در فرش قرمزها بود که کم کم باب شد به جای پوشیدن لباس جدید، از لباس‌های تکراری استفاده شود. بازیگرانی مثل آنجلینا جولی یکی از پیش‌قراولان این کار بود. او حتی وقتی با فرزندانش روی فرش قرمز آمدند، همگی لباس‌های تکراری خود را پوشیدند تا نشان دهند دنیای مد و تابوهای آن خیلی موضوع مهمی هم نیستند. آنچه که ستارگان جهان به دنبال آن بودند، تلاش برای حفظ محیط زیست و کمتر آسیب رساندن به آن بوده است. استفاده از لباس‌های تکراری را می‌توان به موضوع استفاده از کالاهای دست دوم تعمیم داد. وقتی زهرا یکی از دخترهای آنجلینا جولی لباس مادرش را در یک مراسم رسمی‌می‌پوشد در واقع نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از کالای تکراری و دست دوم، چرخه تولید کالا را کُند کرد و در صرفه‌جویی انرژی ناشی از تولید آن، نقش داشت.
خرید کالا دست دوم یک کار اقتصادی نیست!
پرداختن به موضوع کالاهای دست دوم آن هم با نگاه محیط زیستی شاید تا امروز خیلی مورد توجه نبوده است. آنچه که همیشه درباره خرید کالا دست دوم مطرح می‌شده بحث اقتصادی آن بوده. اینکه شما با خرید یک گوشی دست دوم می‌توانید در هزینه‌های خود صرفه جویی کنید و از یک کالای به روز، با مختصاتی که مدنظر دارید، استفاده کنید. اما باید این موضوع را در نظر بگیرید که به جز نفع اقتصادی موضوعات دیگری هم وجود دارد که باعث می‌شود خرید کالای دست دوم در دنیای امروز ما یک کار مهم به حساب بیاید. موضوعی که سعی می‌کنیم در این مطلب به آن اشاره کنیم.
خرید کمتر، آلودگی کمتر
اگر قرار باشد وجه دیگر ماجرا را توضیح دهیم، باید اینطور در نظر بگیرید که شما برای نیاز خود به یک کالای خاص، سراغ نوع دست دوم آن می‌روید. با خرید این کالا شما این امکان را به کارخانه می‌دهید که تولید کمتری داشته باشد چرا که نیاز شما از جای دیگری تامین شده است. حالا تصور کنید این دایره اگر گسترده شود تا چه اندازه نیاز مردم به وسایل و کالاهای مختلف کمتر خواهد شد. در این حالت وقتی نیاز کمتری وجود داشته باشد، کارخانه‌ها تولیدات کمتری خواهند داشت و وقتی تولیدات کمتر شود بدون شک در مصرف انرژی ناشی از تولید صرفه‌جویی می‌شود. همانطور که می‌دانید در حال حاضر بخش زیادی از آلودگی‌های محیط زیستی از سمت کارخانه‌ها شکل می‌گیرد. به همین دلیل است که وقتی تولید کمتری شکل بگیرد، آلودگی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه به همین سادگی خرید کالای دست دوم که تا چندی پیش تنها یک کار اقتصادی به حساب می‌آمد، این روزها یک فعالیت اجتماعی به حساب می‌آید که می‌تواند به محیط زیست کمک کند.
ما به یک کره چند برابری نیاز داریم
در تازه‌ترین گفتگوی اینستاگرامی که «صدرا محقق»، روزنامه‌نگار با «محمد درویش» از فعالان محیط زیست داشته، به طور جدی درباره موضوع کالای دست دوم و نقش آن بر حفظ محیط زیست صحبت شده است. این گفتگو که به صورت لایو از اینستاگرام منتشر شد، به نکات جذابی اشاره کرده که دانستن آن خالی از لطف نیست.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که محمد درویش به آن اشاره می‌کند این است که در دنیای امروز خرید کالای دست دوم عین خردمندی است. موضوعی که در نگاه اول شاید اینطور به نظر برسد که وجهه چندان مناسبی ندارد و بیشتر به دلیل مشکلات اقتصادی مردم سراغ آن می‌روند. او اما در ادامه توضیح می‌دهد که بشر امروز با مصرف‌گرایی زیادی که داشته تا چه اندازه به محیط زیست آسیب زده و حالا خرید کالای دست دوم، خردمندی انسان امروز را نشان می‌دهد. در واقع اگر قرار باشد جمعیت کنونی کره زمین با همین روش به زندگی ادامه دهد، بشر به یک کره دیگر با ابعاد و ظرفیت‌های چند برابری نیاز دارد. به همین است که باید تغییر در سبک زندگی هرچه سریعتر اتفاق بیفتد.
