سه خرابکاری درسایت‌های هسته‌ای در یک سال

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: ما علیرغم سه دور خرابکاری که در یکسال گذشته داشتیم در شرایط بسیار خوبی هستیم و آمار و ارقامی که از تولید ۲۰ درصد و ۶۰ درصد داریم و ماشین‌های جدید و فعالیت‌هایی که در زمینه‌های مختلف داشتیم، خود گویای این است که این ترفندها، حیله‌ها و فشار‌ها نمی‌تواند برنامه صلح آمیز هسته‌ای ما را متوقف کند و به نظر می‌رسد که کشور‌های غربی متوجه این مهم شدند.

گفت و گوی کمالوندی با بصیرت را می‌خوانید:

*جناب کمالوندی در ابتدا از نتایج و دستاوردهای سفر وین و بعدهم روسیه بفرمایید؟

سفر آقای اسلامی اولین سفر به عنوان رئیس جدید سازمان انرژی اتمی ایران به وین برای دو سه منظور بود، اولا شرکت و حضور در کنفرانس عمومی آژانس که سالی یکبار برگزار می‌شود و متشکل از همه کشورهای عضو است و معمولا در آنجا بیانیه رسمی همه کشورها در ارتباط با موضوعات مختلف آژانس، عملکرد آژانس و موضوعاتی که هر کشور می تواند در آژانس داشته باشد مطرح می‌شود و آقای اسلامی هم سخنرانی نسبتا طولانی داشتند که مورد توجه هم اعضا و هم رسانه ها قرار گرفت و در سطح رسانه ها هم انعکاس گسترده ای داشت.

در این سخنرانی به مواضع کشورمان در ارتباط با روابطش با آژانس اشاره کردند که این روابط باید تغییر عمده ای پیدا کند. به طور کلی آژانس دو وجه دارد یک وجه آن کنترلی و وجه دیگر ترویجی است. در وجه کنترلی منحرف نشدن کشور در استفاده از انرژی صلح آمیز هسته ای به سمت استفاده های غیر مشروع از این صنعت کنترل می شود و اما مهمتر اینکه آژانس باید به همه کشورها در پیشرفت برنامه صلح آمیز هسته ای آنها کمک کند؛ اما این بخش از کار آژانس در رابطه با ایران مورد انتقاد مهندس اسلامی قرار گرفت، چرا که انتظار می رفت به ایران برای گسترش و سرعت استفاده از تکنولوژی صلح آمیز هسته ای کمک شود که اینطور نشده است.

در این سخنرانی موضع کشورمان در ارتباط با مسائل مرتبط با مذاکرات و برجام و موضوعات متنوع آژانس از جمله مسائل مربوط با پادمان، ایمنی و امنیت هسته ای در این سخنرانی مطرح شد که همانطور که عرض شد بیانیه ای متنوع و طولانی بود که انعکاس خوبی هم در سطح رسانه و هم در بین کشورهای عضو داشت.

این بخش عمومی کنفرانس بود اما در کنار آن از این فرصت برای دیدار با دیگر شخصیت ها مانند دیدار با آقای گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، معاون و اعضای تیم آژانس همچنین روئسای کشورهای شرکت کننده دیگری که آنجا حضور داشتند، بهره گرفته شد. که از طرف ایران بنده، آقای غریب آبادی سفیر و نماینده دائم ایران در آنجا حضور داشتیم.

در این دیدارها موضوعات مرتبط با آژانس بار دیگر مورد بررسی قرار گرفت و یکبار دیگر آقای گروسی موضوع تعویض دوربین های تسای کرج را مطرح کردند، می‌دانید که این دوربین ها در نتیجه خرابکاری آسیب دیده بود، یکی از آنها کاملا از بین رفته و بقیه آنها صدمه دیده بودند، ما هم در مذاکرات تهران و هم در وین به این موضوع اشاره کرده بودیم که با توجه به اینکه به دلیل خرابکاری این مجموعه تحت نظر نیروهای امنیتی و قضایی ما است و تحقیقات امنیتی مرتبط با آن هنوز تمام نشده امکان اجابت درخواست آژانس وجود ندارد؛ ولی این موضوع توسط مدیرکل در دیدار مهندس اسلامی با ایشان در وین نیز تکرار شد که صد البته پاسخ مشابهی همانند آنچه که در تهران به او گفته شده بود ارائه شد.

متاسفانه آژانس متعاقبا موضع اشتباه و غیر دقیقی در اینخصوص گرفته و از موضع طلبکارانه ای خواسته خود را مطرح نمود که ما هم در این رابطه موضع گرفته و توضیح دادیم و گفتیم استفاده از واژه " تجهیزات مشخص" به همین دلیل بود وگرنه لزومی نداشت از واژه " تجهیزات مشخص شده " ، استفاده کنیم بلکه می‌توانستیم به جای عبارت "تجهیزات مشخص شده" صرفا بگوییم تجهیزات آژانس. برخی‌ها مشخص شده بود و برخی‌ از دوربینها هم معلوم بود که فعلا نمی‌توانند سرویس شده یا کارتهای حافظه آنها تعویض شوند.

