فرارو- در زمینۀ صنعت سینما، ژاپن یکی از قدیمیترین و موفقترین کشورهاست که بیش از صد سال سابقۀ درخشان فیلمسازی را تجربه کرده است. فیلم «داستان توکیو» (۱۹۵۳) همیشه جزء لیست بهترین فیلمهای تاریخ سینما بوده است و فیلمهای کوروساوا هم که نیازی به تعریف ندارند. هنوز هم سینمای ژاپن کاملا سرزنده و پویا است و هر سال فیلمهای خیلی خوبی را به جهان عرضه میکند.
به گزارش فرارو؛ در اینجا فهرستی از ده فیلم ژاپنی برتر در سال ۲۰۲۱ را آماده کردهایم که یکی از آنها یعنی «ماشین مرا بران» برنده جایزه گلدن گلوب شده و به فهرست نهایی نامزدهای اسکار بهترین فیلم بینالمللی هم راه پیدا کرده است.
بقیۀ فیلمهای این فهرست هم چه از نظر منتقدان و چه در گیشه موفق بودهاند و جوایز متعددی را از جشنوارههای سراسر جهان کسب کردهاند.
۱. ایتو (Ito)
این فیلم در حقیقت جستجویی در فرهنگ و سنتهای ژاپنی است؛ بهویژه فرهنگ آن مناطقی از کشور ژاپن که معمولا روی پردۀ سینما دیده نمیشوند. داستان فیلم دربارۀ دختری به اسم ایتو است که اهل موسیقی است و نوعی از موسیقی سنتی را که مربوط به استان آموری ژاپن است خیلی خوب مینوازد. اما ایتو از اینکه جلوی دیگران اجرا کند مضطرب میشود و لهجۀ شهرستانیش هم موجب خجالتش میشود.
ایتو بالاخره تصمیم میگیرد که خودش را تغییر بدهد و به همین خاطر در اولین گام مشغول کار در یک کافه میشود. در این محیط است که او در مواجهه با آدمهای جورواجور چیزهای زیادی دربارۀ زندگی میآموزد.
کارگردان: ساتوکو یوکوهاما (Satoko Yokohama)
امتیاز: ۷.۰/۱۰
۲. شب مهمانی بالماسکه (Masquerade Night)
این فیلم دنبالۀ فیلم «هتل بالماسکه» است که جزء بهترینهای سال ۲۰۱۹ سینمای ژاپن بود. در این دنباله، کارآگاه کاسوکه نیتا به صورت ناشناس به هتل کورتزیا در توکیو میرود تا دربارۀ یک پروندۀ تهدید به قتل تحقیق کند. او باید در بین پانصد نفری که در هتل حضور دارند شخص موردنظرش را پیدا کند. یکی از مستخدمین هتل به اسم نائومی در این مسیر با کارآگاه همراه میشود. حتی اگر فیلم قبلی را ندیده باشید باز هم این فیلم برای کسانی که به ژانر معمایی و جنایی علاقه داشته باشند جذاب و سرگرمکننده خواهد بود.
کارگردان: ماسایوکی سوزوکی (Masayuki Suzuki)
امتیاز: ۶.۸/۱۰
۳. دانوب آبی (The Blue Danube)
فیلمهای ضدجنگ جزء جداییناپذیری از سینمای ژاپن هستند. «دانوب آبی» هم در ادامۀ همین سنت ساخته شده است. این فیلم داستان درگیری دو شهر را در دوطرف یک رودخانه به تصویر کشیده است. هر روز صبح سربازان این دو شهر بیدار میشوند و از ساعت ۹ تا ۵ شروع به تیراندازی به سمت طرف مقابل میکنند. هیچ کس هم نمیداند که چرا. یک روز یکی از شیپورچیهای گروه موسیقی نظامی کنار رودخانه میایستد و شروع به نواختن آهنگ «دانوب آبی» یوهان اشتراوس میکند.
این فیلم تا حدی شبیه به نمایشنامههای ساموئل بکت است و مثل ترکیبی از اپیزودهای مجزاست. در عین حال حال و هوایی کمدی و مفرح هم در فیلم وجود دارد. اگر به سینمای مستقل تجربی علاقه دارید این فیلم را از دست ندهید.
