۱۸ سال از زمین لرزه مخوف بم میگذرد، زمین لرزهای که بیش از ۴۰ هزار نفر را کشت و ۲۵ هزار نفر را زخمی کرد و تن مردمان شهر را همچنان میلرزاند.
به گزارش مهر، زمین لرزه ۵ دی ماه ۱۳۸۲ در شهر بم با حدود ۹۹ هزار نفر جمعیت ۴۰ هزار نفر را در ۱۲ ثانیه کشت و هزاران نفر را زخمی کرد.
از این حادثه سالها میگذرد، اما در کنار زمین لرزهای که هنوز هم روح و روان مردم این شهر را میلرزاند، بمیها همچنان پس لرزههای عدم تکمیل بازسازی شهر را نیز احساس میکنند.
اما اگر به این شهر سر بزنید هنوز پروژههای بسیاری هستند که نیمه کاره رها شدهاند و شاید سرآمد آنها عمران شهری و البته ارگ قدیمی بزرگ شهر باشد و هنوز هم میتوان کانکسهای زمین لرزه را در خانهها و حاشیه شهر مشاهده کرد.
نکته جالب اینکه با وجود پیگیریهای ۱۸ ساله، اما در این شهر هنوز هم ۳ هزار کوچه و خیابان خاکی وجود دارد که هر روز ریههای بازماندگان زمین لرزه را به یاد آن روز مخوف میاندازد و البته مسئولان هم در این سالها فقط شعار داده و از کمبود بودجه برای تکمیل عمران شهری سخن گفتهاند.
نکته جالب اینکه با وجود پیگیریهای ۱۸ ساله، اما در این شهر هنوز هم ۳ هزار کوچه و خیابان خاکی وجود دارد که هر روز ریههای بازماندگان زمین لرزه را به یاد آن روز مخوف میاندازد.
بازسازی ارگ بم هم مدتهاست به کندی پیش میرود و این نماد گردشگری ایران نیاز به تأمین اعتبار برای پایان بازسازی دارد.
قطع اعتبارات بازسازی بم یکی از مهمترین مشکلات پیش روی این شهر زلزله زده است، در واقع اعتباری برای پایان پروژههای نیمه تمام عمران شهری وجود ندارد. هنوز هم خانههایی هستند که نیمه کارهاند و صاحبان این خانهها هم پولی برای اتمام این خانهها ندارند.
حالا ۲۵۰۰ سال تمدن پشت دیوار بی پولی رها شده است و مردمانش انتظار دارند مسئولان پس از ۱۸ سال مشکلات این شهر را رفع کنند.
حجم بالای ساختمانهای نیمه کاره خصوصی و دولتی در بم هر بینندهای را با علامت تعجبی بزرگ مواجه میکنند و این سوال مطرح میشود طی ۱۸ سال گذشته در این شهر مصیبت دیده چه روی داده است.
بعد از زمین لرزه در مناطق مختلف شهر بم ستادهای معین تشکیل و هر استان و گاه کشور کار ساخت یک محله را شروع کردند و درنهایت بعد از بازسازی واحدهای مسکونی و در مرحله بعد تجاری کار بازسازی اماکن دولتی در دستور کار قرار گرفت.
نتیجه این نوع بازسازی حالا معماریهای گوناگون و ناهمگون از فرهنگهای مختلف در شهر است، اما بازسازی به صورت شتاب زده در سال ۸۶ تمام شده اعلام و در مقابل چشم مردمی که خانههایشان نیمه کاره بود جشن پایان بازسازی هم برگزار شد.
بازسازی به صورت شتاب زده در سال ۸۶ تمام شده اعلام و در مقابل چشم مردمی که خانههایشان نیمه کاره بود جشن پایان بازسازی هم برگزار شد.
این اشتباه که به دلیل شتاب زدگی انجام شد نتیجه اش هزاران ساختمان نیمه کاره است که به دلیل گرانیهای اخیر دیگر کسی توان تکمیلشان را هم ندارد در این میان به هر جای شهر بم سر بزنید کوچههای خاکی و گاه تسطیح نشدهای را میبینید که در گوشه و کنارشان هنوز آوار زمین لرزه و دیوارههای نیمه ویران شده وجود دارد که آوار برداری نشدهاند.
در شهری که تمام زیر ساختهای شهری در چند ثانیه تخریب شد هنوز هم مردم برای اتمام عمرانی شهری و رفت و آمد در سطح شهر مشکلات زیادی دارند و مسئولان یکی پس از دیگری میآیند و میروند و سمت جدید میگیرند، اما اقدام مؤثری برای رفع مشکل انجام نمیشود.
نکته جالب توجه اینکه شهر بم به بزرگترین باغ شهر ایران شهرت دارد و مملو از نخلستان است، اما در این شهر که ثبت جهانی شده است بعد از زمین لرزه هیچ اقدامی برای ساماندهی باغها و نخلستانهایی که حصارهای آنها فرو ریخته بود انجام نشده و اگر مردم از تمکن مالی برخوردار نبوده باشند حصارها یا همچنان فرو ریخته رها شده و یا نیمه ویران هستند.
