لطفعلی عاقلی*؛ در مناظرههای بین نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، سوالات منطقی و مسائل مبتلابه جامعه توسط سازمان صدا و سیما مورد پرسش قرار گرفت. اینکه محتوای مناظرهها و برنامههای تبلیغاتی توانسته باشند نظر آحاد مردم را به خود جلب کنند به آسانی قابل تحلیل و استنتاج نیست.
برخی افراد صرفنظر از محتوای تبلیغات و مناظرهها صرفاً بر اساس آشنایی قبلی با عملکرد و برنامههای نامزدها متمایل به رأی دادن به نفع نامزد مشخصی هستند و در این میان، مناظرههای رادیو-تلویزیونی، توانایی تحریک علاقه و میل و گرایش به نامزد خاص را دارند.
به هر حال مناظرههای رسمی در ۳ مرحله توسط سازمان صدا و سیما به پایان رسید، اما برآیند این مناظرهها تا پایان رأیگیری در ۲۸ خرداد مبهم است.
در تبلیغات نامزدها، رویکرد صحیحی در مورد قطع یا کاهش وابستگی به صادرات نفت خام مطرح شد، اما باید توجه داشت که صادرات هر نوع کالا و خدمات به کشورهای هدف از اصول و قواعد تجارت و مالیه بین الملل پیروی میکند و اصول بینالملل برای تحصیل درآمدهای صادراتی همچنان باید مورد اعتنا و احترام باشند.
اکنون جمهوری اسلامی ایران در حوزه سیاست خارجی با مذاکرات مجدد و طولانی برجام در تکاپو است و چنانچه در این روزهای پایانی، دولت روحانی نتواند مذاکرات موفق و اثربخشی را به سرانجام برساند، قاعدتاً دولت آتی هم بخش زیادی از انرژی اولیه خود را صرف مذاکرات و روابط خارجی خواهد کرد.
در حوزه مسائل داخلی، دولت آتی علاوه بر تلاش در جهت مهار تورم و یا به تعبیر درست کاهش شتاب تورم و برنامهریزی برای اشتغال جوانان و دانش آموختگان دانشگاهها، باید بتواند در حوزه زیست محیطی، مشکل آب شرب و آب کشاورزی را حل و فصل نماید و از خشک شدن بیشتر تالابها جلوگیری کند، به این ترتیب، مدیریت و سیاستگذاری باید برای احیای تالابها و مبارزه با خشکسالی در اولویت قرار گیرد.
سایر برنامهها از جمله افزایش مشارکت زنان، مدیریت فضای مجازی، آموزش دانشآموزان و دانشجویان، گسترش دانش و علم و توسعه فناوریها (شامل فناوری هسته ای، نانو، فناوری بیومدیکال و...) و موارد مشابه از جمله موضوعاتی هستند که منحصر به یک دولت نیستند و در واقع از برنامههای کلان واسناد ملی تبعیت میکنند؛ لذا نمیتوان تحقق این برنامهها را منحصر به دولت خاصی دانست.
به امید اینکه انتخابات ریاست جمهوری با مشارکت و حضور آحاد مردم به صورت باشکوه برگزار شود، خروجی آن یعنی برنده انتخابات نیز باید در همان مراحل آغازین از برنامههای سایر نامزدها بهره برده و بتواند وحدت ملی و همافزایی کارشناسی را در عمل به اثبات رساند.
*پژوهشگر اقتصاد و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس