تصویب دو فوریت طرحی جنجالی در رابطه با برنامه هسته‌ای

فرارو- نمایندگان مجلس شورای اسلامی دو فوریت طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها را تصویب کردند. طرحی که میزان غنی سازی ایران را افزایش می دهد و همچنین در نهایت موجب توقف اجرای پروتکل الحاقی و همکاری ایران با آژانس انرژی اتمی می شود. برخی معتقدند تصویب این طرح می‌تواند تغییری مهم در سیاست هسته‌ای ایران تلقی شود. پیش از جلسه علنی امروز مجلس نمایندگان در جلسه‌ای غیر علنی این موضوع را بررسی کرده بودند. 

احمد امیرآبادی فراهانی - عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی - در جلسه علنی صبح امروز (یکشنبه)در این رابطه گفت: "پیش از این یک فوریت طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها تصویب شده بود که نمایندگان با حدود ۲۰۰ امضاء درخواستی را مطرح کردند که به موجب آن این طرح به صورت دو فوریتی مورد بررسی قرار گیرد این درخواست طبق ماده ۱۵۵ آیین‌نامه مطرح شده است."

مجتبی ذوالنور رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به عنوان متقاضی بررسی طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها به صورت دو فوریت گفت: «برجام با دو طرف یکی ۱+۵ و دیگری جمهوری اسلامی است که ایران تمام تعهدات برجامی خود را از صفر تا ۱۰۰ انجام داده، این موضوع در گزارش های متعدد و مکرر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی آمده که ایران تمام تعهدات خود را اجرا کرده است.«

وی افزود: "در این شرایط آمریکا به عنوان یکی از طرف های مقابل روی کاغذ تحریم های بانکی را لغو کرد اما سایه سنگین تهدید و تحریم بر روی نظام بانکداری ماند و در عمل هیچ تحریمی برداشته نشد، در نهایت هم امریکا از برجام خارج شد."

ذوالنوری یادآور شد: «آن زمان آقای رئیس جمهور گفتند ۱+۵ از این به بعد ۱+۴ است، از کرامات شیخ ما چه عجب شیره را خورد و گفت شیرین است! هر دانش آموز دبستانی هم می داند ۱+۵ منهای ۱ می شود ۱+۴ ولی آیا مزاحمی رفت که برجام راه خود را ادامه دهد یا زمانی که موقع بهره برداری ما بود از برجام خارج شد تا به تعهدات عمل نکند و ایجاد مزاحمت کند تا تعهدات بقیه شرکا نیز اجرا نشود. در واقع سهم ما در برجام قفل شد و ما به سهم و حق خود نرسیدیم. طرف های دیگر به وظیفه شان عمل نکرده و اتحادیه اروپا حاضر به پرداخت هزینه نشد پس طبق عرف، شرع و قوانین و تکلیف، جمهوری اسلامی نیز باید از مسیر رفته باز گردد.»

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست داخلی مجلس شورای اسلامی توضیح داد: با این نگاه طرح تجدیدنظر در این مسیر تدوین شد و ۸ طرح مدنظر سایر نمایندگان مربوط به خروج از NPT و اصلاحات در برجام تجمیع شد. برای بررسی این طرح جلسات متعدد کارشناسی با حضور نمایندگانی از مرکز پژوهش ها، سازمان انرژی اتمی، وزارت امور خارجه، سپاه، ستاد کل نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات و دستگاه های مختلف تشکیل و طرح ۹ ماده ای تدوین شد. در این طرح مسیری برای تعطیل کردن تعهداتی که تاکنون اجرا کرده ایم، پیش بینی شده و در ماده ۹ آن هم جرم انگاری شده تا این قانون ضمانت اجرایی داشته باشد.

