نوشتن از داستان مهاجرت سعید ملایی، جودوکار سابق تیم ملی ایران، دیگر تکراری شده است و تقریبا همه افرادی که سروکاری با ورزش داشته باشند، از جزئیات مهاجرت او از ایران خبر دارند. ملایی که در وزن خودش در رشته جودو، نفر اول رنکینگ دنیا بود، به‌دلیل آنکه (به‌زعم خودش) ازسوی مسئولان ایرانی تحت فشار قرار گرفته بود تا با رقیب اسرائیلی‌اش دیدار نکند، به آلمان مهاجرت کرد.
مهاجرت او به آلمان با حمایت مسئولان فدراسیون جهانی جودو همراه شد و در نهایت آن‌ها سعید را تبعه مغولستان کردند تا ضمن زندگی‌کردن در آلمان، در رقابت‌های جهانی و المپیک هم از این به بعد با پرچم مغولستان به میدان برود. خلاصه‌اش می‌شود اینکه سعید ملایی به این نتیجه رسید که اگر مدال طلای المپیک را می‌خواهد، چاره‌ای از غیر از مهاجرت ندارد.
استنباطش این بود که فقط در صورت رفتن از ایران، شانس مبارزه‌کردن با ساگی موکی، جودوکار اسرائیلی وزن خودش را به دست می‌آورد و این‌طوری، با شکست‌دادن احتمالی این رقیب، می‌تواند به چیزی که آرزویش را دارد، یعنی مدال طلای المپیک برسد.
رفتن سعید البته فدراسیون جودوی ایران را حسابی به دردسر انداخت و فدراسیون جهانی، طرف ایرانی را به‌دلیل پایبند‌نبودن به منشور المپیک تعلیق کرد؛ تعلیقی که البته همچنان ادامه دارد و قرار است رأی نهایی آن ازسوی دادگاه حکمیت ورزش ماه آینده اعلام شود.
چه بر سر ملایی آمده است؟
تصور بر این بود که ملایی، با توجه به وضعیت تقریبا مناسبی که در وزنش داشت، بتواند خیلی زود از زیر فشار‌ها خارج شود و دوباره به قدرت‌نمایی‌اش در جودو ادامه دهد؛ ولی با نتایجی که او بعد از مهاجرت از ایران به دست آورده، این تصور به هم ریخته و حالا شرایط به‌گونه‌ای شده که رفته‌رفته از دسته مدعیان گروهش خارج می‌شود.
درست یک سال و چهار ماه از تصمیم جنجالی قهرمان سابق جودوی ایران می‌گذرد، اما او نتوانسته در این مدت هیچ توفیقی در مسابقات داشته باشد. ملایی بعد از مهاجرت، اولین‌بار با پرچم فدراسیون جهانی جودو در مسابقات گرنداسلم اوزاکا به میدان رفت و با دو شکست برابر جودوکاران ژاپن و هلند از دور رقابت‌ها حذف شد. شکست ناباورانه دیگر او در مسابقات مسترز چین بود. او این‌بار دیگر تابعیت مغولستان را گرفته بود و با پرچم این کشور در مسابقات حاضر شد. قهرمان سابق وزن منهای ۸۱ کیلوگرم جودوی جهان، در نخستین مبارزه خود برابر کریستین پارلاتی، جودوکار ۲۱ساله ایتالیا با رنکینگ ۲۸ دنیا، باخت و از دور پیکار‌ها کنار رفت.
ملایی بعد از آن در گرنداسلم دوسلدورف روی تاتامی رفت که آنجا هم نتوانست عملکرد قابل دفاعی از خود داشته باشد. او که با سه ایپون به مرحله یک‌چهارم نهایی رسیده بود، برابر خالمورزایف (قهرمان المپیک ۲۰۱۶ ریو از روسیه) سه‌اخطاره شد. او در جدول بازنده‌ها با فرانک ده‌ویت هلندی که چهار بار شکستش داده بود، روبه‌رو شد، اما مقابل این جودوکار هم ایپون شد.
تازه‌ترین اتفاق رخ‌داده، اما مربوط به نمایش ضعیف ملایی در رقابت‌های مسترز ۲۰۲۱ دوحه است. نایب‌قهرمان سابق آسیا دو روز پیش در حالی با پرچم مغولستان برای این کشور به میدان رفت که در دومین مبارزه خود باخت و حذف شد. او دور نخست استراحت داشت و سپس به دیدار لوکا مایسورادزه از گرجستان رفت و این دیدار را با پیروزی به پایان رساند. ملایی در مبارزه دوم برابر بورچاشویلی، حریف اتریشی، نتیجه را واگذار کرد.