مهندس اسلامی دیدارهایی هم با رؤسای هیئت های روسیه و آلمان داشتند که در آنجا هم مذاکرات خوبی صورت گرفت و انتظاراتمان از آژانس با روسای هیئت های این دو کشور مطرح شد؛ در ارتباط با روسیه بیشتر مسایل دو جانبه مطرح شد و نیز به ملاقات‌ها و دیدارهایی که قرار است در پیش باشد.

مهندس اسلامی در این سفر همچنین مصاحبه های خوبی با رسانه هایی در سطح بین الملل من‌جمله ان اچ کی ژاپن و خبرنگار صدا وسیمای مستقر در تهران داشتند که پوشش خبری خوبی هم داشت لذا می‌توانم بگویم سفر خیلی خوبی بود و توانست مواضع کشورمان در ارتباط با موضوعات مختلف و روابطمان با آژانس به خوبی تشریح شود.

با روسیه هم دیدارهایی عمدتا با موضوع اصلی مذاکرات و موارد مطروحه بین دو کشور مطرح شد و مسایل مرتبط با نیروگاههای هسته‌ای و همکاری در زمینه‌های مختلف مطرح گردید. قول و قرارهایی گذاشته شد که مبتنی بر آنها قرار است تحولاتی در روابط دو کشور در این زمینه صورت بگیرد. این دیدارها در سطوح مختلف ادامه می یابد تا انشاءالله به نتایج مورد نظر دو کشور برسیم.

*در خصوص سیاست های جدید ایران در برنامه هسته ای و نحوه مواجه با طرف های غربی بفرمایید؟

پاسخ به این سؤال را عمدتا باید از دوستان ما در وزارت خارجه سؤال بفرمایید اما آنچه که مسلم است در ارتباط با بحث‌های هسته‌ای و روابطمان با غرب و با دنیا، یک مجموعه بزرگی در کشور ما تصمیم می‌گیرد و در این خصوص نقش شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی بسیار مهم است.

مجلس آذرماه سال گذشته قانونی را تصویب کرد؛ قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران که این قانون به ما این امکان را داد که ما ظرفیت‌های خودمان را افزایش دهیم و اکنون هم اگر یک جایگاه خوبی داریم متأثر از همین قانون است.

ما هم تولید 20 درصد و هم تولید 60 درصد را داشتیم. استقرار ماشین‌های پیشرفته و همینطور تحقیق و توسعه در زمینه‌های مختلف از جمله ماشین‌های پیشرفته متأثر از قانون اقدام راهبردی است.

شتاب برنامه هسته‌ای خیلی خوب است. ریاست جمهوری کشورمان هم در اجلاس اخیری که در شانگهای بود اشاره فرمودند که هیچ موضوعی نمی‌تواند فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ما را متوقف کند.

ما چند مورد خرابکاری داشتیم. برای خیلی از کشورها اگر صنعتی داشته باشند که این صنعت بنیه و عمق لازم را ندارد هر کدام از این خرابکاری‌ها می‌تواند ویران کننده باشد کما اینکه خودشان هم در تحلیل‌هایی که داشتند در هر مورد اشاره می‌کردند که برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران خیلی صدمه دید اما ما نشان دادیم با بنیه خوبی که داریم بلافاصله می‌توانیم وضعیت را جبران و حتی در شرایط بهتری قرار بگیریم.

ما علیرغم سه دور خرابکاری که در یکسال گذشته داشتیم در شرایط بسیار خوبی هستیم و آمار و ارقامی که از تولید 20 درصد و 60 درصد داریم و ماشین‌های جدید و فعالیت‌هایی که در زمینه‌های مختلف داشتیم، خود گویای این است که این ترفندها، حیله‌ها و فشارها نمی‌تواند برنامه صلح آمیز هسته‌ای ما را متوقف کند و به نظر می‌رسد که کشورهای غربی متوجه این مهم شدند.

آمال و آرزوهایی که بعضی‌ کشورهای زورگو در راستای قطع برنامه هسته ای ایران داشتند، قابل تحقق نیست و آنها هم حالا دیگر این را فهمیده اند. لذا ما امیدوار هستیم که در آینده هم با درک درست از این موضوع و اراده‌ای که جمهوری اسلامی ایران دارد برای همیشه این دیدگاه را کنار بگذارند و بنشینند در یک موقعیت برابر با کشور ما تفاهم کنند. به هر حال نوع تفاهم هم بستگی به موضع گیری‌های اصولی ما دارد.

تغییر رویکردی که در گذشته کشورهای غربی بویژه آمریکا داشته است می‌تواند زمینه را فراهم کند و تا زمانی که چنین وضعیتی پیش نیامده طبیعی است که کشور ما با سیاست مقاومت و پیگیری اصول خود به صورت اصولی، صنعت هسته‌ای مان همچنان رشد خواهد کرد و اگر قرار است توافقی باشد باید برابر باشد . ما نمی‌توانیم اجازه دهیم که از یک طرف صنعت هسته‌ای مان را محدود کرده و از طرف دیگر هم محدودیت‌های مالی و تحریمی برایمان ایجاد کنند.

این رویکرد باید تغییر پیدا کند و آن چیزی که در آینده ملاک و مورد نظر است و ریاست جمهوری و مقامات کشورمان هم بدان اشاره کردند مواضع اصولی ما است.