فرارو- درحالیکه بانک مرکزی با توجه به ایجاد شکلگیری صف برای خرید دلار مقابل صرافیها، فروش ارز در شبکه رسمی را محدود به ۲۵ نوع تقاضا کرد، اما فعالان بازار ارز معتقدند، با چنین سیاستگذاریهایی نرخ ارز همچنان با رشد روبرو میشود، این در حالیست که با توجه به در جریان بودن مذاکرات وین، به نظر میرسد، اگر این گفتگوها نتیجه خاصی به دنبال نداشته باشد، دلار به رشد خود ادامه خواهد داد.
سمت و سوی بازار ارزکامران ندری کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو با اشاره به این که فاصله ارز در صرافیها با بازار آزاد زیاد است که این موضوع میتواند فسادآور باشد، گفت: زمانی که نرخ ارز در بازار آزاد بالا میرود بانک مرکزی معمولا از دو طریق بازار را کنترل میکند، اول اینکه به همه متقاضیان ارز داده میشود، مانند همین سهمیه ۲ هزار دلاری که وجود داشت، دوم هم اینکه ارز سهمیهبندی میشود، مانند بخشنامه اخیر بانک مرکزی در مورد ۲۵ نیاز ارزی و یا سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی که برای واردات کالاهای اساسی شکل گرفت، اما این اقدامات بی فایده است و باعث کاهش نرخ ارز نخواهد شد.
وی افزود: همچنین تشخیص اینکه کدام نیاز ضروری است و کدام نه، از سوی صرافیها بسیار سخت خواهد بود و احتمال اینکه فسادهای زیادی در این زمینه رخ دهد، بسیار زیاد است، بنابراین بهترین راه این است که به هر میزان نرخ ارز در بازار آزاد افزایش یافت، به همین میزان قیمت صرافیها نیز بالا رود، دیگر در چنین فضایی برای خرید ارز صف ایجاد نمیشود و فساد و رانت نیز از بین خواهد رفت.
ندری با اشاره به اینکه دولت رئیسی همان اشتباهات گذشته دولت روحانی را در بازار ارز مرتکب شده، اظهار داشت: با توجه به اینکه دولتها تا زمانی که سیاستهای اشتباه را به اجرا درنیاورند و خود متوجه تاثیرات مخرب این سیاستها نشوند، دست از سیاستگذاری اشتباه بر نمیدارند، در چنین شرایطی نمیتوان انتظار داشت که بازار ارز از ثبات برخوردار باشد، این درحالیست که طی چند روز گذشته نیز به اعتقاد بنده قیمت دلار تحت تاثیر اخبار منفی که پیرامون سفر رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران متشر شد، افزایش یافت، حال نیز باید دید که مذاکرات برجام چه خواهد شد، نتیجه این گفتگوها به طور قطع سمت و سوی بازار ارز حداقل شرایط تا پایان سال را مشخص خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه اگر اخبار مثبتی از وین مخابره شود، قیمت دلار میتواند با کاهش روبرو شود، اضافه کرد: در حال حاضر سیاستگذاری درست در مقوله نرخ ارز و مدیریت آن از اهمیت بسزایی برخوردار است، بنابراین اینکه ارز سهمیهبندی شود، بدون اینکه برای این کار برنامه وجود داشته باشد، به طور قطع این سیاست از ابتدا شکستخورده خواهد بود، همانطور که طی سالهای گذشته این اتفاق به صورت مرتب تکرار شده است.
ندری با اشاره به اینکه عوامل بنیادی در افزایش قیمت دلار تاثیر بسیار زیادی دارد، ادامه داد: با توجه به افزایش تورم که بر اساس آمارهای رسمی حدود ۴۵ درصد است، نرخ ارز نیز راه رشد را در پیش گرفته، بنابراین تا زمانی که با تورم فزاینده روبرو هستیم، نرخ ارز پایین نخواهد آمد، به بیان دیگر صرف اینکه حتی اگر برجام احیا شود، انتظار داشته باشیم نرخ دلار با کاهش چشمگیری روبرو شود، به نظر نمیرسد چنین اتفاقی رخ دهد، شاید یک شوک موقت و کوتاه مدت به بازار وارد شود، اما اگر عوامل بنیادی بهبود پیدا نکنند، نرخ ارز همچنان صعودی خواهد بود.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: منفی بودن نرخ بهره واقعی از جمله دیگر دلایلی است که موجبات افزایش نرخ ارز را فراهم آورده، با توجه به تورم حداقل ۴۵ درصدی در کشور، حداکثر سودی که بانکها به سپردهها، میدهند ۲۰ درصد است، در چنین وضعیتی ما با نرخ بهره منفی ۲۵ درصدی به روبرو هستیم، ازسویی در این شرایط هیچکدام از افراد جامعه پول خود را نزد بانک سپردهگذاری نمیکنند، بلکه تمام تلاش خود را میکنند که دارای خود را به هرچیزی جز ریال تبدیل کنند.
ندری تصریح کرد: در این شرایط بازارهای سرمایهای از جمله دلار، ارز، سکه، مسکن و خودرو با تلاطمهای بسیار زیادی روبرو میشود، بنابراین باید دولت با اتخاذ تدابیر مناسب و سیاستهای درست اقتصادی اصلاح وضعیت اقتصادی کشور فراهم کند. در غیر این صورت حتی با وجود برجام نیز ما تلاطمات اقتصادی و از جمله نوسانات نرخ ارز را تجربه خواهیم کرد، در این فضا نیروهای درونی اقتصاد، قیمت دلار را به عنوان یک متغیر کلان به سمت بالا سوق میدهند.