کره شمالی اخیرا قانون جدید فراگیری را به اجرا درآورده که به منظور سرکوب هرگونه نفوذ خارجی در این کشور است و به همین جهت هر کس که با فیلم و لباس خارجی سر و کار داشته و یا حتی از کلمات خودمانی و عامیانه استفاده کند به شدت مجازات میشود. ولی چرا؟
به گزارش بیبی سی، یون می-سو از خانهاش در سئول میگوید یازده سال داشت که اعدام شخصی را که جرمش همراه داشتن یک درام کرهای بود تماشا کرد. به تمام مردم محله دستور داده شده بود که باید ناظر جریان اعدام باشند.
«اگر شما این کار را نمیکردید خیانتکار محسوب میشدید.» ماموران کره شمالی میخواستند مطمئن شوند همه بفهمند که جرم قاچاق ویدیوهای غیرقانونی مرگ است.
«من کاملا صحنه مردی را که چشمانش را بسته بودند به یاد دارم. حتی هنوز میتوانم اشکی را که میریخت ببینم. برای من تکان دهنده بود. صورتش از اشک خیس شده بود. آنها اورا روی یک تخته چوب قرار دادند و بستند و بعد به او شلیک کردند.»
تصور کنید دائما در بند هستید بدون اینترنت و رسانههای اجتماعی و تنها معدودی کانالهای تلویزیونی تحت کنترل دولت وجود دارد که هدفش این است آنچه را که رهبران کره شمالی میخواهند ببینید و بشنوید- این روال زندگی در این کشور است؛ و حالا کیم جونگ-اون، رهبر کره شمالی محدودیتها را شدیدتر کرده و قانون فراگیر جدیدی وضع کرده که علیه چیزی است که حکومت آن را «فکر ارتجاعی» توصیف میکند.
به موجب این قانون اگر نزد کسی مقادیر متنابهی محصولات رسانهای کره جنوبی، ایالات متحده آمریکا یا ژاپن کشف شود، مجازاتش مرگ است؛ و کسانی که این برنامهها را نگاه میکنند به ۱۵ سال زندان محکوم میشوند؛ و این تنها به آن چه مردم تماشا میکنند محدود نمیشود.
اخیرا رهبر کره شمالی در رسانهای دولتی نامهای نوشت که در آن خواسته شده بود با «رفتار غیر قابل قبول از لحاظ اخلاقی، فردگرایی و ضد سوسیالیستی» در میان جوانان مبارزه شود. او خواستارعدم استفاده از زبان خارجی، مدل مو و لباسهای خارجی که آنها را «سمهای خطرناک» توصیف کرده، شده بود.
روزنامه اینترنتی Daily NK که با دسترسی به منابعی در کره شمالی، درسئول منتشر میشود، گزارش داده که سه نوجوان به دلیل این که موهای سرشان را مثل مدل هنرمندان کی پاپ، گروههای پاپ کره جنوبی کوتاه کرده بودند و شلوارهایشان را تا بالای قوزک پاهایشان تا زده بودند، به یک اردوگاه بازآموزی فرستاده شدند.
تمام این اقدامات برای این است که کیم جونگ-اون جنگی را به راه انداخته که در آن از تسلیحات یا موشکهای هستهای استفاده نمیکند.
به عقیده تحلیلگران از آنجا که زندگی در کره شمالی به نحو فزایندهای دشوارتر میشود، او تلاش میکند مانع رسیدن اطلاعات دنیای خارج به مردم این کشور شود.
تصور میشود میلیونها نفر از مردم کره شمالی گرسنگی میکشند. ولی کیم میخواهد مطمئن شود که به جای این که نگاه اجمالی آنان به زندگی از طریق سریالهای پر زرق و برقی باشد که در سئول- یکی از ثروتمندترین شهرهای آسیا، تهیه میشود، گوششان با تبلیغات دولتی که به دقت تهیه میشود، پرُ شود.
از سال گذشته که کره شمالی در واکنش به اپیدمی کرونا مرزهایش را بست، ارتباطش با دنیای خارج بیشتر قطع شد و واردات کالاهای ضروری و داد و ستد با چین کشور همسایه تقریبا متوقف شد. اگر چه اکنون ورود برخی از کالاها دوباره شروع شده، حجم آن محدود است.
