فرارو- "میچ شین*"، نویسنده و خبرنگار "پایگاه خبری دیپلمات"، در مقالهای به بررسی مساله شیوع ویروس کرونا در کشور کرهشمالی پرداخته و به طور خاص به این نکته تاکید کرده که کره شمالی چه در زمینه بهداشت و سلامت، و چه مخصوصا در زمینه اقتصادی، خسارات گستردهای را اپیدمی ویروس کرونا، متحمل شده است. او در این رابطه مینویسد:
«مقامهای ارشد دولت کره شمالی همچنان تاکید دارند که بحران شیوع ویروس کرونا به این کشور، راه نیافته و کرهشمالی تاکنون هیچ موردی از ابتلا و یا مرگ بر اثر ویروس کرونا را تجربه نکرده است. بر اساس آنچه آژانسهای خبریِ کرهشمالی بارها اعلام کرده و میکنند: کره شمالی اقدامات گستردهای را جهت مقابله با ویروس کرونا عملیاتی کرده که از جمله آنها میتوان به بستن مرزهای مشترک این کشور با چین، و ممنوع سازی ورود هر فردی به این کشور پس از آغاز شدنِ پاندمی ویروس کرونا در شهر ووهان، اشاره کرد».
به گزارش فرارو، مقامهای کره شمالی تاکنون بارها و بارها تاکید کرده اند که نظام بهداشت و سلامت مدرن و جهانیِ این کشور، نقشی اساسی در عدم گرفتار شدنِ آن به چالش اپیدمی ویروس کرونا بازی کرده است. با این همه، باید به این مساله اشاره کرد که در کره شمالی و در خارج از پیونگ یانگ پایتخت این کشور، تاسیسات درمانیِ مدرن و قابل توجهی وجود ندارد. در واقع، آنهایی که در پیونگ یانگ زندگی نمیکنند، در صورت هرگونه مشکلی در زمینه بهداشت و سلامت، نمیتوانند امید چندانی به دریافت خدمات قابل توجه در این حوزه داشته باشند.
با توجه به مراودات نزدیک کره شمالی و چین، به احتمال زیاد، این کشور زودتر از کره جنوبی، دچار ابتلای برخی از شهروندان خود به ویروس کرونا شده است. با این حال، با توجه به تفاوتهای نظامهای بهداشت و سلامت کره جنوبی و کره شمالی، بسیار بعید است که موراد مذکور در آغاز بحران شیوع ویروس کرونا، به سرعت، کشف و شناسایی شده باشند. بسیاری بر این باورند تا زمانیکه که دولت کره شمالی به صراحت شمار مبتلایان به ویروس کرونا را در این کشور اعلام نکند، مشخص نخواهد شد که وضعیت بحران در این کشور، تا چه اندازه جدی است. به زعم آن ها، حتی همین حالا نیز بسیار دیر است.
چین بزرگترین شریک تجاری کره شمالی است و اقتصاد کره شمالی تا حد زیادی به چین وابسته است. با توجه به پیوندهای عمیق اقتصادی و ژئوپلیتیک میان چین و کره شمالی، کارشناسان و متخصصان گفته اند به محض اعلامِ شیوع ویروس کرونا در چین، خیلی دیر بوده اگر کره شمالی حتی در آن زمان، اقدام به بستن مرزهای خود با چین کرده باشد. حتی در همان زمان، چندین مورد مرگ مشکوک بر اثر ابتلا به بیماریهای تنفسی در کره شمالی گزارش شده است.
عوارض و خسارتهای اقتصادی
اگرچه اقدام دولت کره شمالی در بستن مرزهای مشترکش با چین، از وقوع بحران تمام عیارِ شیوع ویروس کرونا در این کشور جلوگیری کرده، با این حال، بدون تردید این مساله هزینههای اقتصادی سنگینی را برای پیونگ یانگ به دنبال داشته است.
رسانههای کره جنوبی گزارش کرده اند که میزان تجارت میان چین و کره شمالی در سال ۲۰۲۰، تحت تاثیر اپیدمی ویروس کرونا، تا ۷۶ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کاهش نشان میدهد. بدترین میزان سقوط در روابط تجاری دو طرف، در ماه اکتبر سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاد که در جریان آن، میزان تجارت میان دو طرف، تا ۹۹.۴ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کاهش یافت. این اطلاعات به طور خاص به تایید نهادهای اطلاعاتی کره جنوبی نیز رسیده اند.