کارگردان: آکیرا ایکدا (Akira Ikeda)
امتیاز: ۶.۹/۱۰
۴. ما دسته گل زیبایی ساختیم (We Made a Beautiful Bouquet)
ماساکی سودا و کاسومی آریمورا دو تن از مشهورترین بازیگران ژاپنی هستند که در این فیلم عاشقانه با هم همبازی شدهاند. آنها نقش موگی و کینو را باز میکنند که یک شب در ایستگاه مترو برای اولین بار با هم ملاقات میکنند. البته شروع فیلم پنج سال بعد از این ملاقات را نشان میدهد و معلوم میشود که این رابطه دوام نیاورده است. چیزی که این فیلم را خاص و جذاب میکند این است که ماهیت زودگذر عشق و خوشبختی را به تصویر کشیده است و نشان میدهد که همین زودگذر بودن است که به رابطه معنا میبخشد.
نکتۀ دیگر این فیلم نگاه مدرن و واقعگرایانۀ آن به مشکلات روابط عاشقانه است و از مضامینی مثل تشخیص ناگهانی سرطان و تصادف منجر به فراموشی و این قبیل چیزهایی که معمولا در درامهای آسیایی زیاد هستند دوری میکند.
کارگردان: نوبوهیرو دوی (Nobuhiro Doi)
امتیاز: ۷.۲/۱۰
۵. اَشراف (Aristocrats)
طبق یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۹ حدود ۹۲ درصد از مردم ژاپن خودشان را جزء طبقه متوسط میدانند؛ اما فیلم «اشراف» به ما نشان میدهد که این آمار به این معنا نیست که هیچ شکاف طبقاتیای در ژاپن وجود ندارد. تمرکز این فیلم روی دو زن به نامهای هاناکو و میکی است. هاناکو ثروتمندی اهل توکیو است و میکی زنی شهرستانی است که دانشگاه را به خاطر مشکلات خانوادگی رها کرده و حالا هر جور کار عجیب و غریبی را انجام میدهد تا حقوق بخور و نمیری به دست بیاورد.
آن چیزی که در این فیلم از موضوع شکاف طبقاتی هم مهمتر است این است که نشان میدهد زنها در ژاپن هر وضع مالی یا تحصیلیای که داشته باشند، در هر صورت به طور کلی نسبت به مردان جایگاه پایینتری دارند. اگر دنبال یک فیلم اجتماعی خوشساخت با محوریت زنان هستید، این یکی از بهترین انتخابهاست.
کارگردان: یوکیکو سوده (Yukiko Sode)
امتیاز: ۶.۸/۱۰
۶. ما نمیتوانستیم بزرگ شویم (We Couldn’t Become Adults)
این فیلم تاثیرگذار و احساسبرانگیز ماجرای مردی ۴۶ ساله به اسم ماکوتو ساتو را روایت میکند که در اثر یک اتفاق به یاد خاطرات گذشتۀ خودش میافتد و در نوستالژیِ امیدها و عشقهای بر باد رفتهاش غرق میشود. او به یاد میآورد که در جوانی برای رسیدن به محبوبش هر روز سخت کار میکرده و نهایت همۀ کوششهایش این میشود که محبوب یک روز میرود؛ خیلی ساده و بدون خداحافظی. این فیلم به نوعی روایت زندگی نسل سوختۀ ژاپن است. نسلی که جوانیشان در دهۀ نود و در دوران رکود اقتصادی گذشت.
کارگردان: یوشیهیرو موری (Yoshihiro Mori)
امتیاز: ۶.۵/۱۰
۷. اونودا؛ ده هزار شب در جنگل (Onoda: ۱۰,۰۰۰ Nights in the Jungle)
این فیلم محصول مشترک ژاپن و فرانسه است، اما داستانی ژاپنی را روایت میکند و همۀ بازیگرانش هم ژاپنی هستند. اسم فیلم از اسم هیرو اونودا گرفته شده. او یک افسر ارتش امپراطوری ژاپن بود که بعد از جنگ جهانی دوم به مدت ۲۹ سال در جنگلهای فیلیپین پنهان شده بود و نمیدانست که جنگ به پایان رسیده است.
