bato-adv
یک شوک تورمی در انتظار اقتصاد جهانی

بحران تورم در جهان چگونه می‌تواند به نفع ایران تمام شود؟

بحران تورم در جهان چگونه می‌تواند به نفع ایران تمام شود؟
شواهد حاکی از آن هستند که یک شوک تورمی در انتظار اقتصاد کشور‌های مختلف در جهان است. از ترکیه گرفته تا آلمان و حتی آمریکا، نرخ تورم در بسیاری از کشور‌های جهان حالا به شکلی کم سابقه بالا رفته است. اما چرا چنین اتفاقی افتاده و آیا ممکن است این وضعیت به نفع ایران تمام شود؟
تاریخ انتشار: ۰۸:۴۶ - ۰۴ دی ۱۴۰۰

فرارو- محمد مهدی حاتمی؛ برآورد‌های متعدد نشان می‌دهند که نرخ تورم در اقتصاد جهانی و نیز اقتصاد کشور‌های مختلف، پس از همه گیری کرونا به شدت بالا رفته است. در ایران، آمار‌های رسمی می‌گویند که نرخ تورم بین ۴۲ تا ۴۵ درصد است و آمار‌های غیررسمی هم این نرخ را بسیار بالاتر (از حدود ۹۰ درصد تا ۱۳۰ درصد و حتی ۲۰۰ درصد) برآورد کرده اند.

در ترکیه، نرخ تورم رسمی حدود ۲۱ درصد اعلام شده و نهاد‌های مستقل جهانی هم همین نرخ را حدود ۵۸ درصد اعلام کرده اند. کشور‌هایی مانند آرژانتین و لبنان هم با نرخ‌ها تورم بسیار بالاتر، اساسا از ایران و ترکیه پیش افتاده اند.

به گزارش فرارو، اما این وضعیت مختص کشور‌هایی با اقتصاد‌های ضعیف یا اقتصاد‌های نوظهور نیست. داده‌های رسمی نشان می‌دهند که «شاخص قیمت مصرف کننده» (CPI)، که می‌توان آن را نمادی از نرخ تورم در نظر گرفت، در آمریکا به شکلی کم سابقه رشد کرده است. اما همه این‌ها به چه معنا است و پیامد آن‌ها برای اقتصاد ایران چه خواهد بود؟

وقتی «کفگیر همه به تهِ دیگ می‌خورد»

بر این اساس، نرخ تورم در آمریکا در اکتبر سال ۲۰۲۱ به ۶.۲ درصد رسید که در ۳۰ سال اخیر در این کشور بی سابقه بود. اندیشکده «پیو» (Pew Research Center) در آمریکا، به تازگی در گزارشی به این موضوع پرداخته و نوشته که این افزایش نرخ تورم، با موارد قبلی در اقتصاد آمریکا متفاوت است.

دوره‌های اوج گیری نرخ تورم را می‌توان به «چرخه‌های کسب و کار» یا «چرخه‌های تجاری» (Business cycle) ربط داد که در آن، اقتصاد دائما بین وضعیت «رکود» و «تورم» جا به جا می‌شود.

با این همه، وضعیت کنونی از این بابت متفاوت به نظر می‌رسد که تورم، ناشی از مختل شدن «زنجیره‌های تامین جهانی» بوده است. به عبارت ساده، همه گیری کرونا موجب شده که مواد اولیه، مثلا از «کنیا» به «چین» نرسند؛ تولید در کارخانه‌های چین مختل شود؛ کالای چینی به آمریکا نرسد و با کاهش تولید در عینِ حفظ سطوح پیشین تقاضا در آمریکا، نرخ تورم بالا برود.

این وضعیت، اما فقط به آمریکا خلاصه نمی‌شود. اگر موردِ ایران را در نظر نگیریم (که به دلیل تحریم‌ها نمی‌تواند نفت و کالا صادر کند)، دیگر کشور‌های نفتی در منطقه غرب آسیا و حاشیه خلیج فارس هم مشکلی مشابه را تجربه کرده اند: جهان نفت کمتری از آن‌ها می‌خرد؛ آن‌ها پول کمتری برای خرج کردن دارند و در نتیجه، سطح رفاه (بخوانید قدرت خرید شهروندان) در این کشور‌ها کاهش پیدا می‌کند.

