یک روز مانده به برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، بازار خودرو همچنان در رکودی سنگین قرار دارد، رکودی که از چند هفته قبل بر بازار مستولی شده است. این اتفاق البته بیسابقه و جدید نیست، چه آنکه معمولا هفتههای قبل از انتخابات، دوران انتظار بازارها بهخصوص خودرو است.
امسال نیز همین اتفاق رخ داده، به نحوی که بسیاری از شهروندان خرید و فروش خودرو را به بعد از انتخابات ریاستجمهوری موکول کرده اند. تصور ایرانیها این است که واکنش بازارها به فرد منتخب انتخابات ریاستجمهوری پیش رو، متفاوت خواهد بود و هم احتمال افت وجود دارد و هم خیز. به عبارت بهتر، بسته به اینکه چه کسی برنده انتخابات شود، انتظارات تورمی شهروندان دچار نوسان خواهد شد و به تبع آن، بازار ارز هم نوسانی میشود؛ بنابراین بازار خودرو نیز به تبعیت از این دو عامل (انتظارات تورمی و قیمت ارز) نوسان را تجربه خواهد کرد، به نحوی که هم احتمال افت قیمت در این بازار وجود دارد و هم رشد. تصور کلی این است برنده انتخابات در کند شدن یا سرعت گرفتن مذاکرات برجامی اثرگذار خواهد بود، این همان عاملی است که میتواند انتظارات تورمی و قیمت ارز را تکان دهد.
از چند هفته قبل، مذاکرات برجامی در وین آغاز شده و طرفین در حال فراهم کردن شرایط لازم برای احیای برجام هستند. این در حالی است که گفته میشود آمریکاییها برای اعلام نظر نهایی درباره برجام، منتظر مشخص شدن نتایج انتخابات ریاستجمهوری ایران هستند.
با توجه به مواضع کاندیداهای ریاستجمهوری درباره برجام، آنهایی که از شانس بالاتری برای برنده شدن برخوردارند، مخالفت خاصی با اصل برجام نداشته و بیشتر در روش اجرا و مدل مذاکرات با آمریکا و دیگر کشورها موافق نظرات یکدیگر نیستند؛ بنابراین اگر فرض را بر این بگذاریم که در نهایت یکی از همین کاندیداها برنده انتخابات خواهد شد، برجام شانس زیادی برای احیا خواهد داشت، فقط ممکن است احیای آن عقب بیفتد، تسریع شود یا در همین مدار فعلی پیش برود. تصور کلی شهروندان این است که اگر کاندیدای منتسب به جناح حساس به برجام، رای بیاورد، مذاکرات به کندی پیش خواهد رفت و امکان دارد حصول نتیجه به بعد از تشکیل دولت سیزدهم موکول شود.
در این صورت احتمالا با رشد موقت انتظارات تورمی و قیمت ارز مواجه خواهیم شد، بنابراین بازار خودرو نیز متاثر از این اتفاقات با صعود قیمت روبهرو میشود. این اتفاق بارها بهخصوص طی سه سال گذشته رخ داده، به نحوی که با نوسان انتظارات تورمی و قیمت ارز، منحنی قیمت در بازار خودرو هم بالا و پایین شده است. معمولا هرگاه انتظارات تورمی رشد کرده و قیمت ارز هم بالا رفته، منحنی قیمت در بازار خودرو نیز به تبعیت از آنها صعودی شده است. از آن سو با کاهش تورم انتظاری و عقبنشینی بازار ارز، خودرو هم کوتاه آمده است.
نکته دیگر اینجاست که اتفاقات سیاسی همواره نقش مهمی در افت و خیز انتظارات تورمی و بازارها داشته است، چه در حوزه سیاست خارجی و چه در حوزه مسائلی مانند انتخابات. هرچه هست، به نظر میرسد در صورت برنده شدن کاندیدای منتسب به جناح حساس به برجام، روند مذاکرات برجامی کند میشود و بازار خودرو احتمالا با رشد قیمت مواجه خواهد شد. اتفاقا طی هفتههای گذشته، خودروسازان با افت تولید محصولات پر تیراژشان مواجه شده اند و این موضوع نیز یکی از دلایل رکود بازار خودرو بوده است؛ بنابراین اگر این روند ادامه داشته باشد و جناح حساس به برجام نیز برنده انتخابات شود، بازار افزایش قیمت قابلتوجهی را به خود خواهد دید.
