یک خبر خوب درباره اینترنت ماهواره‌ای!

اینترنت ماهواری حالا به گفته مسوولان شرکت استارلینک در ماه سپتامبر (بین شهریور- تا مهر) عرضه جهانی می‌شود. این به معنی آماده بودن ارائه سرویس و شبکه این شرکت پرسروصدای متعلق به ایلان ماسک است. تقریبا برای بسیاری مشخص بود که اینترنت استارلینک برای سرویس‌دهی عمومی آماده است و تست‌های اولیه کاربرانی که نخستین دسترسی به این اینترنت را تجربه کرده بودند هم نشان می‌داد سرعت اینترنت در این شبکه حتی از آنچه مسوولان آن وعده داده‌اند هم بیشتر است.

دنیای اقتصاد در ادامه نوشت: حالا Gwynne Shotwel رئیس هیات‌مدیره استارلینک گفته است در پاییز امسال شاهد این سرویس در کشور‌های مختلف خواهیم بود و البته این شرکت باید نظر مساعد نهاد سیاستگذار مقررات و استاندارد‌های مربوط به ارائه سرویس را در کشور‌های مختلف جلب کند.

خانم Shotwel که در یک کنفرانس از طریق وب‌کست با حاضران سخن می‌گفت اعلام کرد که این شرکت ۱۸۰۰ ماهواره متعلق به شبکه را در مدار زمین قرار داده و به محض اینکه همه این ماهواره‌ها به مدار عملیاتی وارد شوند پوشش سراسری استارلینک کامل خواهد شد و این اتفاق در ماه سپتامبر می‌افتد. به گفته وی این شرکت پس از این به‌دنبال فرآیند‌های حقوقی ارائه اینترنت ماهواره‌ای و خدمات مخابراتی در کشور‌های مختلف خواهد رفت.

استارلینک قرار است ۱۲ هزار ماهواره را با هزینه ۱۰ میلیارد دلار به فضا بفرستد و هم‌اکنون نیز نسخه بتای این سرویس در ۱۱ کشور جهان برقرار است. کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا در سال جاری پیشنهاد استارلینک برای استقرار ماهواره‌های بیشتر در مدار پایینی زمین را جهت ارائه خدمات اینترنت پرسرعت تصویب کرد. این خدمات در آمریکا و برخی از کشور‌های دیگر احتمالا در مناطقی بیشتر مورد استقبال قرار خواهد گرفت که دسترسی به اینترنت پرسرعت در آنجا محدود باشد.

چالش‌ها در راه هستند

هرچند ارائه سرویس اینترنت ما‌هواره‌ای ممکن است بسیار جذاب به نظر برسد، اما ارائه سرویسی با ترکیب زیرساخت‌های فضایی و زمینی و استفاده از فرکانس کم نیست.

در اردیبهشت ماه ایلان ماسک اعلام کرد که ۵۰۰ هزار پیش‌سفارش برای این سرویس دریافت شده و تاکنون کسانی که نسخه بتای آن را استفاده کرده‌اند هیچ مشکل فنی برای آن گزارش نداده‌اند. به گفته ماسک تنها محدودیت این سرویس تعداد بالای کاربران در مناطق شهری است. به گفته ایلان ماسک با اضافه شدن میلیون‌ها کاربر به این سرویس باید منتظر برخی چالش‌های جدید بود.

موضوع دیگر این است که اینترنت ماهواره‌ای استارلینک از نوع اینترنت ثابت است. به این معنی که این سرویس نیاز به یک‌بار خرید روتر و دیش و همچنین اشتراک ماهانه ۹۹ دلاری دارد. ماسک می‌گوید که شرکت استارلینک در هنگام فروش سرویس سطح خدمات (کیفیت) آن را تضمین نمی‌کند، اما قادر به بازپرداخت کل پول دریافت شده به کاربران در صورت نارضایتی آنهاست.

ایلان ماسک احتمالا و با راه‌اندازی این سرویس به‌شدت مورد قضاوت کاربران قرار خواهد گرفت و از این جهت کیفیت این سرویس رابطه مستقیمی با محبوبیت این چهره جنجالی حوزه تکنولوژی هم دارد. اخیرا یک گزارش جدید از سوی Ars Technica منتشر شده که نشان می‌دهد وقتی دیش‌های ماهواره استارلینک به دمای ۵۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسند به‌طور خودکار (برای محافظت از دستگاه) از کار می‌افتد. انتشار این خبر که از سوی یک کاربر نسخه بتای استارلینک صورت گرفت انتقاد‌هایی را نسبت به این سرویس برانگیخت با این حال بعضی معتقدند این سرویس فعلا در حالت بتاست و ممکن است چنین مشکلاتی ناشی از آن باشد.