آیا همه چیز تقصیر آمریکایی‌ها بود؟

اما در این میان، آمریکا به شیوه‌ای دیگر هم در به وجود آمدن این شرایط مقصر بوده است: دولت آمریکا از میانه سال ۲۰۲۰ میلادی به این سو، حدود ۳ تریلیون دلار (۳ هزار میلیارد دلار، معادل ۱۵ برابر تولید ناخالص داخلی سالانه ایران) نقدینگی وارد اقتصاد این کشور کرده است.

این مبالغ (که شاید بتوان آن را معادل چاپ پول در نظر گرفت)، در واقع در قالب چک‌هایی به دست شهروندان آمریکایی رسیده که هدف از اعطای آنها، تشویق مردم به خرج کردن بوده است. در کنار این، دولت آمریکا ۲ تریلیون دلار دیگر هم به همین شکل هزینه کرده است.

طرح‌های بسیار جاه طلبانه دیگری هم البته در کار بوده اند، از جمله طرح ۱.۲ تریلیون دلاری جو بایدن برای نوسازی زیرساخت‌های آمریکا که به تازگی تایید کنگره آمریکا را دریافت کرده و قرار است در حوزه‌های مختلف در این کشور سرمایه تزریق کند.

چاپ دلار در آمریکا، تورم در جهان

تمام این‌ها برای اقتصاد جهان، به معنای تورم خواهد بود، اما چطور؟ ماجرا خیلی ساده است: دلار آمریکا به تنهایی نزدیک به ۷۰ درصد از تمام تراکنش‌های مالی در جهان را در بر می‌گیرد و ارز‌های دیگری مانند «یورو»، «ین» ژاپن یا «یوان» چین، روی هم رفته کمتر از ۳۰ درصد در تراکنش‌های مالی جهانی نقش دارند.

به عبارت ساده، آمریکا برای رفع مشکلات درونی اقتصادش دلار چاپ کرده و از آنجا که همه مردم جهان و همه شرکت‌های بین المللی با دلار کار می‌کنند، قدرت خرید هر یک دلار آمریکا، برای تمامِ دارندگانِ آن کاهش پیدا کرده است.

خیلی خلاصه، همچون بحران سال ۲۰۰۸ میلادی، یک نارساییِ داخلی در اقتصاد آمریکا، می‌تواند به یک بحران فراگیر در سطح اقتصاد جهانی منجر شود و حالا هم دقیقا همین اتفاق در حال رخ دادن است. در واقع، باید منتظر امواج تورمی در اقتصاد جهان باشیم که ممکن است در ماه‌های آینده، به شکل‌های مختلف بروز کنند.

چه بر سر ایران می‌آید؟

خبر خوب برای ایران این است که این امواج مخرب، ممکن است یا به ایران نرسند، یا دیرتر برسند. دلیل اصلی هم انزوای اقتصادی ایران است. این اتفاق، در جریان بحران سال ۲۰۰۸ میلادی هم رخ داد و از آنجا که سطح درهم تنیدگی اقتصاد ایران با اقتصاد بین المللی، مثلا مشابه اقتصاد ترکیه نبود، سطح تخریب‌های آن بحران هم در ایران به اندازه ترکیه نبود.

بانک‌های بین المللی در ایران فعال نیستند و شرکت‌های خارجی بسیار انگشت شماری نیز حالا در اقتصاد ایران حضور دارند. بنابراین، شوک‌های تورمی از اقتصاد جهانی به اقتصاد ایران منتقل نمی‌شوند و یا دیرتر و با تخریب کمتر منتقل می‌شوند.

البته نباید ساده اندیشی کرد: بروز مشکلات اقتصادی در کشور‌های طرفِ مبادله با ایران، هر چه که باشد، به ایران هم منتقل می‌شود. مثلا، اگر عراقی‌ها پول کمتری برای خرج کردن داشته باشند، طبیعی است که از ایران هم کمتر خرید خواهند کرد.