این فیلم مثل کاوشی در اعماق ذهن و روان اونوداست تا نشان بدهد که چه انگیزهای باعث شد او این همه مدت در جنگل دوام بیاورد. از این طریق، فیلم «اونودا» تصویری ظریف و دقیق از ذهنیت مبتنی بر تعصب و جزماندیشی ارائه کرده است. با توجه به فراگیر بودن و گسترش نظریات توطئه در سراسر جهان، این فیلم برای همۀ مردم دنیا میتواند دیدنی و قابل درک باشد.
کارگردان: آرتور هاراری (Arthur Harari)
امتیاز: ۷.۶/۱۰
۸. چرخ بخت و خیال (Wheel of Fortune and Fantasy)
این فیلم از سه بخش مجزا تشکیل شده است که هر کدام از آنها یک برخورد تصادفی را که منجر به عشق میشود به تصویر میکشد. بازیها و شخصیتپردازیهای این فیلم واقعا ماهرانه و درخشان هستند. اگر به فیلمهایی که هدفشان جستجو در ماهیت پیچیدۀ آدمهاست علاقه دارید، انتخابی بهتر از این وجود ندارد؛ تصویری شیرین، ظریف و مفرح از احساسات و ارتباطات انسانی.
کارگردان: ریوسوکه هاماگوچی (Ryusuke Hamaguchi)
امتیاز: ۷.۶/۱۰
۹. انیمه بل (Belle)
مامورو هوسودا یکی از بهترین انیماتورهای ژاپن است و انیمیشن تازهاش «بل» نه فقط تحسین منتقدان را برانگیخت بلکه یکی از پرفروشترین فیلمهای ژاپن در سال ۲۰۲۱ هم شد. داستان انیمه بل دربارۀ دختر نوجوانی به اسم سوزو است که با پدرش در یک منطقۀ روستایی زندگی میکند. سوزی برای تسکین رنج ناشی از مرگ مادرش وارد یک دنیای مجازی به اسم یو میشود و یک هویت مجازی به اسم بل برای خودش در آنجا میسازد.
این انیمیشن کیفیت بصری بسیار بالایی دارد و تصاویر استثنایی از قصرها و اژدهاها جلوۀ فوقالعادهای به آن بخشیده است. در جهانی که بحث متاورسها در آن هر روز داغتر از روز قبل است، این فیلم به ما کمک میکند که دربارۀ تاثیر مثبت یا منفی این دنیاهای مجازی بر دنیای واقعی عمیقتر تامل کنیم.
کارگردان: مامورو هوسودا (Mamoru Hosoda)
امتیاز: ۷.۲/۱۰
۱۰. ماشین مرا بران (Drive My Car)
یوسوکه هاماگوچی واقعا در سال ۲۰۲۱ خوش درخشید و علاوه بر «چرخ بخت و خیال» فیلم «ماشین مرا بران» را ساخت که تحسینشدهترین فیلم سینمای ژاپن در این سال است. این فیلم که از طرف ژاپن به جمع نامزدهای نهایی بهترین فیلم بینالمللی آکادمی اسکار هم راه یافته است، بر اساس داستان کوتاهی از هاروکی موراکامی ساخته شده و اقتباسی سه ساعته را از دل این داستان چهل صفحهای بیرون کشیده.
با وجود این زمان طولانی مطمئن باشید که این فیلم خستهکننده نیست. داستان فیلم دربارۀ یک کارگردان تئاتر است که از مرگ همسرش غمگین است و در سفری کاری که برایش پیش میآید، ارتباطی عمیق با رانندهاش میساکی برقرار میکند. آنها با هم سوار بر ماشین سفر میکنند و در همین حین فیلم مخاطبش را به سفری در درون عمیقترین احساسات انسانی میبرد.
کارگردان: ریوسوکه هاماگوچی
امتیاز: ۷.۹/۱۰