بازجویی دولت ترکیه از نویسنده برنده نوبل

«اورهان پاموک» برنده جایزه نوبل ادبیات توسط دولت ترکیه به اتهام "توهین به بنیانگذار ترکیه مدرن و تمسخر پرچم این کشور در رمان جدیدش" مورد بازجویی قرار گرفته است.

به گزارش ایسنا به نقل از گاردین، «پاموک» که این اتهامات را رد کرده، رمان «شب‌های طاعون» را در ماه مارس در ترکیه منتشر کرد که داستان آن در جزیره‌ای خیالی در عثمانی در جریان شیوع طاعون در اوایل دهه ۱۹۰۰ میلادی می‌گذرد.

اولین شکایت علیه پاموک برای رمان جدیدش در ماه آوریل مطرح شد و یک وکیل پاموک را به "تحریک نفرت و خصومت با توهین به مصطفی کمال آتاتورک و تمسخر پرچم ترکیه" متهم کرد.

دادگاهی در استانبول تصمیم گرفت به دلیل کمبود مدارک رسیدگی این ادعا را دنبال نکند، اما «تارکان اولوک» وکیل مطرح‌کننده این پرونده، علیه این تصمیم تجدید نظر کرد و تحقیقات در این‌باره دوباره آغاز شده است.

پاموک پیش‌تر پس از مطرح کردن قتل ارمنی‌ها و کرد‌ها در سال ۱۹۱۵ در مصاحبه‌ای، به دلیل "توهین به ملیت ترکیه" تحت تعقیب قرار گرفته بود. این اتهامات در سال ۲۰۰۶ کنار گذاشته شد و در همان سال او موفق به کسب جایزه نوبل ادبیات شد.

قانون ۵۸۱۶ که بر اساس آن پاموک اکنون تحت بازجویی قرار دارد، با هدف محافظت از یاد آتاتورک در برابر توهین توسط هر شهروند ترکیه تدوین شده است و در صورتی که پاموک مجرم شناخته شود، با سه سال زندان مواجه خواهد شد.

اورهان پاموک با انتشار بیانیه‌ای که در خبرگزاری ترکیه‌ای «بیانت» منتشر شد، ضمن رد این اتهامات عنوان کرده است: «در شب‌های طاعون، که من پنج سال روی آن کار کردم، هیچ بی‌احترامی به بنیانگذاران قهرمان دولت‌های ملی که از خاکستر امپراتوری‌ها برپا شده‌اند یا به آتاتورک وجود ندارد. برعکس، این رمان با احترام و تحسین برای این رهبران آزادی‌خواه و قهرمان نوشته شده است.»

«برهان سونمز» رییس انجمن جهانی قلم (پِن) با حمایت از این نویسنده مطرح ترک در بیانیه‌ای اعلام کرد: «اورهان پاموک گنجینه ملی ترکیه است، یک دارایی ادبی که واژگانش در سراسر جهان طنین‌انداز است و باید از آن تجلیل شود، اما او بار دیگر خود را هدف نوشته‌هایش می‌بیند.

مقامات ترکیه بار‌ها از قوانین افترا برای ساکت کردن کسانی که جرأت می‌کنند صحبت کنند استفاده کرده‌اند و این مورد نیز از این قاعده مستثنی نیست».

بر اساس گزارش انجمن قلم آمریکا، حداقل ۲۵ نویسنده در سال گذشته توسط دولت ترکیه زندانی شدند که از این لحاظ در رده سوم سطح جهان قرار دارد.

انجمن ناشران ترکیه نیز از دادستان‌ها خواست تا تحقیقات و چنین مداخلاتی را که به ممنوعیت کتاب‌ها و خدشه به اصل جامعه دموکراتیک منجر می‌شود متوقف کنند.