ذوالنور با اشاره به گام های ۵ گانه کاهش تحریمات برجامی مصوب دولت گفت: "برخی از گام ها بی خاصیت است و برخی دیگر هم اجرا نشد، در این شرایط مجلس هم نمی تواند ورود و مطالبه گری کند اما با مصوبه مجلس می‌توان اجرای تکالیف را از دولت مطالبه گری کرد، لذا در این طرح جرم انگاری شده که ضمانتی برای اجرای قانون نسبت به افرادی است که از اجرای آن امتناع یا استنکاف یا ممانعت می کنند."

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست داخلی مجلس با اشاره به شهادت فخری زاده و مطالبه و درخواست مردم از مجلس برای دفاع از حقوق و عزت مردم گفت: «از رییس و هیات رییسه مجلس تشکر می کنم که انقلابی همراهی کردند که جلسه سه شنبه مجلس تشکیل شود تا پیشنهادات نمایندگان در این طرح مورد بررسی قرار گیرد. این طرح منافع ملی و خواسته عمومی مردم را تامین می‌کند که ان شاءالله منجر به رفع تحریم ها شود.»

او تاکید کرد که جلسه فوق العاده کمیسیون برای بررسی این طرح امروز تشکیل می شود و نمایندگان تا ۴۸ ساعت آینده برای ارائه پیشنهادات فرصت دارند.

پس از اظهارات موافقان و مخالفان با دوفوریت طرح، از ۲۴۶ نماینده حاضر، دو فوریت این طرح با ۲۳۲ رای به تصویب رسید و نمایندگان بعد از آن شعار «مرگ بر آمریکا»، «مرگ بر اسرائیل»، «الله‌ اکبر» سر دادند.

بخوانید: 

کیهان: حیفا را بزنید

پاسخ به چند شبهه درباره ترور شهید فخری‌‌زاده

"نفوذ" و "حفره امنیتی" در ترور شهید فخری‌زاده؟

در جلسه غیر علنی مجلس چه گذشت؟ 

صبح امروز مجلس شورای اسلامی در یک جلسه غیرعلنی به بحث و بررسی پیرامون ابعاد حادثه ترور شهید فخری‌زاده و حادثه نطنز پرداخت. قرار بود وزیر اطلاعات در این جلسه حاضر شود که به دلایل نامعلومی حضور نیافت.

محمد باقر قالیباف در آغاز جلسه علنی صبح امروز (یکشنبه) مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: "جلسه امروز مجلس از ساعت ۸ صبح به صورت غیرعلنی تشکیل شد و ابعاد حادثه تلخ و جانسوز شهید فخری‌زاده و حوادث تلخی که در گذشته در ترور دانشمندان هسته‌ای کشورمان افتاده بود و همچنین حادثه نطنز در جلسه مورد بحث و بررسی قرار گرفت و به طور مفصل بررسی شد."

ییس مجلس در ادامه تاکید کرد: "ان شاءالله مصوبات و توافقاتی که در این جلسه انجام شد در جلسات علنی هفته جاری به اطلاع مردم عزیز خواهد رسید."

قالیباف همچنین در نطق پیش از دستور خود در نشست علنی امروز مجلس (یکشنبه 9 آذر 99) با اشاره به ترور شهید فخری‌زاده تاکید کرد: "دشمن جنایتکار پشیمان نمی‌شود مگر با واکنشی قوی که هم در مقابل خطاهای احتمالی آینده دشمن بازدارندگی ایجاد کند و هم بابت این جنایات از آنها انتقام بگیرد."

او افزود: «در همین راستا علاوه بر انتقام بازدارنده از عاملان و آمران شهادت شهید فخری‌زاده وظیفه همه قوا و سازمان‌ها و نهادهای مربوطه است که تهدید این ضایعه اسفناک را به فرصتی برای قوی شدن در عرصه‌های مختلف اقتصادی، امنیتی، دفاعی و هسته‌ای تبدیل کنند و همچنین از فرستادن هرگونه سیگنال ضعف یا اعتماد به سیستم سیاسی آمریکا پرهیز کنند.»