حذف او از دور سوم این رقابت‌ها در حالی رقم خورد که با توجه به بازگشت ساگی موکی از مصدومیت، فدراسیون جهانی جودو انتظار زیادی می‌کشید تا شاهد رقابت این دو نفر باشد. البته ساگی موکی هم در نهایت در این رده به مدال برنز رسید تا بعد از بازگشت از مصدومیت، همچنان روی نوار مدال‌آوری باشد؛ اتفاقی که فعلا برای سعید ملایی بعد از رفتنش از ایران رخ نداده است.
اعتراض به سیاست داخلی
دلیل اصلی جدایی سعید ملایی از تیم ملی جودوی ایران، اعتراض به سیاست عدم رویارویی با نمایندگان اسرائیل بود. او در سال ۲۰۱۹، در سه رویداد بین‌المللی حاضر شد، اما هر بار به‌دلیل هم‌قرعه‌شدن با نماینده اسرائیل که جدی‌ترین رقیبش به حساب می‌آید، متحمل باخت مصلحتی شد. آخرین میدانی که سعید را در این موقعیت قرار داد، رویداد قهرمانی ۲۰۱۹ جهان در توکیو بود؛ رویداد مهم و بزرگی که به واسطه قهرمانی در آن توانسته بود نفر اول این وزن باشد.
سعید، اما به‌دلیل باخت‌های عامدانه، از دور این پیکار‌ها هم حذف شد تا جایگاه اولی جهان را با ساکی موکی، جودوکار اسرائیل عوض کند. در نهایت ملایی تصمیم به ترک دیار گرفت و اعلام کرد که از این پس می‌خواهد با پرچم فدراسیون جهانی جودو یا گرفتن تابعیت کشور دیگری روی تاتامی برود.
ملایی که دلیل مهاجرتش را کسب مدال المپیک عنوان کرده بود، با عملکردی که در یک سال گذشته داشته، نشان داده اصلا شرایط خوبی ندارد؛ به‌طوری‌که می‌توان گفت روی نوار ناکامی‌ها هم قرار گرفته است. البته او با وجود این شرایط هم هنوز شانس کسب سهمیه بازی‌های المپیک توکیو را دارد، اما اگر در این مبارزات هم این جودوکار بخواهد با همین منوال پیش برود، خیلی بعید است بتواند به آرزوی دیرینه خود برسد.
سعید بعد از کناره‌گیری از تیم ملی جودوی ایران از رده دوم به رده ششم وزن منهای ۸۱ کیلوگرم جهان تنزل کرده است. او در رنکینگ المپیکی نیز در رده سی‌و‌ششم قرار دارد. رقابت‌های انتخابی المپیک در‌حال‌حاضر در جریان است و با پایان این مسابقات، نفرات المپیکی این رشته معرفی می‌شوند. در جودو شرایط به این صورت است که نفر برگزیده هر کشور در رنکینگ جهانی، سهمیه المپیک را می‌گیرد. باید دید ملایی می‌تواند تا آن زمان جایگاه خود را ارتقا بدهد و در جمع المپیکی‌ها قرار بگیرد یا نه.
در یک دهه اخیر تعداد بی‌شماری از ورزشکاران ملی‌پوش ایران در رشته‌های مختلف از کشور مهاجرت کردند و با تغییر تابعیت به عضویت تیم‌های ملی دیگر درآمدند، اما تا الان هیچ‌کدام از آن‌ها نتوانسته‌اند به توفیقی دست پیدا کنند. تنها ورزشکار مهاجر ایرانی که توانست در سطح جهانی و المپیک به عنوانی دست پیدا کند، میلاد بیگی در رشته تکواندو است. او در بازی‌های المپیک ۲۰۱۶ ریو برای تیم ملی جمهوری آذربایجان مدال برنز را به دست آورد؛ مدالی که اولین عنوان تکواندوی این کشور در بازی‌های المپیک بود.
فدراسیون جودوی ایران بعد از مهاجرت و تغییر تابعیت سعید ملایی، از سوی فدراسیون جهانی این رشته به صورت موقت تعلیق شده است. این تعلیق پس از جنجال مسابقه نیمه‌نهایی ملایی در توکیو رقم خورد؛ زمانی که ورزشکار ایرانی برای رو‌در‌رو‌نشدن با ساگی موکی، جودوکار اسرائیلی، در مبارزه پایانی، در مسابقه نیمه‌نهایی با حریف بلژیکی شکست خورد و سپس در مصاحبه‌ای اعلام کرد ازسوی مقامات ورزش ایران برای عدم رویارویی با ورزشکار اسرائیلی تحت فشار بوده است.
دادگاه رسیدگی به پرونده تعلیق این فدراسیون چندی پیش در سوئیس برگزار شد و ملایی به‌همراه تعدادی دیگر از جودوکاران پناهنده ایرانی علیه این فدراسیون شهادت دادند. رأی نهایی در‌خصوص این پرونده قرار است 29ژانویه اعلام شود.