اما این شرایط ممکن است از بعد روابط بین الملل هم برای ایران منافعی داشته باشد. به عنوان نمونه، ترکیه حالا درگیر بحرانی شده که می‌تواند اقتصاد این کشور را به شکلی کم سابقه تحت تاثیر بگذارد.

از آنجا که ترکیه تحت فشار سیاسی از سوی آمریکا و اروپا هم هست و یکی از ارکان اقتصادش (صنعت گردشگری) هم با بحران مواجه شده، شاید ایران بتواند بیش از پیش به این کشور نزدیک شود و از ترکیه برای دور زدن تحریم‌ها استفاده کند.

جان کلام اینکه بحران‌های اقتصادی در جهان (مانند هر بحران دیگری در هر زمینه و در هر سطحی) می‌توانند برای برخی گران تمام شوند و برخی را از تقویت کنند. ایران هم شاید بتواند از این وضعیت، دست کم تا حدی، به نفع منافعش بهره ببرد.

bato-adv
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۴۶ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۵
خدایا یه شری بفرست خیر ما توش باشه
سعید
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۳۵ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۵
یه گدایی میگفت ای وای اگر مردم چیزی نداشته باشن تو سطل زباله بندازن اون وقت چیکار کنم؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۴۴ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
هیچ طور
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۰۴ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
فرارو این تحلیل های آبکی را برای سرگرم کردن خوانندگان منتشر میکند بالاخره ما ایرانی ها ماشالله بیکاریم از بیکاری مجبوریم تحلیل های آبکی فرارو را بخوانیم ...........
ناشناس
United States of America
۱۸:۲۶ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
بدبخت کسی که به رنج و گرفتاری همنوعانش دلخوش باشد.
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۴۹
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۹:۰۰ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
این همه فرصت در دنیا بود و استفاده نکردیم، حالا از چی استفاده کنیم؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۳۹ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
همینو بگو، تو شرایط درست درمون همه فرصت ها رو سوزوندند ، الان تو این رکود جهانی دنبال فرصتند! مگه اینجا ژاپنه عقلشون به این چیزا قد بده اخه؟!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۰ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
ازچیزی نمیخواد استفاده کنیم همین که مزه تورم کالاهای اساسی وسوخت گاز رو بچشند بازم غنیمت هست. بازخداروشکر که حداقل کشور بی گاز وسوخت نیست.ومردم بی خیال همه چیز مصرف میکنندو صرفه جویی هم درکارشون نیست. خداعاقبت آیندگان رو بخیر بگذرونه
سام
Iran (Islamic Republic of)
۰۹:۳۰ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
آنچه قطعیست اینه که برای مردم ایران اتفاق مثبتی نخواهد افتاد...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۹:۴۰ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
هر فرصتی باشه باز هم استفاده نمیکنن و نخواهند کرد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۲ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
تا وقتی که تحریمها باشندهیچ کشوری ازترس امریکا توصنعت گاز ایران سرمایه گذاری نخواهد کرد.حتی به قیمت سقوط کشورشان.
ناشناس
United States of America
۰۹:۴۱ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
برای هزار یکمین بار می گم بیت کوین و تمام ارزهای دیجیتال. کلاهبرداری بزرگ امریکا از تمام جهان برای جذب دلارهای سرگردان در دنیا هست تا امریکا هرچه قدرخواست لار چاپ کند و مازاد این دلارها در ارز دیجیتال حبس شوند و درنهایت با ایجاد یک محدودیت مثل غیرقانونی اعلام کردن یا اعمال مالیات سنگین و ... این پول ضافی را از چرخه حذف کنند. البته چین و روسیه زودتر از اینها دست امریکا را خواندند و به جای اتکا به دلار به ذخیره طلا پرداختند.
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۵ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
شاید درست باشد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۰ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
امکانش هست. میشه احتمالی رو براش در نظر گرفت. ولی جو تئوری توطئه ندید .
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۰۸ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
دنبال خر مرده می گردید؟؟؟؟؟
ناشناس
Turkey
۱۰:۱۸ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
