فرارو- کمتر زمانی اتفاق افتاده که جناحهای سیاسی در شیوه اداره کشور و رویکردهای اقتصادی دیدگاه یکسانی داشته باشند. حالا هم نامزدهای دو جناح رویکردهای متفاوتی نسبت به مسائل اقتصادی ارائه میکند. در حال حاضر کاندیداهای جریان اصولگرایی از دیدگاه اقتصادی اصلاح طلبان و میانه روها انتقاد میکنند و معتقدند که مقصر وضعیت فعلی اقتصاد کشور کاندایدهای اردوگاه اصلاحات و میانه روهای نزدیک به این جریان هستند. در طرف مقابل نیز کاندیداهای اصلاح طلب و میانه رو میگویند که اصولگرایان به اقتصاد بسته معتقدند و این موضوع سرنوشت کشور را به خطر میاندازد.
به گزارش فرارو؛ تورم بالای چهل درصد، رشد نرخ بیکاری، افزایش فقر و کاهش نرخ رشد اقتصادی احتمالا مهمترین مباحث حوزه اقتصادی است که دو جناح برسر آن در هفتههای آینده جدل خواهند کرد.
با این حال بررسی موضع گیری نامزدهای ریاست جمهوری جناح راست نشان میدهد که آنها مشکلات اقتصادی موجود را متوجه سیاستها و مدیریت کاندیداهای جناح مقابل خود میدانند.
در این رابطه ابراهیم رئیسی در نشست خبری خود پس از ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری تلویحا به جهانگیری و لاریجانی کنایه زد و گفت که بانیان و شرکای وضع موجود نمیتوانند تغییردهنده وضع موجود باشند.
از طرفی برخی از کاندیدهای رادیکال جناح راست هم که در جبهه پایداری سابقه فعالیت دارند، بیشتر مشکلات اقتصادی کنونی را به سیاستهای غلط دولت روحانی درقبال برجام و نگاه هم فکران آنها به بیرون میدانند.
در طرف مقابل نیز، اصلاح طلبان و میانه روها نیز معتقدند که با سیاستهای بسته و انقباضی جناح مقابل نمیتوان کشور را به سوی توسعه اقتصادی سوق داد. نامزدهای شاخص جبهه اصلاحات موضع گیری اقتصادی جناح مقابل را شعاری قلمداد میکنند و بر این عقیده اند که شعارهای کاندیدهای جناح رقیب از سر عدم تجربه است.
اسحاق جهانگیری در این رابطه پس از ثبت نام گفته بود: «آنان که در کارنامه طولانی کاریشان کمتر اقدام واقعی و موثری برای حل عملی مشکلات مردم دیده میشود، چنان شعار میدهند که قادرند مشکلات پیچیده کشور و مردم را یکشبه حل کنند.»
او میگوید: «برای اینکه به سمت حل مسائل بنیادینِ ایران، تامین منافع ملی و توافق و تنشزدایی در خارج و داخل برویم، روی ریل توسعه فراگیر و پایدار قرار بگیریم، به اقتضائاتِ تامین عدالت، تشکیل دولت رفاهِ فراگیر، فقرزدایی و افزایش شمول و کیفیتِ خدمات پایه همگانی، به ویژه در حوزه سلامت و آموزش، تن بدهیم و با شکاف درآمدی، تبعیض و فساد سازمانیافته مبارزه کنیم.»
اگر با مشکلات برخورد کارشناسی در چارچوب منافع ملی صورت بگیرد قطعا موفقیت را به دنبال دارد
مهدی پازوکی، اقتصاددان و استاد دانشگاه در مورد تفاوت دیدگاه اقتصادی جناحهای حاضر در میدان انتخابات در گفتگو با فرارو گفت: «اقتصاد ایران راه حل دارد، راه حل آن هم به نظام حکمرانی خوب و نظام تدبیر امور برمی گردد. منظور از نظام تدبیر امور این است که برای حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی که جامعه ایران دارد، اگر با مشکلات برخورد کارشناسی در چارچوب منافع ملی صورت بگیرد قطعا موفقیت را به دنبال دارد. اما اگر سعی بر این باشد که با شعارهای پوپولیستی هزینه برای مردم ایجاد شود قطعا وضعیت جامعه بدتر خواهد شد.»