او افزود: «پیش از این گفته شده بود که تغییر برآورد دشمن از محاسبات و اقدامات ایران ضرورتی انکارناپذیر برای کاهش فشارها بر مردم ایران است. این مهم میسر نخواهد شد جز با برداشتن گام‌های بلند و معنی‌دار در حوزه‌‌هایی که دشمن به آنها توجه می‌کند و درباره آنها نگرانی دارد.»

رییس مجلس بحث گفت‌وگو و مذاکره را "حاکی از درک نکردن این نکته بدیهی است که از نظر دشمن بالا بردن دست نیاز به مذاکره حاوی این پیام اشتباه است که ایران عزیز خدای ناکرده ضعیف است و تصور دشمن از ایران ضعیف نتیجه‌ای جز فشار اقتصادی بیشتر و امنیت کمتر نخواهد بود."

رئیس مجلس همچنین با اشاره به واکنشی که مجلس به این ترور خواهد داشت، گفت: "مجلس در حدود وظایف و اختیار خود، فوریت طرحی را در 13 آبان تصویب کرد و در همین جلسه غیرعلنی امروز صبح به مجلس همان طرح مورد بحث قرار گرفت و ان‌شاءالله در همین هفته این طرح نهایی خواهد شد."

او افزود: «این طرح باعث تقویت صنعت و دستاوردهای عملی دانشمندان هسته‌ای می‌شود و زمینه عبور از تحریم‌ها را برای ایران ایجاد می‌کند. این قانون در کنار واکنش‌های دیگر دستگاه‌های مرتبط علاوه بر احیای صنعت هسته‌ای ایران، باعث بازدارندگی در مقابل دشمن و امنیت خاطر مردم می‌شود. همچنین به دشمن نشان می‌دهد که محاسباتش کاملاً غلط بوده است و تا به تعهداتی که یکطرفه در رفع تحریم‌ها زیرپا گذاشته عمل نکند، ایران نیز به تعهداتش عمل نخواهد کرد.»

همچنین محمدحسین فرهنگی در حاشیه نشست علنی امروز (یکشنبه، 9 آذرماه) مجلس شورای اسلامی درباره جلسه غیر علنی امروز مجلس گفت: "قرار بود در جلسه غیرعلنی امروز وزیر اطلاعات حضور یابد اما با توجه به مذاکره ای که در آستانه این جلسه از سوی رئیس مجلس انجام شد، مقرر شد مجلس رأسا جلسه را اداره کند از این رو وزیر اطلاعات حضور نیافت."

او افزود: "در این جلسه غیرعلنی برخی نمایندگان، رؤسای کمیسیون ها، رئیس مرکز پژوهش و رئیس مجلس بحث هایی را مطرح کردند و جزئیات شهادت دانشمند بزرگ فخری زاده تشریح و در این راستا برخی از ابهامات روشن شد."

فرهنگی افزود: «مقرر شد طرحی که در کمیسیون امنیت ملی مجلس در حال بررسی است هرچه سریع تر نهایی شده و گزارش آن به صحن علنی مجلس ارائه شود. البته با درخواستی که مطابق ماده 100 آئین نامه داخلی مجلس جلسه فوق العاده تشکیل شود و نهایتا تا روز چهارشنبه هفته جاری نهایی شود.»

نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: "اقدام مذکور گامی است که مجلس شورای اسلامی برمی دارد از این رو دستگاه های امنیتی و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی تدابیر و تمهیدات لازم را براساس وظایف خود در راستای برخورد با این جنایت بزرگ در نظر خواهند گرفت؛ این جنایت بزرگ در آستانه جنایت دی ماه و شهادت سردار سلیمانی انجام شده که باید پاسخ متناسب به آن داده شود."

این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: «اقدامات باید طوری طراحی شود که نقشه دشمنان خنثی شود و در راستای تامین منافع ملی گام موثر برداریم. فوریت طرح یاد شده در 13 آبان ماه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و اکنون در کمیسیون در حال بررسی است که به ابعاد مختلف از جمله امنیت ملی، حوزه اقتصادی و تحریم و ... می پردازد.»