در عین حال، گزارشهای مختلف، از وضع مقررات شدید نظارتی از سوی دولت کره شمالی بر بازار ارزهای خارجی این کشور نیز خبر میدهند. امری که برای کنترل وضعیت بازار در این کشور و تامین نیازهای اساسی آن، عملیاتی شده است. با این همه، در سال ۲۰۲۰، قیمت کالاهای مختلف در کره شمالی، در چند نوبت شاهد افزایش بوده است. به عنوان مثال در بحث مواد غذایی، قیمت کالاهایی نظیر شکر و چاشنیها و ادویه جات، در مقایسه با روزهای آغازین سال ۲۰۲۰، افزایش چهار برابری را تجربه کرده است.
وضعیت بحران کرونا در کره شمالی
اگرچه دولت کره شمالی تاکنون بارها و بارها اعلام کرده که حتی یک نفر در این کشور به ویروس کرونا مبتلا نشده، با این حال، کره شمالی در ماههای گذشته بر میزان موارد آزمایش گیری خود و همچنین وضع مقررات محدود کننده در شهرهای مختلف این کشور نظیر کیسونگ، هایسان، نامپو، و پیونگ یانگ، افزوده است.
از سویی، "کیم جونگ اون" رهبر کره شمالی نیز با توجه به دغدغههای احتمالی مرتبط با شیوع ویروس کرونا، از میزان حضور خود در مجامع عمومی، به نحو قابل توجهی کاسته است. بدون تردید تشدید اقدامات حفاظتی در مورد رهبر کرهشمالی، گواهی عینی بر جدی بودن این خطر (بحران کرونا) در این کشور است. "پارک وون گان" استاد روابط بینالملل در دانشگاه هاندونگ کره جنوبی میگوید: "اقدامات شدید کنترلی دولت کره شمالی جهت برخورد با شیوع ویروس کرونا نشان میدهد که این کشور عمیقا با مهار این بحران مشکل دارد و حتما مواردی از ابتلا و مرگ و میر بر اثر ویروس کرونا در کره شمالی وجود داشته است".
وی تاکید میکند که در دورهای که چین هنوز از شیوع ویروس کرونا در خاک خود به طور دقیق خبر نداده بود (دورهای تقریبا یک ماهه)، هیچگونه مقررات محدودکنندهای در روابط دو کشور ایجاد نشده بود و احتمالا در همان دوره نیز ویروس کرونا به خاک کره شمالی راه پیدا کرده است. در شرایط کنونی هم، آثار و تبعات ویروس کرونا، جدای از بخش بهداشت و سلامت، امنیت غذایی و معیشتی مردم این کشور را نیز تحت تاثیر قرار داده و حتی احتمال به راه افتادن قحطی گسترده هم در این کشور وجود دارد. از سویی، برخی نیز به طرح این گزاره میپردازند که احتمالا کره شمالی کمکهای فراوانی را از دولت چین جهت مقابله با روند شیوع ویروس کرونا دریافت میکند. کرهجنوبی نیز بارها به کره شمالی پیشنهاد اعطای کمک داده، اما این کشور هر بار این پیشنهادات را رد کرده و گفته به کمک کشورهای خارجی هیچ نیازی ندارد.
نکته اساسی در این میان این است که در برهه کنونی، مردم کره شمالی نه فقط از شیوع ویروس کرونا بلکه از سیلهای مخرب و ویرانگر چندماهه اخیر در این کشور نیز عمیقا آسیب دیده اند. امری که عمق بحران را برای کره شمالی، بیش از پیش کرده است. بسیاری از ناظران و تحلیلگران بر این باورند که دولت کره شمالی باید اقدامات گستردهای را در حوزه بهداشت و درمان و همچنین بحثِ اقتصاد انجام دهد تا بتواند تا جای ممکن، خسارات وارده بر مردم کره شمالی را کاهش دهد. با این حال، این مسالهای نیست که اساسا مورد تایید دولت کره شمالی باشد.
بسیاری بر این باورند که کره شمایل از آغاز بحران شیوع ویروس کرونا، صرفا اقدام به برقراری مقررات محدود کننده و قرنطینه در این کشور نکرده است. این کشور در عین حال، بدون درنظر گرفتن زندگی مردم خود، تقریبا همه چیز را ممنوع کرده است. امری که میتواند مشکلات زیادی را برای مردم کره شمالی ایجاد کند.
*میچ شین، وی نویسنده و خبرنگار پایگاه خبری دیپلمات است.