دنیا هم به زودی خواهد فهمید که تنها راه برای شکوفایی اقتصاد جهان و از بین بردن فقر و تبعیض و ایجاد رفاه برای مردم دنیا فقط و فقط اقتصاد مقاومتی هست و راه حل دیگری ندارد
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۵ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
کنایه قرن
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۲۷ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
فیلتر شکنت رو خاموش کن
ناشناس
Turkey
۱۰:۳۱ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
ایران اقتصادی ندارد که سود ببرد . باکدام مسئول باسواد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۵ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
شوربختانه اقتصاد مهم نبوده ولی الان واجبه و حیاتی
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۲ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
افزایش نرخ تورم در جهان به ضرر ایرانه چون ایران کلی پول بلوکه شده در خارج داره که با کاهش ارزش دلار، ارزش اونها هم کاهش پیدا میکنه...
امين ميرزائى
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۸ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
اینو باش ! منتظره كلِ جهان بدبخت بشه که ما بگیم البلاءُ اذا عامَت طابَت ... یعنی اگه همه بدبخت بشن به مای بدبخت خوش میگذره !!!!!!!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۳۹ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
شبیه ماجرای یک بدبخت حسوده که بهش گفتن هر آرزویی بکنی ما دوبرابرش رو به همسایت میدیم. گفت یک چشم کور.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۴۳ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
آقای میرزایی، کسی منتظر بدبختی دیگران نیست. این مقاله صرفاً یه تحلیل اقتصادیه که ممکنه درست باشه یا نباشه. به جای نیت خوانی، اگر اشکالی در این تحلیل می بینید بفرمایید.
دماوند
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۵۵ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
احتمالا اولین اثرات این اتفاق بالا رفتن قیمت طلا و سایر فلزات گرانبها خواهد بود. از طرفی اقتصاد ایران حقیقتا تا حد زیادی وابسته به چین و عراق شده است.هر اتفاقی که در عراق بیفتد بر روی ایران تاثیر گذار خواهد بود.از طرفی هم باید گفت که اقتصاد دانان آمریکایی بلدند که چگونه از این بحران عبور کنند.
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۴ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
ولی اقتصاد دانان ایران بیشتر دنبال فدرالیسم هستند
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۵۶ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
این نشون میده که حتی دولت آمریکا هم یه خورده زیر آبی میره برای چاپ پول و نمی شود نه به دلار و نه حتی بیتکوین اعتماد کرد. به تنها پولی که میشود اعتماد کرد پول چاپ شد توسط خداوند است که مقدار آن در جهان تغییر نمی کند و همان طلا می باشد
حمید
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۰۷ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
فرارو، سلام و عرض ادب
ببخشید ، خواهشمندم هر چرندیاتی را به عنوان تحلیل، آن هم در سطح جهانی، چاپ نکنید و تیتر اول خبرهای خود قرار ندهید. اینگونه مطالب از شأن و جایگاه رسانه ای فرارو، بسیار خواهد کاست
ناشناس
Azerbaijan
۱۱:۴۶ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
مگر در ایران تورم است
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۴۷ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
این خضعبلاتو مینویسی الان دو نفر مسئول فرصت طلب به همین استناد میکنن مارو با اونا قیاس میکنن، مثل زمانی که قیمت بنزین ایرانو با جهان مقایسه میکنن اما حرفی از درآمد اونا نمیزنن
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۱۰ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
سواد نداری مجبوری کامنت بنویسی؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۰ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
انگلیس و آمریکا و کشورهای زیر مجموعه با افزایش دو درصدی تورم دو سال تقریبا به کل کشور سوبسیت اندازه هشتاد درصد حقوق دادند اجاره ها رو هم پرداخت کردن. ما با تورم پنجاه درصدی دقیقا داریم چکار میکنیم؟؟
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۲۵ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
به جاش ما میریم بهشت و اونا میروند به جهنم
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۶ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
