تقریبا از اوایل اسفند جنب و جوش برای خرید شب عید در بین ایرانیها آغاز میشود. هر چند امسال برای دومینبار است که مردم از ترس ابتلا به کرونا و البته نوع جهش یافته آن؛ کرونای انگلیسی ترجیح میدهند از فروشگاههای آنلاین پوشاک خود را خریداری کنند، اما مشاهدات میدانی نشان میدهد که بازار شب عید خلوت است و افراد مانند سالهای گذشته خریدی انجام نمیدهند که مهمترین دلیل آن قیمتهای بالاست.
اعتماد در ادامه نوشت: همزمانی کرونا و افزایش قیمتها، آثار ناخوشایندش را بر زندگی مردم گذاشته، سال گذشته شیوع کرونا وضعیت اغلب مشاغل را با بحران مواجه کرد و بیشتر بازارها را نیز از رونق انداخت که بازار پوشاک هم به عنوان یکی از مهمترین کسب و کارها تا مدتها رکود شدیدتری را تجربه کرد و به گفته فعالان بازار به نظر نمیرسد با قدرت خرید فعلی مردم و البته افزایشهای چندباره قیمتها، رکود در این بازار بهزودی از بین رود. در این شرایط اغلب مردم سعی در خرید مایحتاج روزانه خود دارند تا تهیه پوشاک و اقلام شب عید.
مانتو یکی از پوشاکی است که در طول سال به خصوص شب عید، مشتریان زیادی دارد، تحقیقات میدانی نشان میدهد وضعیت اقتصادی حاکم و افزایش قیمت گویا کاهش فروش این پوشاک را در پی داشته است. یکی از مشتریانی که در یکی از پاساژهای محله ستارخان مشغول خرید است درباره قیمت مانتوها میگوید: طراحی مانتوها خیلی پیشرفت خوبی داشته و زمانی که نگاهی به ویترینها میکنیم متوجه میشویم که هر سال بهتر از سال قبل میشود و امسال مد مانتوهای زنانه به سمت مانتوهای سنتی زنانه رفته و اغلب دوختهای پارچههای سوزندوزی شده دارد و همین باعث افزایش بسیار زیاد قیمتها شده است.
او ادامه میدهد: «برای این مدل مانتو قیمت زیر ۷۰۰ یا ۸۰۰ هزار تومان نیست. مانتوهای این سبک با این جنس پارچه واقعا گران است، اما اگر پارچه با کیفیتی انتخاب نکنید و قد مانتو کوتاه باشد پایینترین قیمت آن هم حدود ۲۵۰ هزار تومان است، البته همه تقصیرها را نمیتوان به گردن گرانی دوخت و پارچه انداخت. مقصر بخشی از این گرانیها طراحان مد هستند که با پارچههای سوزندوزی گرانقیمت اقدام به دوخت مانتو میکنند. آنها تنها قشر مرفه جامعه را درنظر دارند و قشر متوسط و ضعیف جامعه را نادیده گرفتهاند و با این نوع طرز فکر قدرت خرید قشر متوسط جامعه هم خیلی کمتر از قبل میشود.»
خانم دیگری که دو ماسک روی هم به صورتش زده و به ویترین مغازهها نگاه میکند، میگوید: «قیمتها خیلی بالاتر از سالهای قبل شده، امسال توان خرید من هم خیلی کمتر از سالهای گذشته است. من هر سال قبل از عید دو مانتو یا بیشتر برای خودم و مادرم تهیه میکردم، اما امسال این توانایی را ندارم و باید الان پول سه تا مانتوی پارسال را بدهم تا بتوانم یک مانتو بخرم و توان خریدم به قدری پایین آمده که مجبور به خرید اجناس بیکیفیت، اما با قیمت پایینتر شدهام و پیدا کردن لباس خوب با کیفیت و با قیمت مناسب بسیار سخت شده است. البته چند سال قبل از مزونها هم مانتو تهیه میکردم، اما همان مانتوها هم الان چند میلیون شده و تنها افراد مرفهی که بودجه آن را دارند میتوانند خرید کنند.»
مغازه دیگری در این پاساژ تقریبا تمام انواع پوشاک از بچگانه تا زنانه و مردانه را میفروشد. میگوید امسال نسبت به سال گذشته که کرونا تازه به ایران وارد شده بود و افراد در قرنطینه بودند، فروش بهتر شده هر چند از اول اسفند ماه بیشتر تولیدات بچگانه و زنانه خودمان فروش رفته است. در واقع این دو مدل لباس به اندازه کافی گران هستند و اگر برای مشتریها پولی باقی بماند پوشاک مردانه نیز میخرند. البته سعی شده که افزایش قیمت زیادی نداشته باشیم تا بتوانیم اجناسمان را بهتر و بیشتر بفروشیم.» به قسمت حراجیها اشارهای میکند و میگوید: «امسال روزهای سرد سال زیاد نبود و اکثرا کاپشنها و لباسهای ضخیم ما هم خریداری نداشتند که آنها را هم حراج گذاشتهایم.»
یکی از فروشندگان کیف و کفش در حوالی میدان صادقیه درباره وضعیت این روزها میگوید: «زمانی که فروش پایین میآید فروشندهها هم ناچارند تا قیمتها را افزایش دهند فروشندهای که ۱۰ جفت کفش میفروشد ممکن است به قیمت ۲۰۰ هزار تومان در هر جفت کفش راضی باشد، اما زمانی که ۵ جفت کفش میفروشد خوب مسلما قیمتها را افزایش میدهد تا بتواند هزینه قبضهای آب، برق، گاز، کارگر و... را بدهد، البته قیمت دلار که بالا رفت قیمت چرم و زیره کفش و... هم افزایش پیدا کرد و قیمت تمام شده کفش یا کیف در حال حاضر حداقل صددرصد بیشتر از قبل شده است من هم مسیری را که تا چند روز قبل با ۴۰ هزار تومان میرفتم دیروز ۶۰ هزار تومان پرداخت کردم و این گرانیها زنجیروار به هم متصل است، اما در مجموع تولیدکنندهها در وضعیت بدی قرار دارند و از طرفی پولی هم نداریم که بخواهیم مواد اولیهمان را از قبل بخریم و انبار کنیم.»
از او میپرسم چرا همه کشورها در آستانه شب عید اجناس ارزان میشود تا همه مردم در همه اقشار خرید کنند، اما در ایران قیمتها چند برابر میشود؟ که پاسخ میدهد: «همیشه شب عید اینگونه بوده و فروشندهها معمولا از ایام شب عید برای فروش بیشتر استفاده میکنند، چون میدانند پس از عید بازار باز هم راکد میشود و اصطلاحا خبری نیست. ضمن آنکه مجالس عروسی و عزا هم به دلیل کرونا تعطیل هستند و مردم برای این مراسم هم دیگر لباس تهیه نمیکنند.»
از خانمی که ماسک زده و پشت ویترین کفشها را میبیند میپرسم قیمتها چطور است؟ با بیحوصلگی میگوید: «به قدری کیف و کفش گران شده که ترجیح میدهم کیف و کفشهای قدیمیام را استفاده کنم، من امسال حتی برای بچههایم هم خرید شب عید نکردم، تغییرات قیمتها به اندازهای است که باورم نمیشود ضمن آنکه برای شب عید تنها خرید پوشاک نیست اقلام خوراکی مثل آجیل و شیرینی و میوه که اولویت بیشتری هم دارند خیلی گران شده و باید فکری به حال آنها کنیم.»