از آن سو، اما در صورتی که کاندیدای منتسب به جناح مقابل، برنده انتخابات شود، این احتمال وجود دارد که روند احیای برجام تسریع شده یا حداقل کند نشود. این موضوع میتواند شوک منفی به انتظارات تورمی بدهد یا حداقل مانع تشدید آن شود، بنابراین بازار ارز نیز تکانه شدیدی را به خود نخواهد دید و به تبع اینها، منحنی قیمت در بازار خودرو هم در آرامش خواهد بود. حتی این احتمال وجود دارد که در صورت کاهش انتظارات تورمی و قیمت ارز، منحنی قیمت خودرو نیز سر به زیر شود. در آینده نیز اگر برجام احیا و تحریمها لغو شوند، شوک منفی دیگری به بازار خودرو وارد خواهد شد که میتواند منحنی قیمت را سر به زیرتر بکند.
به بازار خودرو برویم و ببینیم این هفته در آن چه گذشته و منحنی قیمت چه وضعی دارد. با وجود رکود معاملات، این هفته نیز مانند هفته گذشته، قیمتها در بازار بالا رفتند. به نظر میرسد دلیل اصلی رشد قیمت خودرو در بازار طی این هفتهها، روند صعودی در بازار ارز بوده است. طبق اخبار رسیده از بازار در حال حاضر پژو پارس در مدل LX، قیمتی برابر با ۲۷۸ میلیون تومان دارد. این قیمت نشان میدهد خودروی موردنظر نزدیک به ۴میلیون تومان صعود کرده است. همچنین برای پژو ۲۰۶ تیپ ۲ نیز تا ۲۱۴ میلیون تومان هم قیمت پیشنهاد میشود، هرچند قیمتهای پیشنهادی کمتر نیز به چشم میآید. این خودرو در مقایسه با هفته گذشته بیش از ۶ میلیون تومان رشد قیمت داشته است.
از بازار مدل صندوقدار ۲۰۶ هم خبر میرسد قیمت این خودرو تا مرز ۲۶۰ میلیون تومان پیشروی کرده است که نشان از صعود بیش از ۵ میلیون تومانی این خودرو دارد. در مورد پژو ۲۰۶ تیپ۵ نیز فعالان بازار از صعود قیمت این خودرو تا ۲۶۵ میلیون تومان خبر میدهند. این محصول نیز چیزی حدود ۵ میلیون تومان رشد قیمت را تجربه کرده است.
اما برای خرید پژو ۲۰۷ اتومات، چیزی حدود ۳۹۰ میلیون تومان باید هزینه کرد، حال آنکه مدل دندهای آن را میتوان تا ۲۸۰ میلیون تومان نیز خرید. سری، اما به بازار سمند و پژو ۴۰۵ بزنیم. طبق اطلاعات رسیده از بازار، برای سمند در مدل EF ۷ قیمتی برابر با ۲۲۰ میلیون تومان هم پیشنهاد میشود. برای خرید پژو ۴۰۵ نیز باید دو، سه میلیون تومان بیشتر هزینه کرد. اما رانا نیز با افزایش قیمت در بازار مواجه شده، چه آنکه برای خرید آن ۲۳۵ میلیون تومان نیاز است. همچنین برای خرید دنا در مدل معمولی هم باید ۲۷۵ میلیون تومان هزینه کرد، این در حالی است که قیمت مدل پلاس و غیر اتوماتیک این محصول به ۳۵۵ میلیون تومان رسیده است. اگر مشتری دنا پلاس توربو شارژ اتومات هستید نیز باید چیزی حدود ۴۳۰ میلیون تومان برای آن کنار بگذارید.
اما نگاهی هم به قیمت محصولات سایپا و پارس خودرو در بازار بیندازیم. طبق اطلاعات کسب شده از بازار، در حال حاضر برای خرید کوئیک دندهای در مدل R باید ۱۵۴ میلیون تومان هزینه کرد. همچنین قیمت مدل اتومات پلاس این خودرو نیز به ۲۰۸ میلیون تومان رسیده است. برای خرید تیبای معمولی هم نیاز به ۱۳۲ میلیون تومان پول دارید و مدل هاچ بک این خودرو نیز چند میلیون تومان گرانتر از آب در میآید. در نهایت اینکه قیمت ساینا اس در مدل دندهای نیز به ۱۵۳ میلیون تومان رسیده است و برای مدل پلاس آن هم تا ۱۶۴ میلیون تومان قیمت پیشنهاد میشود.