فکر کنم به ضرر ایران باشد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۱ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
صد در صد صحیح حدس زده اید
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۷ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
شما دیگه خیلی بدبخت و درمانده شده اید که منتظرید که بقیه بخورن زمین و گرفتار شوند که شما بهشان برسید که باز هم به اونها نخواهید رسید
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۹ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
فکر کردی بقیه روزشماری میکنن ببینند ما کی پیشرفت میکنیم؟ ساده ای...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۲۳ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
ميشينيم با كل جهان ميخونيم نترسيد نترسيد ما همه با هم هستيم
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۵ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
ارزش اقتصادی هر کشور دلار +صادرات و توریزم و...میباشد ولی در اقتصاد ایران فقط وجود دلار فیزیکی اعتبار داشته و حرف اول و اخر را میزند پس ایران جزو اولین اسیب دیدکان خواهد بود.
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۵۱ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
دوستان عزیز ببخشید این را میگم اگر اقتصاد امری
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۱ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
اگر اقتصاد آمریکا سقوط کنه اقتصاد تمام جهان فرومی‌پاشد کمی به خودتان بیاید
م
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۱۵ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
ما کشوری هستیم که تهدید رو به فرصت تبدیل میکنیم، مثلا از فرصت تحریمها برای تقویت اقتصاد داخلی و تولید داخلی بهره گیری کرده‌ایم و الان تمامی کالاها و خدمات مورد نیاز کشور را خودمان با قیمت معقول تهیه میکنیم و به دست مردم میدهیم و مردم هم اکثرا درآمد بالایی دارند و در رفاه زندگی میکنند و این مشت محکمی است بر دهان استکبار و قدرتهای جهانی (به غیر از چین و روسیه)
M
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۰۱ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
قیمت معقول واقعا که . خیلی متاسفم برات
محمد
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۳۴ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
مصداق دیگی که برا من نجوشه میخوام که سر سگ بجوشه
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۲ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
متاسفانه همیشه میگیم آمریکا داره نابود میشه ولی در اصل این کشور ما هست که درگیر بحران شده
ایوب
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۳۳ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
این را بدانید همه کشورها را هی برای کشور واقتصاد خودشان دارند ولی توکه از شکست وعقب ماندگی کشورهای جهان و همسایه دنبال استفاده وفرصت طلبی هستند به هیچ نوایی نخواهید رسید
arsha
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۴۳ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
بنظرم بحران اقتصادي جهاني پيش رو موضوع خيلي مهمي هست براي همه كشورها ولي تحليل شما خيلي ساده بود. بحران سال 2010 يادممون هست كه بخاطر شكنندگي ساختار اقتصادمون ( مديريت مافيايي منابع ) و تحريم ها چه بلايي سر ملت اومد. تازه اون موقع قيمت نفت تا 150 و 200 دلار هم بالا رفت و اينهمه تحريم هاي سخت نداشتيم.
آی بلوط
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۳۱ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
شما موقعی که دنیا در اوج پیشرفت بود هیچ کاری نتونستین کنین از این رودخانه جاری نتونستین حتی هی ماهی بگیرین
حالا که جهان هم اوضاعی نداره و رودخانه داره خشک میشه منتظر فرصت گرفتن ماهی هستین؟؟
حالا هم نمی تونین چون شما هیچ تاثیر مثبتی از اقتصاد جهان نمی پذیرین
فقط اثرات منفی به شما میرسه
چقدر بدبختین که دنبال لیز خوردن دیگران هستین تا سکه ای از جیبشونو بیفته..
خاطرتون جمع آمریکا زمین نمیخوره
غرب زمین نمیخوره
اگه تو این بحران اقتصادی 20سال اخیر کشورمون ثروتمندان و آقازاده ها ضرر کردن
آمریکا و غرب هم ضرر می کنند
همیشه مواقع بحران ضعیف ها ضغیف تر میشن ثروتمندان قویتر..
ناشناس
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
۱۸:۰۷ - ۱۴۰۰/۱۰/۰۴
چرا باید بحران های جهان به نفع ما تمام شود؟ چرا نبايد از پیشرفت کشورها بهره مند شویم؟
پرطرفدارترین عناوین