چند صباحی است که در گوشه و اطراف پاساژها و به خصوص در فضایمجازی عکسهایی را با تم و نماهای مختلف از مراسم گوناگون و گاه غریب با فرهنگ ایرانی مثل ولنتاین، هالووین و به ویژه کریسمس مشاهده میکنیم.
به گزارش خراسان، نکتهای که این جا حائز اهمیت است نه فقط بحث گرفتن عکس، بلکه علت روی آوردن جامعه به ویژه قشر جوان به این نوع مراسم و اشتیاق وافر برای بازنشر تصاویر آن در شبکههای اجتماعی است.
مراسمی مانند هالووین و ولنتاین یا کریسمس اکنون دیگر به سنت برای بخشی از جامعه ما تبدیل شده و کمتر کسی است که تجربه گرفتن یا حداقل دیدن این مدل عکسها را نداشته باشد.
میل دیده شدن که حالا دیگر سن خاصی نمیشناسد تبدیل به مسابقه بزرگی شده است که در آن فرد برای عقب نیفتادن از جامعه هرکاری میکند.
این مسابقه که جنبه تجاری هم به خود گرفته است با واژههایی مثل (لاکچری، دیزاین، پکیج) که حالا ورد زبان هرکسی شده است، در آمیخته و سعی میکند هویتی از طبقه بالا و فرهیخته بتراشد.
با آغاز سال نو میلادی و کریسمس فعالیت پررنگ بعضی آتلیهها به ویژه در فضایمجازی بهانهای شد تا در پرونده امروز زندگیسلام به عنوان یک مشتری به سراغ تعدادی از این آتلیهها و قیمتهایشان، گفتگو با یک عکاس درباره مشتریهایش و ... برویم.
اولین استودیو که جزو استودیوهای لاکچری تهران است، در خیابان کامرانیه واقع شده است؛ مسئول بخش هماهنگی برای گرفتن وقت عکاسی میگوید: «میتوانید از دکور و باغهایی که برای کریسمس دیزاین شدند، استفاده کنید که قیمت هر باغ بسته به امکانات متفاوت است و معمولا از ۲ و نیم میلیون شروع میشود.
این هزینه جدا از هزینه عکاسی است. هزینه عکاسی و به اصطلاح حضور صرف عکاس در محل مد نظر شما میشود ۵ و نیم تا ۶ میلیون تومان و همه اینها جدا ازکلیپ، باغ یا اکسسوری و چاپ عکس است. برای باغ، هم خودتان میتوانید پیدا کنید و هم ما میتوانیم پیشنهاد بدهیم.»
یکی از معروفترین آتلیههای مشهد که سالهاست در تبلیغاتش از واژه لاکچری استفاده میکند، میگوید: «دیزاین عکس مدنظر شما با دیزاینر این مجموعه است که دستمزد ایشان بسته به طرح شما متفاوت است و از حدود ۴ میلیون شروع میشود، اما برای عکاسی، اگر داخل آتلیه باشد بدون هزینه دیزاین و با یک دوربین، حدود ۳ و نیم میلیون است.
اما اگر یک کار خاص و متفاوت در باغ و عمارت خود مجموعه در بیرون از شهر میخواهید، میشود ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان که شامل دو دوربین تصویر برداری، تجهیزات حرکتی، هلیشات و عکاسی است.
باز هم میگویم این هزینه بدون دیزاین است و برای آتلیه، ما فیلمی حدود یک تا ۲ دقیقه و در باغ با کیفیت بهتر در حد ۴ تا ۶ دقیقه به شما تحویل میدهیم.
سفارش چاپ عکس هم کلا جداست و کوچکترین سایز آن ۲۰ در ۳۰ یا همان سایز برگ A۴ برای هر عکس ۲۰۰ هزار تومان است. اما پیشنهاد شگفتانگیز ما عکاسی در باغ با دیزاین ویژه سلیقه شما، به قیمت حدود ۱۳ میلیون است.»
