رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: هر دولتی در ایران روی کار بیاید دو مفهوم کلیدی را در مدیریت اجرایی کشور دنبال میکند. دولت بعدی در عرصه داخلی، توسعه و در عرصه خارجی، تنشزدایی را پیگیری خواهد کرد.
به گزارش ایرنا، «حشمتالله فلاحتپیشه» با اشاره به مذاکرات وین و انتظارها برای توافق ایران و آمریکا برای احیای برجام گفت: در دورههای قبلی مذاکرات، طرفین در مورد چگونگی رفع تحریمها و همچنین تعهدات فنی و هستهای ایران تفاهم کرده بودند و همین مسئله موجب شده بود که پیشبینی شود ایران و آمریکا و همچنین گروه ۱+۴ توافقی ذیل احیای برجام داشته باشند.
وی با بیان اینکه اکنون نوعی فضای صبر و انتظار در مذاکرات به وجود آمده است، اظهار داشت: مسائلی نظیر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در ایران، تحولات منطقه و... بر مذاکرات سایه انداختهاند. به عبارت دیگر، مسائل خارج از میز مذاکره بر مذاکرات تاثیرگذار گذاشتهاند و موجب شده از سرعت مذاکرات کاسته شود.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه هر چقدر مذاکرات وین طولانیتر شود، نقش عوامل منفی و بازدارنده بیشتر میشود، تصریح کرد: در کنگره آمریکا تلاشها برای عدم احیای برجام بیشتر شده و جمهوریخواهان تلاش میکنند دولت توافق پس از احیا را برای تصویب به کنگره بدهد تا مانع از تصویب و اجرای آن شوند. همچنین تحولات منطقهای مثبت نیست و تلاشهای اسرائیل در این باره مشهود است.
فلاحتپیشه با بیان اینکه غربیها فکر میکنند دولت بعدی ایران به برجام پایبند نیست، خاطرنشان کرد: برخلاف این تصور، هر دولتی که در ایران روی کار بیاید دو مفهوم کلیدی را در مدیریت اجرایی کشور در عرصه داخلی و خارجی دنبال میکند. دولت بعدی در عرصه داخلی، توسعه و در عرصه خارجی، تنشزدایی را دنبال میکند.
وی ادامه داد: اینکه برخیها بحث تندتر شدن دولت بعدی در سیاست خارجی را مطرح میکنند، یک موضوع انحرافی است. دولت آینده ایران از هر جریانی باشد، دید اقتصادی در داخل خواهد داشت و در سیاست خارجی به دنبال تنش نخواهد رفت. این فقط مربوط به مسائل داخلی هم نمیشود بلکه مجموع شرایط منطقهای و بینالمللی اجازه این تنش را نمیدهد.
به گفته رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، اگر این بحث در مذاکرات مطرح شود که دولت بعدی به دنبال تنشزدایی خواهد بود و به برجام نیز پایبند میماند، امکان سرعت بخشیدن به مذاکرات و دستیابی به آن در اسرع وقت ممکن میشود.
فلاحتپیشه با بیان اینکه تیم مذاکرهکننده ایران در وین باید خود را نماینده جمهوری اسلامی و نه صرفا دولت معرفی کند، ابراز داشت: موضعگیریهای شتابزده و بالا بردن انتظارات، به توافق کمکی نمیکند بلکه موجب میشود طرف مقابل در حین مذاکره مسائل جدیدی را مطرح کند. خروج از این وضعیت نیازمند یک همبستگی داخلی و زبان دیپلماتیک است.
وی با بیان اینکه برخیها از بازگشت میز مذاکره به نقطه صفر سخن میگویند، عنوان کرد: من این مسئله را واقعبینانه نمیدانم چراکه در چندین دور مذاکره، طرفین درباره مسائل مختلف به توافق رسیدهاند، اما اکنون آنها به نقاط اختلافی و پرانتزها رسیدند و همین موجب میشود که روند توافق و نهایی شدن سند کند شود. با این حال، من فکر میکنم که طرفین عزم رسیدن به برجام و حل اختلافات را دارند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه ایران عامل تاخیر در رسیدن به برجام شده است، یادآور شد: بسیاری از سخنانی که مقامات آمریکایی درباره برجام گفتهاند، بیشتر مصرف داخلی دارد و واکنشی به مخالفتهای درونی در آمریکا است وگرنه دستیابی به همین توافقات در مذاکره نیز بسیار خوب، قابل توجه و بیشتر از انتظارات بوده است.
فلاحتپیشه درباره رویکرد روسیه، چین و کشورهای اروپایی در مذاکرات وین هم گفت: برجام دو بازیگر اصلی به نام ایران و آمریکا دارد و بقیه بازیگران آن، از زاویه منافع خود برجام را دنبال میکنند. هر کدام از این کشورها نیز منافع خاص خود را دارند و همین مسئله موجب شده هر کدام رویکرد متفاوتی داشته باشند.
وی با اشاره به حضور نداشتن آمریکا در میز مذاکرات گفت: مذاکرات غیرمستقیم و عدم حضور داشتن آمریکا در میز گفتگوها موجب شده تا فضای رایزنیهای کنونی با مذاکرات سال ۲۰۱۵ بسیار متفاوت باشد. در سال ۲۰۱۵ آمریکا در مذاکرات بود و نظراتش را مستقیم میگفت و نظرات ایران را مستقیما میشنید، اما اکنون آمریکا نظرات ایران را از صافی گروه ۱+۴ دریافت میکند.
این نماینده ادوار مجلس با بیان اینکه سیاست صبر و انتظار کمکی به برجام نمیکند، اظهار داشت: برنامه هستهای ایران با کاهش تعهدات ادامه مییابد و ادامه این روند، هزینهبر بوده است. عدول از این شرایط هزینه دارد، اما طرفین به آن توجه نکردهاند چراکه تحریمها فشارهای زیادی را بر وضعیت اقتصادی ایران وارد کرده است.
فلاحتپیشه افزود: اگر این توافق هرچه زودتر شکل بگیرد، این هزینهها کمتر میشود، اما همین که مذاکره در سطح کارشناسی است و نه وزرای امور خارجه، موجب شده تا هم روند تصمیمگیری و هم روند گفتگوها کند شود.