چرا مدیریت خلیج گرگان به استان مازندران سپرده شد؟

در روز‌های اخیر موضوع سپردن مدیریت خلیج گرگان به سازمان حفاظت محیط زیست استان مازندران در فضای مجازی حاشیه‌ساز شده است. ابهامی که مطرح شده این است وقتی این خلیج بین استان گلستان و مازندران مشترک است و تهدید عمده خلیج گرگان که رسوب‌گذاری در ورودی آب دریای خزر به خلیج گرگان است در استان گلستان قرار دارد چرا باید استان مازندران مدیر بزرگترین خلیج خزر باشد؟

حسینعلی ابراهیمی کارنامی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مازندران در گفتگو با ایران به این ابهام پاسخ داده است:

نکته‌ای که این روز‌ها مدام در فضای رسانه‌ای رصد می‌کنم، برخی اظهارنظر‌های احساسی و غیرکارشناسی است که در زمینه احیای تالاب‌ها به آن پرداخته می‌شود. خواهشم این است که همه دوستداران محیط زیست ضمن پرهیز از این اظهارنظر‌ها به مبانی علمی توجه کنند. همه باید توجه داشته باشند که موضوع محیط زیست محدود به مباحث سیاسی یا یک محدوده جغرافیایی نیست.

در حال حاضر سازمان حفاظت محیط زیست استان مازندران هم در مظان این اتهام است که به‌دلیل دایکی (پشته خاکی) که احداث کرده، باعث شده تا آب به سمت استان گلستان نرود که این ادعایی بیش نیست، زیرا نخستین ضرری که خشک شدن ضلع غربی تالاب میانکاله و خلیج گرگان می‌تواند به هر دو استان وارد کند خطر پدیده ریزگرد‌ها است؛ لذا برای محیط زیست استان مازندران مرز‌های قراردادی و سیاسی معنایی ندارد.

در واقع مدیریت ما در محیط زیست منطبق بر مرز‌های اکولوژیک و مدیریت یکپارچه زیست بومی می‌باشد، یعنی چنانچه یک پهنه تحت حفاظت محیط زیست، در چند استان قرار داشته باشد مدیریت آن به استانی واگذار می‌گردد که بیشترین سهم منطقه را دارد.

این قانون مربوط به قبل از انقلاب بوده و همچنان نیز اعتبار دارد، چندی پیش در جلسه‌ای که در رابطه با مجموعه ذخیره گاه زیست کره میانکاله برگزار شد، مصوب گردید که مدیریت مجموعه تالاب و خشکی و... براساس مدیریت یکپارچه باشد. در واقع ما همه ضوابط را محترم شمرده و مردم و رسانه‌ها نیز با محیط زیست دو استان همکاری و هماهنگی‌های لازم را دارند.

اما متأسفانه در برخی از بخش‌ها که اطلاعات کافی ندارند یک روز با برپایی جلساتی اعلام می‌کنند که چرا محیط زیست با شکارچیان آشوراده برخورد نمی‌کند و درخواست برخورد جدی با محیط زیست مازندران دارند. یک روز دیگر هم اعلام می‌کنند، چنانچه محیط زیست مازندران بخواهد وارد گلستان شود با آن‌ها برخورد جدی خواهیم کرد، درصورتی که همه مدیریت‌ها در یک سلسله مراتب اداری انجام شده و به‌دلیل وسعت تالاب میانکاله که بخشی از آن در شهرستان و بخشی دیگر از آن در استان قرار گرفته مدیریت این تالاب برعهده محیط زیست مازندران که سهم بیشتری از این تالاب را دارد قرار گرفته است.

ما هم ضمن احترام به قوانین و هم به مقررات و بدون در نظر گرفتن مرز‌های سیاسی و جغرافیایی به وظایف قانونی خود عمل می‌کنیم. ضمن اینکه قوانین محیط زیست هم در کل کشور به یک گونه است؛ بویژه اینکه اراضی ملی کشور تحت هیچ شرایطی قابل واگذاری نیست. چنانچه هم در دولت‌های قبلی واگذاری درخصوص آشوراده صورت گرفته باشد به قطع کاری نادرست و غیرقانونی بوده است.

در واقع هیچ نهاد و ارگانی به غیر از قانون نمی‌تواند مانع عملیات سازمان محیط زیست مازندران شود، چرا که قانون است که حمایت کننده است. نکته حائز اهمیت این است که طبق آخرین تصمیم‌گیری‌ها که مربوط به ۵ سال قبل نیز می‌باشد ۲۲ هکتار از آشوراده به حوزه گردشگری واگذار شده است. این در حالی است که این محدوده اختیارات در دوره‌های قبل‌تر تا ۳۷۰ هکتار بوده که تاکنون هیچ کدام از این طرح و مصوبات به‌دلیل مشکلات قانونی که داشتند عملیاتی نشده است.

نکته بعدی اینکه به هیچ وجه تعصبی نداریم که مدیریت این منطقه با محیط زیست گلستان باشد یا مازندران، مهم این است که کار به‌صورت قانونی انجام شود؛ اما متأسفانه برخی‌ها که اطلاعات کافی ندارند این موضوع را به موضوعات سیاسی و ... ربط می‌دهند. در واقع اگر اطلاعات داشته باشند می‌دانند که اینگونه غیرکارشناسی صحبت کردن برایشان تبعات حقوقی در برخواهد داشت.

به هر صورت ما حاضریم در این زمینه اطلاعات کافی در اختیارشان قرار دهیم. از این‌رو از مردم و مسئولان و دوستداران محیط زیست می‌خواهم که موضوعات مربوط به پهنه ذخیره گاه زیست کره میانکاله بخصوص تالاب میانکاله و خلیج گرگان و احیای آن را با مسائل قومی و قبیله‌ای و سیاسی و جغرافیایی گره نزنند.

این زیست بوم متعلق به همه مردم ایران و نسل‌های بعدی، بخصوص مردم استان‌های گلستان و مازندران است و همه با هم باید برای احیای آن اقدام کرده و پیگیر شویم که چرا تا کنون اقدامی صورت نگرفته است و چنانچه در جایی گره‌ای وجود دارد نیز نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دولت و رسانه‌ها و همه مردم کمک کنند تا این احیا صورت گیرد نه اینکه با همدیگر درگیر شویم.

احیای خلیج گرگان زیر نظر ستاد ملی احیای تالاب‌ها است، یعنی ستاد ملی وارد موضوع شده که کار بسیار خوبی بوده و تصمیم‌گیری‌ها در سطح ملی انجام می‌شود و سازمان‌های محیط زیست مازندران و گلستان و همه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها همه باهم در این خصوص مشارکت دارند.