آتلیه بعدی که در مرکز شهر تهران قرار دارد، هزینه عکاسی معقولتری نسبت به آتلیههای خاص و لاکچری برای مشتریهای خود دارد.
مسئول این آتلیه به ما که به عنوان مشتری با او تماس گرفتیم، میگوید: «ما به دلیل این که عضو اتحادیه عکاسان هستیم، نمیتوانیم مدل عکسهایی را که گرفتیم، داخل پیج قرار بدهیم، اما نه محدودیتی از نظر تعداد داریم نه به صورت پکیج کار میکنیم.
البته باید بگویم که لباس داریم چه برای بزرگ سال چه برای کودکان، اما به دلیل مسائل بهداشتی یا مغایرت با سلیقه شما توصیه میکنم لباس را خودتان تهیه کنید. قیمت هم برای هر عکس چاپی در سایز ۱۶ در ۲۱ تقریبا میشود ۸۰ هزار تومان.»
مسئول این آتلیه که در تهران واقع شده و صفحه مجازی آن مملو از عکسهایی با تم کریسمس است، میگوید: «ما برای عکاسی کریسمس برنامه خاص و آف ویژه داریم که میتوانید در عکسهای پیج اینستاگرام ما مشاهده کنید.
این عکسها، تکی ۸۸ هزارتومان و در سایز ۱۶ در ۲۱ است. اما ما همیشه به مشتریها پیشنهاد دادیم از سایز ۲۰ در ۳۰ استفاده کنند که قیمتی حدود ۱۵۰ هزارتومان دارد.
در این آتلیه لباس فقط برای کودک تا ۷-۶ ماه موجود است، اما برای بزرگ سال توصیه میکنیم لباسی با تم قرمز–سفید یا سبز تهیه کنید. فروشگاههایی هستند که لباس و کلاه مخصوص کریسمس را میفروشند و حتما لازم است قبل از مراجعه به ما، سری به آنجا بزنید.»
خانم «پ» که عکاس یک آتلیه لاکچری بوده و حالا بهصورت فریلنسری کار میکند، در باره این مدل عکاسی و مشتریهایش میگوید:
«دیزاین کریسمس ندارم، اما تم کریسمس دارم، آن هم در حد لباس بابانوئل یا عروسک و اینطور چیزها، ولی نه این که دیزاین مخصوصی باشد. لباسهایی هم که دارم، برای کودک ۳-۲ ساله مناسب است.»
این خانم که تمایلی به چاپ اسمش ندارد، درباره مراجعه کنندهها و مشتریهای عکاسی با تم کریسمس، میگوید: «شاید من منبع موثقی نباشم، اما تجربه شخصیام از سالها حضور در این حوزه نشان داده، این مدل عکسها بین دختر بچههای ۱۰ تا ۱۲ ساله و حداکثر ۱۶ ساله پرطرفدار است که از طریق دایرکت و با حضور مادر انجام میشود.
اما اکنون نحوه کار من این طور نیست که از همه عکاسی کنم مثلا در همین مدت خیلیها با من تماس گرفتند و من قبول نکردم. ولی در زمانی که آتلیه بودم، میزان تماسها و مشتریهای حضوری زیاد بود.»
او درباره شرایط مالی مشتریها میگوید: «مراجعهکنندگان به من برای عکاسی در این باره و با تم کریسمس، شاید در وهله اول فکر کنید از قشر متوسط به بالا باشند، اما باید بگویم بیشتر مشتریهای من، اتفاقا از قشر متوسط به پایین جامعه هستند.
فکر کنم دلیل این موضوع هم متاسفانه مدیا و فضای مجازی است که باعث شده همه در ظاهر هم که شده تلاش کنند از بقیه افراد چیزی کمتر نداشته باشند.
به عنوان مثال طبقه متوسط بیشتر به یلدا فکر میکنند، حتی در قبال پیشنهاد عکاسی کریسمس هم ترجیح میدهند عکس یلدا بگیرند، ولی قشرهای پایینتر در خواست دارند در هردو مجموعه با قیمت پایین شرکت کنند.»
