فرارو- فاطمه نورنژاد؛ انتشار خبر خودکشی رضا، جوان ۱۸ ساله، معروف به کودک کار بدون آرزو واکنشهای زیادی به دنبال داشت.
رضا در سال ۱۳۹۳ در برنامه ماه عسل شرکت کرده بود و در جواب احسان علیخانی، مجری این برنامه که پرسیده بود چه آرزویی داری پاسخ داد: "من هیچ آرزویی ندارم، چون وقت نکردم به آن فکر کنم. چون از صبح تا شب سرکار بودم، اصلا نتوانستم به آرزوهایم فکر کنم. رضا در برنامه بعدی ماه عسل در پاسخ به همین سوال گفت امیدوارم هیچ فقیری در دنیا وجود نداشته باشد."
خبر خودکشی او بازتاب گسترده ای در رسانهها و به ویژه شبکههای اجتماعی داشته است.
کاربران زیادی در این باره حرف زدهاند و ابراز تاسف و تاثر کردهاند. بسیاری خواستار پاسخگویی مسئولان در این رابطه شدهاند که چرا که شرایط یک کودک کار به اینجا میرسد.
فردی نوشته است: «در زندگیم همواره سوالهای زیادی بوده که هرگز پاسخی برایشان نیافته ام. یکی از آنها اینست که چطور افرادی (مسئولین بیکفایت داخلی و کاسبان تحریم شامل خارجی و داخلی)که زندگی چنین تلخی را برای رضا کودک کار و رضاهای دیگر رقم زده و میزنند، میتوانند ثانیه ای را بدون عذاب وجدان سپری کنند؟»
انتقادات شدیدی هم از احسان علیخانی مجری و تهیه کننده برنامه ماه عسل شده است. برخی کاربران از علیخانی این سوال را دارند که چرا برای حل مشکلات مهمان برنامه اش اقدامی نکرده است.
کاربری نوشته است: "از زمانی که رضا به برنامهی تلویزیونی آمد تا دیروز که خودکشی کرد چند سال گذشت. نه کسی به دادش رسید نه مسوولی، مشکلش را حل کرد درد رضا درد مشترک نسل امروز است با سالیان سال فرصتی که بدون اقدام جدی مسوولین از دست می رود رسانه هم که نقشش شوآف و تبلیغات ایدئولوژیک ست."
کاربر دیگری نوشته است: «زندگیش سراسر تصویر نابرابری ۹۹٪ جامعه با یک درصد مفتخور بود. از مدرسه تا روزیکه در مقابل ژست انساندوستانه اشان گفت آرزویی ندارد و امروز که نیست، چهره اش با فقر و فلاکت هزاران کودک کار تداعی میشود! او خودکشی شد!»
جدای از انتقاد از احسان علیخانی برخی دیگر از کاربران به تحریم ها و تاثیرات منفی آن بر اقشار ضعیف جامعه اشاره کرده اند و از حامیان تحریم انتقاد می کنند و می گویند این دسته نباید درباره خودکشی رضا معترض باشند.
کاربری در این باره معتقد است: «دیدم خیلی از خارجنشینان حامی تحریم و فشار بر ایران، کلی برای رضا کودک کار که ظاهرا از فرط فقر خودکشی کرده ابراز همدردی کردن. برای من واقعا سواله که اینها تو مغزشان چه میگذره؟ منطقشان چیه؟ با خودشان چند چندن؟ اینها تکتکشان منطقا شریکجرماند و در بهترین حالت باید سکوت کنن.»
حالا احسان علیخانی مجری برنامه ماه عسل در پستی اینستاگرامی به اتفاق رخ داده برای رضا واکنش نشان داده است. او جزییات بیشتری از وضعیت رضا نیز منتشر کرده است. واکنش او را می توان نوعی پاسخگویی به انتقادات هم دانست.
علیخانی خبر خودکشی رضا را "شوکه کننده"، "غمناک" و "تلخ" خواند.