تمام مشکلات در حالی بود که بعد از اشتباه مسئولان وقت در اعلام بازسازی و برپایی جشن ساخت مجدد بم کلیه اعتبارات ستاد بازسازی این شهر قطع شد.
در این میان مالیات و عوارض شهری و اعتبارت ناچیز دولتی تنها منبع اعتباری برای تکمیل شهر زخم خورده بم بود که البته در اکثر مواقع کفاف حقوق کارمندان را هم نمیداد.
جالبتر اینکه آسفالت شهر نیز با همکاری و مشارکت مردم در حال انجام است و نا گفته پیداست مردمی که زندگی خود را از دست دادهاند توان مالی قابل توجهی برای همیاری در این زمینه ندارند.
در مجموع در این شهر خبری از احداث یک شهر مدرن وجود ندارد، شهری که قرار بود یکی از شهرهای جدید و مقاوم باشد حالا بیشتر شبیه شهری ست که با معماریهای مختلف ساخته شده و هیچ شباهتی به تاریخچه و تمدنش ندارند.
هر کشوری بنا به تکنولوژی و روشهای ساختش یک ساختمان در این شهر بنا کرده و با کمی دقت میتوان شهری با معماریهای مختلف اروپایی و آسیای دور را در بم مشاهده کرد.
این مساله را متأسفانه حتی در بازار شهر بم نیز میتوانیم ببینیم و نمای خیابانها هم شباهتی به معمای ایرانی ندارد.
به نظر میرسد هدف در بازسازی شهر بم ایجاد سرپناه برای مردم بوده و پس از آن این روند متوقف شده است و عملاً عمران شهری در این شهر بزرگ شکل نگرفته است.
نه سینما وجود دارد و نه فرهنگسرا و حتی نه یک سالن اجتماعات، خبری از پارک و سالن ورزشی مناسب محله محور هم، که از شعارهای زمان بازسازی بود نیست.
قبرستانی که یک شبه ۵۰ هزار نفر به جمعیتش اضافه شد نیز نه سامانی دارد و نه گویی قرار است سامان داشته باشد و فقط هر سال در ۵ دی ماه به سوژه عکاسان تبدیل میشود.
در کمال تعجب در شهر بم که قبل از زمین لرزه حاشیه نشینی وجود نداشت بعد از بازسازی منطقه حاشیه نشین ایجاد شهر که اکثر سازههایشان از کانکسهای زمان بازسازی زمین لرزه تشکیل شده است.
وجود مشکلات اجتماعی و آسیبهای زمین لرزه در این منطقه که اکثر ساکنانش هم غیر بومی هستند نمایی از عدم برنامه ریزی برای مشکلات اجتماعی و ساخت و ساز در محدوده شهری است.
فرماندار بم در گفتگو از مسئولان ملی خواست در سالگرد زمین لرزه به صورت میدانی از شهر بم بازدید کنند و از نزدیک ببینید که این شهر نیاز به تأمین اعتبار برای بازسازی دارد.
هادی شهسوارپور افزود: مشکل جدی ما عمران شهری است که تکمیل طرحها بسیار هزینه براست و البته ما هیچ اعتبار مالی در این زمینه در اختیار نداریم.
وی به سه هزار کوچه و معبر خاکی اشاره کرد و گفت: رفع همین مشکل میتواند بسیاری از مشکلات را رفع کند.
وی ادامه داد: بم برای اینکه بتواند به ساختار مورد نظر برسد و مشکلات را رفع کند به اعتبارات عمرانی بیشتر نیاز دارد.
فرماندار بم بر اتمام طرحهای نیمه تمام که در بخشهای مختلف وجود دارد تاکید کرد و گفت: قبل از کلید زدن طرحهای جدید باید تکلیف طرحهای نیمه تمام مشخص شود.
شهردار بم نیز با اشاره به اینکه در آستانه ۵ دی ماه قرار داریم گفت: یکی از برنامههای ما برگزاری مراسم مناسب برای سالگرد از دست رفتگان زمین لرزه بم است و این غم همچنان در دل مردم وجود دارد و باید یاد از دست رفتگان را زنده نگه داریم.
علیرضا ریاضی با تاکید بر اینکه باید در شهر بم کارهای زیادی انجام شود گفت: در دوره جدید شهرداری تمام تلاش ما برای اتمام پروژههای شهری به خصوص تکمیل آسفالت معابر است.
وی ادامه داد: در این زمینه در کنار لزوم تأمین اعتبار و توجه دستگاههای مختلف در حد وزارت خانهها به شهر بم مردم نیز باید همکاری و همراهی داشته باشند تا بتوانیم بم را مانند قبل بسازیم.
ریاضی افزود: مشکلات زیادی برجای مانده و وجود دارد و رفع این مشکلات به همراهی همه و دوری از حاشیهها نیاز دارد.
باید منتظر بود و دید آیا بر تعداد سالهای بعد از زمین لرزه همچنان افزوده میشود و مشکلات باقی میماند یا اینکه درنهایت مشکلات رفع خواهد شد.