او در ادامه میگوید: «راجع به دستمزد هم باید بگویم قیمتهای من به صورت مجموعه هستند و، چون فریلنسر کار هستم، برخلاف استودیو تکشات صرف نمیکند، ولی هزینه من برای هر عکس بدون محدودیت سایز و با حداقل انتخاب چهار عکس ۵۰۰ هزارتومان است که این غیر از هزینه چاپ روی شاسی یا حضور در باغ برای عکاسی است.»
عکس قرار است حکم ماندگار کردن یک لحظه را داشته باشد، لحظهای که آن را زندگی کردیم و خاطره خوشایندی از آن داریم، در این بین کریسمس کجای زندگی واقعی ماست؟
عکسهای آتلیهای با تم کریسمس، ولنتاین و هالووین در نگاه اول یک سری انتخاب ساده از طرف مردمی هستند که دوست دارند یک حرکت شیک برای متفاوت شدن محتوای شبکههای اجتماعیشان بزنند.
اما نمیشود ماجرا را این قدر ساده دید؛ آنهم وقتی اینهمه گزینه برای ثبت لحظهها و خاطرات هست.
عکس قرار است حکم ماندگار کردن یک لحظه را داشته باشد، لحظهای که آن را زندگی کردیم، لحظهای که تجربه خوشایندش ثبت میشود تا در آینده یاد روزهای خوبمان بیفتیم مثل وقتی که به آلبوم عکسهای کودکی نگاه میکنیم، هر چیزی حکم یک خاطره را دارد.
سرزانوهای پاره، قلک پلاستیکی، سبزه سال تحویل، گروه سرود و نمایش هر کدام از این لحظات را زندگی کردیم و با یک عکس خاطرهاش را برای همیشه نگه داشتیم.
اما عکسهای آتلیهای چه تِم داخلی و سنتی داشته باشد مثل عکس با لباس قجری، چه تِم خارجی مثل عکس آتلیهای با گریم مخوف هالووین و با ریش و سبیل بابانوئل برای کریسمس، هیچ کدام حکم ثبت لحظه و منجمد کردن یک خاطره برای مرور روزهای خوش در آینده را ندارد، چون هیچ کدام از این لحظات راواقعا زندگی نکردیم.
عکسهای آتلیهای هرچند نورپردازی خوبی دارند، هرچند شیک هستندو دکور و وسایل داخل شان طوری است که ما در زندگی عادی تجربهشان نمیکنیم، اما روح ندارند، چون پشت آنها حس وحال یکروز خوب مثل دورهمی خانوادگی و خاطرات شیرین اش نیست.
بماند که عکس آتلیهای وقتی تم خارجی دارد عجیبتر هم میشود. ما به عنوان مشتری چنین عکسهایی شدیم ابزار سود کلان آتلیههایی که هر روز یک تم جدید کشف میکنند تا خوراک تازهای برای درآمدزایی داشته باشند.
حتی مردم ینگه دنیا هم برای کریسمس عکس آتلیهای نمیگیرند، بلکه دور درخت کاج جمع میشوند و با هدایایشان یک یادگاری ثبت میکنند.
اما برخی از ما دوست داریم همیشه تظاهر کنیم چیزی فراتراز خودمان هستیم، دوست داریم با چنین عکسهایی از ماراتن عجیبی که مد شده عقب نمانیم.
دوست داریم اگر به طبقه خاص اقتصادی یا اجتماعی متصل نیستیم با چنین عکسی حداقل به آنها نزدیک شویم و فراموش میکنیم یک عکس ساده ما میتواند در مقیاسی بزرگ تبدیل به یک هنجار عمومی و رفتار جمعی شود که به مرور در جامعه بهعنوان رفتار غالب پذیرفته میشود و کم کم روال فرهنگ را عوض میکند.
شاید ۴۰ سال دیگر که عموم جوانان به جای نوروز، کریسمس پرزرق و برقی را تجربه کردند ندانند ماجرا از بدعت امروز امثال ما شروع و به یک اتفاق عادی در زمان آنها ختم شده است.