او درباره نحوه آشنایی اش با رضا نوشت: "رضا ۷ سال پیش مهمان ماهعسل شد. وقتی قرار شد موضوع کودکان کار، برای اولینبار در تلویزیون مطرح شود، رفقای جمعیت امامعلی که در زمینه بچههای کار فعالیت میکردند و دنبال تحصیل و آموزششان بودند، گروه ما را با تعدادی از این بچهها آشنا کردند، مستندی ساخته شد و بچههای جمعیت، با کسب اجازه از خانوادهها، تعدادی از بچهها را به برنامه آوردند تا همه -تاکید میکنم همه- دردهای زیر پوست شهر را ببینیم و کاری بکنیم؛ چه، کسانی که مسئولیت قانونی دارند و چه انسانهایی که از دستشان کاری برمیآید."
علیخانی افزود در همان زمان حضور رضا در برنامه ماه عسل او خواستار تغییر محله زندگی خود و خانوادهاش بوده و با همکاری حنیف عمران زاده و مهدی رحمتی دو فوتبالیست مشهور خانه ای جدید برای رضا و خانواده اش رهن کردند.
این مجری تلویزیون نوشت: «اینکه چرا بعد از حدود یک سال با شکایت اهالی محل، مجبور به ترک آن خانه شدند بماند؛ که دردی بزرگتر است!»
علیخانی درباره زندگی رضا توضیح داد: «رضا با بچههای خانه ایرانی لب خط کار میکرد با کلی آرزوی جدید و عشق، تا مادرش به طور ناگهانی از دنیا رفت و او دچار شوک و غمی سنگین شد. دو بار دست به خودکشی زد و خانه ایرانی لب خط، رضا را کامل تحتنظر مددکار و روانشناس قرار داد و او قول داده بود هر وقت فکر خودکشی به ذهنش خطور کرد با مددکار صحبت کند. دوباره رضا شروع کرد به درسخواندن و تمرین تئاتر. حتی بازی در چند تئاتر در خانه لب خط و کار کردن تا جایی که خودش دستگاهی بخرد و درآمدی بهتر داشته باشد.»
او افزود: "رضا ازدواج کرد؛ در سن کم و با دختری کمسنتر و باز بحرانی جدید برای او."
علیخانی با اشاره به اینکه هوز مراجع رسمی دلیل مرگ را اعلام نکرده اند گفت: "به دلایل حفظ حریم خصوصی و اخلاق، حتی رفقای خانه ایرانی لب خط هم نمیتوانند از مشکلات رضا و پیرامونش حرفی بزنند و باید در این داغ، شریک شد و گریست."
او در ادامه به این نکته اشاره کرده که تعداد زیادی کودک شبیه رضا در تهران زندگی میکنند. او این پرسش را مطرح کرد که "ما مدعیان هر کدام حتی قدمی برداشتهایم برای این بچهها؟"
او در ادامه با اشاره به عملکرد برنامه ماه عسل نوشت که این برنامه با مخاطبان دلسوزش توانسته 250هزار بچه یتیم را صاحب حامی کنند که تا امروز ادامه دارد. او افزود 4200زندانی آزاد شدند و در سیل، زلزله، کرونا و... در کنار مردم بودند.
علیخانی نوشت: «توقع ما از یک برنامه تلویزیونی آباد کردن تمام کشور است و حل کردن تمام مشکلات؟! یا طرح موضوع و مسئله؟!»
او در پایان نوشت: "دوستان و رفقای عزیز و دلسوز! برای رضای عزیز کاری نکردید چون ندیدید، حواستان نبود، کارهای دیگر داشتید، بسمالله ... بچههای شبیه رضا بسیارند قدمی بردارید!»
انتظار اینه که مسولین به جای شعار مرگ بر این مرگ بر آن به فکر مردم گشنه و فقیر باشند به فکر سیستان و خوزستان و بم باشند به فکر مردم ایران باشند. به جای موشک و امنیت پوشالی به فکر اینده فرزندان این مرز و بود باشند.
و در انتها اقای علیخانی مردم از برنامه شما و خود شما که هیچ از خود صدا و سیمای میلی هم هیچ انتظاری ندارند.
ننگ برشما بویی از خدا نبردید چه رسد بویی از آدمی