برای نجات جهان، لباس‌های خود را تکراری بپوشید
همانطور که گفتیم خرید کالای دست دوم و یا استفاده چندباره از لباس‌های تکراری، موضوعی است که کشورهای توسعه‌یافته را درگیر خود کرده است. البته با توجه به دوران همه‌گیری کرونا، سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده که برای لباس‌های خود سراغ خرید کالاهای دست دوم و به اصطلاح تاناکورا نروید. این چرخه در مورد لباس‌ها می‌تواند با استفاده چندین باره از لباس‌ها شکل بگیرد. اتفاقی که در مورد خاندان سلطنتی، صدر اعظم کنونی آلمان و البته سران دیگر کشورها در حال انجام است. نکته قابل توجه اینجاست که در دهه هفتاد میلادی، صدر اعظم آلمان به دلیل پوشیدن لباس تکراری مورد سرزنش مردم و رسانه‌ها قرار گرفت تا جایی که به دلیل این خطا منشی خود را اخراج کرد چرا که نمی‌توانست پاسخگوی افکار عمومی باشد. حالا با گذر سال‌ها استفاده از لباس تکراری برای روسای کشورهای مختلف نشانه تمدن به حساب می‌آید.
آمارها درباره خرید کالای دست دوم
خرید کالای دست دوم در حال حاضر تبدیل به یک موضوع بسیار مهم در کل جهان است. به طوری که کشورهای زیادی آمارهای خود در این باره را هرساله منتشر می‌کنند. به گفته محمد درویش کشور سوئد در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد که مردم کشورش با خرید مبل دست دوم، کمک کردند تا ۸۳۴ میلیون دست مبل کمتری در این کشور تولید شود. این تولید کمتر همچنین باعث شد ۸۰۰ هزار تن کربن کمتری در فضا منتشر شود. همانطور که که می‌دانید کربن یکی از شاخص‌های مهم در مرگ زمین است که انتشار آن باعث نابودی جهان خواهد شد. در واقع اگر از میزان کربن در جهان کاسته نشود در پایان این قرن ما شاهد مرگ میلیاردها انسان روی کره زمین خواهیم بود. حالا مردم کشور سوئد با خرید مبل کمتر به حفظ محیط زیست و نگهداری بهتر زمین کمک کرده اند. به همین سادگی!
محمد درویش در بخش دیگری از این گفتگو اشاره می‌کند که دایره استفاده و خرید کالاهای دست دوم بسیار گسترده است. در واقع به جز مبل، تولید کالاهایی مثل دوچرخه و حتی عینک هم می‌تواند به حفظ محیط زیست کمک کند. به خصوص عینک که برای تولید آن آب زیادی مصرف می‌شود و خرید دست دوم آن کمک شایانی به صرفه‌جویی در مصرف آب خواهد داشت.
خرید مبل دست دوم در صدر جستجوها
البته این موضوع را نباید تنها به کشورهای توسعه یافته تعمیم داد. در ایران نیز خرید مبل دست دوم جز بالاترین جستجوها در سایت‌های مختلف بوده است. در واقع مبل و وسایل الکترونیک دو کالایی هستند که مردم از خرید نوع دست دوم آن استقبال می‌کنند و همین موضوع باعث شده تا خرید کالای دست دوم در ایران هم یک موضوع عادی باشد. در حال حاضر یکی از شاخص‌های توسعه یافتگی مصرف کمتر است و مصرف کمتر با تولید رابطه مستقیم دارد. بر اساس آمارهای منتشر شده از سال ۲۰۲۱، تا نیمه سال، ظرفیت تولید سالانه به پایان رسید و بعد از آن هرچه که تولید شد مازاد بر تعهدات جهانی بوده است. این موضوع نگران‌کننده زنگ خطری خواهد بود برای جامعه‌ای که اگرچه درصد کمی از آن، کالاهای دست دوم استفاده می‌کنند اما همچنان جمعیت زیادی بر مصرف‌گرایی زیاد اصرار شدیدی دارند و به محیط زیست و جهان آسیب می‌زنند.