در همین حال حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات با اشاره به نشست غیرعلنی امروز مجلس گفت: در این جلسه موضوع ترور شهید فخری‌زاده مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نمایندگان نقطه نظر خود را پیرامون این حادثه تلخ مطرح کردند.

او افزود: جمع‌بندی جلسه این بود که مجلس به روند بازرسی‌های آژانس خوشبین نیست و به بازرسان این سازمان مشکوک است چرا که منشأ بسیاری از اتفاقات تلخ و ترور دانشمندان هسته‌ای کشورمان را همین رژیم بازرسی‌های آژانس می‌داند.

عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: بر همین اساس تصمیم گرفته شد طرحی تهیه و به تصویب برسد که طبق آن اجرای پروتکل الحاقی در مورد بازرسی‌های آژانس از تأسیسات هسته‌ای کشورمان لغو شود.

او خاطرنشان کرد: اجرای پروتکل الحاقی از ابتدا هم داوطلبانه بوده که براساس این طرح باید لغو شود.

جزییات طرح مجلس چیست؟ 

اشاره رئیس مجلس به طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها» بود که فوریت آن با ۱۹۶ رای پیش از این به تصویب رسیده بود.

بر اساس این طرح سازمان انرژی اتمی موظف است ظرف مدت دو ماه پس از تصویب این قانون، سالانه به میزان حداقل ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد در تاسیسات شهید علی محمدی فردو تولید و در داخل کشور ذخیره کند. در جهت تحقق ظرفیت یکصد و نود هزار سو غنی سازی، سازمان انرژی اتمی، مکلف است پس از تصویب این قانون، ظرفیت غنی سازی و تولید اورانیوم غنی سازی شده با سطح غنای متناسب هر یک از مصارف صلح آمیز کشور، به میزان ماهانه حداقل ۵۰۰ کیلوگرم افزایش دهد.

در همین حال سازمان انرژی اتمی موظف است ظرف مدت ۳ ماه عملیات نصب، تزریق گاز، غنی سازی و ذخیره سازی مواد را تا درجه غنای مناسب، با حداقل ۱۰۰۰ عدد ماشین IR-۲ m در بخش زیرزمینی تاسیسات شهید احمدی روشن نطنز آغاز کند.

در صورت تصویب نهایی همچنین سازمان انرژی اتمی مکلف است در همین بازه زمانی، هرگونه عملیات غنی سازی و تحقیق و توسعه با ماشین‌های IR-۶ را به تاسیسات شهید علی محمدی فردو منتقل کرده و عملیات غنی سازی را با حداقل ۱۶۴ ماشین از این نوع آغاز نموده و آن را تا انتهای سال ۱۳۹۹ به ۱۰۰۰ ماشین توسعه دهد.

سازمان انرژی اتمی ایران وظیفه دارد، راکتور ۴۰ مگاواتی آب سنگین اراک را که به موجب برجام در حال بازطراحی و بهینه سازی می‌باشد، ظرف مدت ۴ ماه از تاریخ تصویب این قانون با برنامه زمانبندی معین از طریق احیای قلب راکتور به شرایط قبل از برجام برگرداند.

دولت موظف است بر اساس بند‌های ۳۶ و ۳۷ برجام، ظرف مدت ۲ ماه از تصویب این قانون، دسترسی‌های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.

پس از ۳ ماه از تصویب این قانون، اگر روابط بانکی ایران در اروپا و میزان خرید نفت توسط آن‌ها از ایران به شرایط عادی و رضایت بخش بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف نماید.

چنانچه پس از ۳ ماه از تصویب این قانون طرف‌های مقابل برجام به اجرای تعهدات خود در برجام بازگشته باشند، دولت مکلف است پیشنهاد اقدام متقابل ایران در بازگشت به تعهدات برجامی را به مجلس ارائه کند.