللی

ملت‌هایی که در شبکه‌های جهانی عضو نباشند طبیعتا تولید محتوا، اعلام نظر و جریان سازی هم نخواهند داشت و این موضوع باعث انزوای خودخواسته در جامعه سایبری می‌شود. کشور‌های مختلف با استفاده از هشتگ‌های مختلف در توئیتر و اینستاگرام علیه اتفاقات مهم موضع می‌گیرند و صدای خودشان را به گوش مردم جهان می‌رسانند.

پس شبکه‌های اجتماعی جهانی می‌تواند بلندگویی برای رساندن آن چه می‌خواهیم به جهان باشد و هر چقدر کشوری آن را محدودتر کند صدای خودش را در جهان کم می‌کند و باعث انزوای بیشتر آن کشور می‌شود.