بلاتکلیفی حج ۱۴۰۰

مذاکرات حج هر سال همین موقع در عربستان انجام می‌شود، اما حالا سازمان حج و زیارت ایران می‌گوید از عربستان هیچ خبری نیست و تکلیف حج ۱۴۰۰ نامشخص است.

به گزارش ایسنا، ویروس کرونا حج گذشته را محدود کرد و عربستان با ۱۰ هزار زائر مقیم این کشور مراسم حج واجب را برگزار کرد. با کاهش شمار مبتلایان کرونا در این کشور، عمره پس از یک سال تعلیق از سر گرفته شد. عربستان قصد داشت به تدریج مرز‌ها را به روی زائران خارجی باز کند، اما شناسایی نوع جهش‌یافته ویروس کرونا، مرز‌های این کشور را بار دیگر به روی اتباع خارجی بست. هرچند با آغاز واکسیناسیون کرونا در این کشور احتمال می‌رود حج امسال با حضور زائران خارجی دارای کارت واکسن کرونا برگزار شود، سازمان حج و زیارت ایران هم از وزیر بهداشت قول گرفته واکسن زائران ایرانی را تامین کند. با این همه هنوز از مذاکرات حج بین عربستان و دیگر کشور‌ها خبری نیست.

در آذرماه سال ۹۹، سازمان حج و زیارت از آغاز برنامه‌ریزی حج ۱۴۰۰ خبر داد. مسئولان این سازمان و بعثه حتی با مراجع عظام جلسه‌ای برگزار کردند تا تایید و نظر آن‌ها را درباره حج در شرایط اضطراری دریافت کنند. زائرانی هم که از حج ۹۹ باز مانده بودند هزینه سفرشان از قبل پرداخت شده و نزدیک به یک سال است که در بانک مرکزی مانده است.

سازمان حج و زیارت مذاکراتی هم با کشور ترکیه داشته تا شاید از این طریق تکلیف حج ۱۴۰۰ زودتر مشخص شود. علی‌رضا رشیدیان که قبلا از احتمال انجام مذاکره مجازی با عربستان خبر داده بود، در زمان گفتگو با رییس سازمان امور دینی و بعثه حج ترکیه، از رفتار عربستان در حج گذشته و اعلام دیرهنگام برگزار نشدن این مراسم گله کرد و گفت که طرف عربستانی تاکنون به صورت رسمی زمان برگزاری مذاکرات حج آینده را چه به صورت حضوری و چه غیرحضوری مشخص نکرده است.

این رفتار عربستان سابقه‌دار است؛ دولت سعودی حدود یک ماه مانده به برگزاری حج ۹۹ اعلام کرد که این مراسم را بدون حضور زائران خارجی برگزار می‌کند، در حالی که از ماه‌ها قبل در واکنش به تاخیر عربستان در اعلام این تصمیم، بسیاری از کشور‌ها از شرکت در مناسک واجب حج انصراف داده بودند. این رفتار دولت عربستان بعد‌ها با اعتراض و واکنش تند برخی کشور‌ها از جمله ایران مواجه شد.

وضعیت مبهم ویروس کرونا عربستان را بار دیگر به وقت‌کشی انداخته است، بسیاری از کشور‌ها منتظر تعیین زمان مذاکره حج هستند. معاون سازمان حج و زیارت ایران نیز می‌گوید تا وقتی مذاکره‌ای انجام نشود و تفاهم‌نامه حج را امضا نکنیم نمی‌توان درباره حج آینده تصمیم روشنی را اعلام کرد.

اکبر رضایی تاکید می‌کند: انتظار می‌رود عربستان هرچه زودتر تاریخ مذاکرات حج تمتع سال آینده کشور‌های اسلامی را اعلام کند.

او یادآوری می‌کند: سازمان حج و زیارت به عنوان متولی اعزام زائران به حج تمتع باید آمادگی لازم را برای تشرف زائران به حج ۱۴۰۰ داشته باشد. هرچند که برنامه‌ریزی‌های لازم در حوزه مسائل اجرایی را آغاز کرده‌ایم و آمادگی لازم برای برگزاری حج ۱۴۰۰ را داریم.

رضایی ادامه می‌دهد: با توجه به این‌که هنوز تفاهم‌نامه حج ۱۴۰۰ با عربستان به امضا نرسیده است، نمی‌توانیم وضعیت روشنی درباره حج سال آینده ترسیم کنیم. البته نه تنها ایران، بلکه سایر کشور‌های اسلامی هم تا زمان بستن تفاهم‌نامه نمی‌توانند به درستی تصمیم‌گیری کنند.

معاون امور حج و عمره سازمان حج و زیارت با تاکید بر این‌که برنامه‌ریزی دقیق برای اعزام زائران به حج تمتع منوط به نهایی شدن مذاکرات و امضای تفاهم‌نامه حج ۱۴۰۰ است، می‌گوید: هر سال در این روزها، مذاکرات حج تمتع نهایی می‌شد، بنابراین انتظار می‌رود عربستان هرچه زودتر مذاکرات را نهایی و تفاهم‌نامه حج تمتع را ببندد تا کشور‌ها در زمان مناسب و کافی به برنامه‌ریزی پرداخته و زائران نیز با آمادگی به این سفر معنوی بروند.

رضایی در گفت‌وگویی که پایگاه اطلاع‌رسانی حج و زیارت منتشر کرده، با اشاره به این‌که ویروس کرونا همه دنیا را تحت‌الشعاع قرار داده است، مهم‌ترین مسأله در حج تمتع را سلامت زائران می‌داند و اضافه می‌کند: به همین دلیل مباحث اجرایی حج متناسب با این امر پیگیری خواهد شد تا زائران بدون دغدغه به حج تمتع مشرف شوند.