در این میان حرف و حدیث‌های دیگری هم پیرامون استارلینک مطرح شده است از جمله آن‌ها این است که افزایش تعداد پرتاب‌ها و ماهواره‌ها به فضا نگرانی‌های اخترشناسان را در زمینه رصد ستارگان و فضا برانگیخته است. همچنین اتفاقات عجیب دیگری هم رخ داده است: فوربس گزارش داده که میزان دیده شدن بشقاب‌های پرنده در سراسر جهان رو به گسترش است آیا این به‌خاطر افزایش پرتاب ماهواره‌های استارلینک و فعالیت‌های فضایی ناشی از آن است؟

رقابت فضایی کارآفرینان زمینی

فضا مهم‌ترین زمین بازی رقابت دو کارآفرین مشهور ایلان ماسک و جف بزوس است. هر دو به‌شدت به فضا علاقه‌مندند و هر دو میلیارد‌ها دلار در این بخش سرمایه‌گذاری کرده‌اند و هر دو رویا‌های بزرگی برای آن دارند. جف بزوس تا یک ماه دیگر به همراه برادر خود در نخستین پرتاب شرکت فضایی‌اش بلواوریجین به عنوان مسافر (به کسی که ۱۰ دقیقه به فضا سفر کند می‌توان فضانورد گفت؟) حضور خواهد داشت.

بزوس برای همه عمرش تا اینجا یکی از بزرگ‌ترین کسب‌وکار‌های تجاری جهان (آمازون) را راه‌اندازی کرده حالا از سمت مدیرعاملی آن کنار رفته و دارد خود را برای ماجراجویی‌های فضایی بلواوریجین آماده می‌کند. خود آمازون پروژه مشابهی برای رقابت با اینترنت ماهواره‌ای استارلینک دارد و نام آن پروژه Kuiper است. پروژه Kuiper هنوز نخستین پرتاب خود را انجام نداده، اما طبق برنامه قرار است ۵۰ درصد شبکه ماهواره‌ای آن تا سال ۲۰۲۶ تکمیل شود.

یک جای رقابت بین دو شرکت کیفیت و سرعت سرویس آن دو است جایی که آمازون گفته سرویس ماهواره‌ای آن تا ۴۰۰ مگابیت بر ثانیه سرعت خواهد داشت. سرعت ثبت شده اینترنت استارلینک توسط کاربران ابتدایی آن نیز چیزی در همین حدود است، هرچند گفته می‌شود ایلان ماسک به‌دنبال اینترنت با سرعت یک گیگابیتی روی این بستر فضایی است چیزی که فعلا بخش عمده شبکه فیبر نوری روی زمین هم قادر به ارائه آن نیست.

براساس اعلام آمازون هدف این شرکت قراردادن ۳۲۳۶ ماهواره در مدار پایینی زمین است و هزینه توسعه آن چیزی بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار می‌شود.

هر دو شرکت همچنین به‌دنبال شرکای قدرتمندی برای توسعه این شبکه خود هستند. همین دو هفته قبل اعلام شد که شبکه استارلینک روی سرور‌های گوگل قرار خواهد گرفت که نشان‌دهنده یک شریک قدرتمند در حوزه کلاد برای این سرویس است. با این قرارداد مشارکت، اسپیس ایکس ایستگاه‌های زمینی خود را در دیتاسنتر‌های گوگل مستقر خواهد کرد و از آن طریق اینترنت ماهواره‌ای را ارائه خواهد کرد.

دشمنان میلیاردر‌ها

این رقابت فضایی دو کارآفرین را در فضای جدیدی قرار داده است. در این میان ایلان ماسک رویا‌های بزرگ‌تری مثل زندگی روی مریخ هم در سر دارد با این حال این رویاپردازی‌های فضایی دشمنانی هم روی زمین دارد. در خود آمریکا و در میان سیاستمداران برخی معتقدند که کسانی، چون جف بزوس نباید چنین هزینه‌های هنگفتی را صرف خود کنند. سناتور الیزابت وارن اخیرا در اظهاراتی تند علیه جف بزوس گفته است او همه آمریکایی‌هایی که مالیات پرداخت می‌کنند را مورد تمسخر قرار داده و با پول آن‌ها به فضا سفر می‌کند.

این اظهارات به‌دنبال اعلام خبر ندادن مالیات توسط جف بزوس اعلام شد. یک نشریه نوشت که پولدارترین فرد جهان نه تنها طی دو سال اخیر پول مالیات نداده بلکه ۴ هزار دلار هم بابت اینکه عایدی‌اش از سرمایه‌گذاری‌ها بیش از درآمدش بوده دریافت کرده است.

همچنین گروه‌هایی هم هستند که اساسا این جاه‌طلبی‌های فضایی را چندان برنمی‌تابند از جمله اینکه اخیرا یک پتیشن آنلاین با امضای بیش از ۴۰ هزار نفر منتشر شده که در آن خواسته شده تمهیداتی اندیشیده شود تا جف بزوس بعد از پرتاب به فضا دیگر به زمین بازنگردد. این گروه معتقدند که میلیاردر‌ها نباید وجود داشته باشند؛ چه در فضا و چه روی زمین. ایلان ماسک و جف بزوس با چنین فضای دوگانه‌ای پا به این رقابت جدید می‌گذارند جایی که دو نفر اول لیست پولدارترین‌های جهان حالا ثروت هنگفتی را روی موفقیت ایده‌های‌شان گذاشته‌اند.