پازوکی در این رابطه میگوید: «این نمایندگان مجلس در نطقهای پیش از دستور در حالی که تورم را یکی از مشکلات بزرگ معیشت مردم قلمداد میکنند، اما سیاستی که در پیش میگیرند درست برخلاف آن است. در این رابطه مجلس در شرایطی که نقدینگی، اقتصاد کشور را با مشکلات عدیدهای مواجه کرده است، در بودجه ۱۴۰۰ چنان عمل کرد که مخارج دولت به شدت افزایش پیدا کند. مثلا در قانون بودجه ۱۳۹۹ بودجه جاری مجلس شامل حقوق و دستمزد نمایندگان و کارکنان ۵۷۱ میلیارد تومان بود، دولت در قانون بودجه ۱۴۰۰ این رقم را به ۶۳۲ میلیارد تومان رساند. اما چون فرهنگ قناعت بر مجلس حاکم نبود این عدد را به ۹۹۱ میلیارد تومان افزایش داد. این بدان معناست که تنها بودجه جاری مجلس نسبت به لایحه دولت ۴۹.۵ درصد افزایش پیدا کرده است؛ بنابراین مجلسی که قناعت و کاهش هزینههای جز ارزشها و شعارهای شان به شمار میرفت، برخلاف آن عمل کردند.»
این اقتصاددان با انتقاد از شعارگرایی، بر این عقید است که اگر مردم از شیوه مدیریت اقتصادی و عمل آنها در مجلس باشند، به تندی با آنها برخورد میکنند. در این رابطه پازوکی به بزرگ سازی دولت که برخلاف سیاست های ابلاغی رهبری و اصل ۴۴ قانون اساسی است اشاره میکند. او میگوید که مجلس سازمان هواپیمایی -که یک سازمان حاکمیتی است- را به شرکت دولتی تبدیل کردند تا به راحتی جذب و استخدام صورت بگیرد و حقوق کارکنان را افزایش دهند. این در حالی است که دولت در ساختار خود شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی را دارد و نیاز به شرکت سازی دوباره نبود. علاوه بر این، موارد بسیار متعددی در قانون بودجه ۱۴۰۰ بر خلاف سیاستهای اقتصادی و توسعهای کشور تغییر یافته است.
او میگوید که اگر تفکر اقتصادی مجلس بر ریاست جمهوری نیز حاکم شود، اقتصاد کشور به سمت ونزوئلایی شدن پیش خواهد رفت.
پازوکی در پاسخ به این سوال که اصلاح طلبان و اصولگرایان بر سر تاثیرات برجام و سرنوشت اقتصادی کشور اختلاف نظر دارند، گفت: «برجام به اعتقاد دوست و دشمنان حسن روحانی بزرگترین دستاورد دولت او است. بنده معتقدم رئیس جمهور منتخب از هر جریان سیاسی که باشد، اگر تعامل با دنیا در دستور کارش نباشد و سیاستهای ضد برجامی در پیش بگیرد، قطعا اقصاد ایران به سمت ونزوئلایی شدن میرود. بدین معنا که ابرتورم در اقتصاد ایران رخ خواهد داد.»
این استاد دانشگاه به تغییر وضعیت اقتصادی کشور پس از اجرای برجام اشاره میکند و میگوید: «چرا در ۴ سال اول نرخ تورم تک رقمی و رشد اقتصادی دو رقمی شد و شاخصها به سمت بهبودی پیش میرفت؟ به استناد گزارش رسمی سازمان برنامه و بودجه بلافاصله پس از خروج دولت ترامپ از برجام شاخصهای اقتصادی دوباره سیر نزولی و منفی به خود گرفت. با این وجود اگر رئیس جمهور منتخب برجام را کاغذ پاره خطاب کند و اقتصاد ایران بسته شود، بدون شک وضعیت بدتر خواهد شد.»