این انزوای خود خواسته، به وخیمتر شدن وضعیت اقتصادی که قبلا هم خوب نبود کمک کرده، جایی که بودجه کشور صرف بلندپروازیهای هستهای حکومت میشود. در اوایل سال جاری میلادی شخص رهبر کره شمالی اذعان کرد که مردم کشورش با بدترین وضعیتی که باید بر آن غلبه کرد مواجهند.
Daily NK روزنامه اینترنتی، اولین منبعی بود که توانست به یک نسخه از قانون جدید دسترسی پیدا کند.
لی سنگ یونگ، سردبیر این سایت گفت به موجب این قانون اگر مطالب غیرقانونی نزد کارگر یک کارخانه کشف شود، رئیس کارخانه هم ممکن است تنبیه شود و چنانچه کودکی دردسر ساز باشد، والدینش هم ممکن است مجازات شوند.
او اضافه میکند هدف از این قانون درهم شکستن هر گونه شیفتگی است که ممکن است نسل جوانتر به کره جنوبی داشته باشد.
به عقیده او، حکومت نتیجه گیری کرده که چنانچه شهروندان کره شمالی با فرهنگ سایر کشورها آشنا شوند، ممکن است نوعی حس مقاومت پیدا کنند.
چوی جونگ-هوی، یکی از معدود کسانی که سال گذشته موفق به فرار از کره شمالی شد به بیبیسی گفت هر چه وضعیت بدتر میشود مقررات و قوانین و مجازاتها شدیدتر میشود.
قطع ارتباطات با خارج در گذشته، تنها نشان داد که تا چه حد شهروندان کره شمالی توانستهاند راههای مختلفی برای وارد کردن فیلمهای خارجی که معمولا از مرز چین قاچاقی وارد این کشور میشود و تماشای آنها پیدا کنند.
می-سو شرح میدهد همسایگانش برای تماشای فیلمها تا چه حد تلاش میکردند.
می-سو میگوید اول آنها یک باتری اتومبیل را قرض کردند و برای این که برق کافی به تلویزیون برسد آنرا به یک ژنراتور وصل کردند. او یک فیلم کره جنوبی به نام «پلکان بهشت» را از این طریق تماشا کرده بود.
این داستان حماسی عشقی که در باره کشمکش یک دختر جوان با نامادریاش و بعد بیماری سرطان است از حدود ۲۰ سال قبل در کره شمالی طرفداران زیادی دارد.
آقای چوی میگوید واردات سی دیها و دی وی دیهای ارزان از چین هم به علاقه مردم به رسانههای خارجی کمک کرده.
به گفته آقای چوی، حکومت کره شمالی در سال ۲۰۰۲ متوجه این موضوع شد و به دنبال آن نیروهای امنیتی دولتی به یک دانشگاه یورش بردند و بیش از ۲۰ هزار سی دی کشف کردند.
«این تنها یک دانشگاه بود. میتوانید تصور کنید در سراسر کشور چه تعدادی بود؟ دولت شوکه شده بود و همین موقع بود که مجازاتها را تشدید کرد.»
کیم جوم-هیوک، میگوید در سال ۲۰۰۹ که ۱۶ سال بیشتر نداشت ماموران یک واحد ویژه که برای تعقیب و بازداشت کسانی که ویدیوهای غیرقانونی داشتند تشکیل شده بود، او را دستگیر کردند.
او چند ویدیوی موسیقی پاپ کره جنوبی را که پدرش به طور قاچاق از چین وارد کرده بود، به دوستش داده بود.
ماموران با او مانند یک بزرگسال رفتار کرده، او را برای بازجویی به یک اطاق مخفی برده، از خواب محرومش کرده و در طی چهار روز به دفعات با مشت و لگد او را کتک زده بودند.
کیم جوم -هیوک که اکنون در سئول زندگی میکند به بیبیسی گفت خیلی ترسیده بود.
«فکر میکردم زندگیام در حال تمام شدن است. آنها میخواستند بفهمند این ویدیوها چطور به دست من رسیده و به چند نفر آنها را نشان داده ام. نمیتوانستم بگویم پدرم این دی وی دیها را از چین آورده. چه میتوانستم بگویم؟ او پدرم بود. گفتم چیزی نمیدانم و خواهش کردم آزادم کنند.»
خانواده کیم جوم- هیوک از طبقه نخبگان و سطح بالای پیونگیانگ هستند و پدرش سرانجام توانست با دادن رشوه به ماموران او را آزاد کند. کاری که به موجب قانون جدید تقریبا غیرممکن خواهد بود.
بسیاری از کسانی که در آن موقع به دلیل اتهامات مشابه دستگیر شده بودند به اردوگاههای کار اجباری فرستاده شده بودند. ولی این مجازات به حد کافی بازدارنده نبود و به همین جهت تشدید شد.
چوی میگوید در ابتدا مدت مجازات، یک سال اقامت در اردوگاه کار اجباری بود؛ بعد به سه سال افزایش یافت و حالا اگر به این اردوگاهها بروید بیش از ۵۰ درصد زندانیان جوانانی هستند که به دلیل تماشای رسانههای خارجی مجازات شدهاند و اگر کسی دو ساعت یک فیلم غیرقانونی را تماشا کرده باشد باید سه سال را در اردوگاه کار بگذراند.
«تماشای فیلم یک کار لوکس و تجملی است. قبل از این که به فکر تماشای یک فیلم بیافتید باید شکمتان را سیر کنید. وقتی حتی برای غذا خوردن وضعیت سخت است، فرستادن یک نفر از اعضای خانواده به اردوگاه کار میتواند ویران کننده باشد.»
کیم جوم-هیوک میگوید تماشای این نوع فیلمها با ریسک زیادی همراه بود، ولی هیچ کس نمیتواند مانع کنجکاوی ما شود که ببینیم در دنیای خارج چه میگذرد.
او یکی از معدود کسانی بود که به دلیل برخورداری از برخی امتیازات توانست اجازه بگیرد برای تحصیل به پکن برود. در آنجا بود که سرانجام با واقعیتهای کشورش آشنا شد و اینترنت را کشف کرد.
«در ابتدا باورم نمیشد. فکر میکردم غربیها دروغ میگویند. ویکی پدیا دروغ میگوید، چطور میتوانستم باور کنم؟ ولی قلب و مغز من همخوانی نداشتند. به همین جهت مستندهای زیادی را در باره کره شمالی تماشا کردم و مطالب زیادی خواندم و بعد متوجه شدم که شاید این نوشتهها حقیقت دارد، چون منطقی به نظر میرسید. پس از آن که دریافتم فکر من در حال تغییر است، دیگر خیلی دیر شده بود و من نمیتوانستم برگردم.» سرانجام او به سئول گریخت.
می-سو به عنوان مشاور مُد که برایش رویایی بود کار میکند. وقتی در سئول مستقر شد، اولین کاری که کرد رفتن به تمام مکانهایی بود که در فیلم پلکان بهشت دیده بود اما شمار چنین داستانهایی کمتر و کمتر میشود.
با فرمان «شلیک به قصد کُشت» که در حال حاضر در مرزهای تحت کنترل شدید کره شمالی اجرا میشود، ترک این کشور تقریبا غیرممکن شده و باید انتظار داشت قانون جدید تاثیر بیشتری در ترساندن مردم داشته باشد.
آقای چوی، که ناچار شد بدون خانوادهاش از کشور خارج شود معتقد است تماشای یک یا دو فیلم موجب درهم شکستن دههها کنترل ایدئولوژیکی نخواهد شد. ولی گمان نمیکند مردم کره شمالی شک کنند که ممکن است تبلیغات دولتی حقیقت نداشته باشد.
او میگوید مردم ناراضی هستند، ولی نمیدانند دلیل ناراضی بودن و شکایتشان چیست و مقصر چه کسی است. او از این که حتی وقتی به مردم توضیح میدهد، نمیتوانند درک کنند دلشکسته است و معتقد است باید یک نفر آنها را بیدار و هشدار کند.