جنگ قره‌باغ؛ آیا طرح آتش‌بس ایران عملی می‌شود؟

فرارو- بعد از ارائه طرح آتش بس در منطقه قره‌باغ از سوی ایران، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه، این طرح را حرکت به سمت حل و فصل این درگیری و خروج نیرو‌های اشغالگر از مناطق اشغالی دانست.

به گزارش فرارو، وزیر امور خارجه با تبیین اهداف سفر منطقه‌ای معاون سیاسی وزارت خارجه و طرح ایران برای صلح در قره باغ، اظهار داشت: آقای عراقچی با طرحی که در کشورمان درباره آن بحث شده و مورد تایید مراجع ذی ربط قرار گرفته بود، به این سفر رفت و پس از آن که از منطقه مرزی بازدید کرد، در باکو با مقامات مختلف به ویژه با رئیس جمهور؛ در روسیه با مقامات وزارت خارجه این کشور، در ایروان با مقامات مختلف به ویژه نخست وزیر ارمنستان و در ترکیه با همتای خود مذاکرات بسیار خوبی داشت و طرح ایران را ارائه کرد.

ظریف تاکید کرد: از نکات مهم طرح کشورمان این است که فقط مربوط به آتش بس موقت نیست، بلکه حرکت به سمت حل و فصل درگیری‌ها براساس چارچوبی است که با اعلام تعهد دو طرف به مجموعه‌ای از اصول آغاز می‌شود و بعد با اقداماتی به ویژه خروج نیرو‌های اشغالگر از همه مناطق اشغالی ادامه می‌یابد.

وی تضمین حقوق مردم، ایجاد راه‌های ارتباطی، نظارت کشور‌های منطقه بر روند اجرای طرح و مسائلی از این قبیل را از دیگر از اجزای طرح صلح جمهوری اسلامی ایران برای برقراری صلح در منطقه قره باغ برشمرد و گفت: منتظریم که مقامات آذربایجان و ارمنستان و نیز دوستان روس و ترک ما، دیدگاه شان را درباره این طرح ارائه دهند.

رئیس دستگاه دیپلماسی درباره حضور نیرو‌های تروریستی در منطقه قره باغ گفت: ما حتماً تاکید کردیم که این اقدام به صلاح هیچ کس نیست. در مذاکرات و قبل از مذاکرات این را به اطلاع مقامات دو کشور آذربایجان و ارمنستان همینطور روسیه و ترکیه رساندیم که ایران چنین چیزی را تحمل نخواهد کرد.

طرح آتش‌بس ایران عملی است
سید جلال ساداتیان کارشناس مسائل قفقاز در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه طرح ایران برای ایجاد آتش بس در منطقه قره باغ می‌تواند عملی باشد، گفت: با توجه به اینکه بیش از یک ماه است که در این منطقه بین آذربایجان و ارمنستان درگیری است، برخی از کشور‌ها از جمله ایران و روسیه تحمل نخواهند کرد که چنین وضعیتی ادامه پیدا کند، بر همین اساس، به نظر می‌رسد با مذاکرات و رایزنی‌هایی که انجام شده، این طرح آتش بس به موفقیت دست پیدا کند.

وی افزود: روسیه نیز یک طرح مشابه ارائه کرده بود، که اجرایی نیز شد، اما دو طرف این مخاصمه به آن پایبند نبودند و آن را نقض کردند، اما طرح کشورمان به نظر می‌رسد کاملتر از روسیه باشد، به بیانی می‌توان گفت، طرح کشورمان واقع بینانه است و می‌تواند موثر واقع شود، از سویی هر دو کشور درگیر نیز با توجه به تلفاتی که تا به حال متحمل شده اند، مایل به آتش بس هستند، اما در این بین برخی از طرف‌های دیگر در این مناقشه از جمله ترکیه و رژیم صهیونیستی نمی‌خواهند این موضوع فروکش کند، چرا که نفعشان در این است که بحران همچنان ادامه پیدا کند.

ساداتیان با اشاره به اینکه بر اساس این طرح ارمنستان بخش‌هایی از قره باغ را تخلیه خواهد کرد، اظهار داشت: اما در مقابل بخشی‌های دیگر نیز در همان اطراف به این کشور داده خواهد شد، در این راستا مذاکرات در جریان است و باید دید که نتیجه قطعی چه زمانی حصول خواهد شد، این در حالیست که به طور قطع می‌توان گفت، بحران قره‌باغ راه حل نظامی ندارد و تنها به وسیله گفتگو و ابتکارات دیپلماتیک است که می‌توان این بحران را حل کرد.

این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به اینکه با حضور ترکیه در آذربایجان، بحران قره‌باغ به اینجا کشیده شد، بیان داشت: به طور کلی می‌توان گفت، اردوغان از حضور در این منطقه چهار هدف عمده را دنبال می‌کند، اول اینکه آذربایجان را به عنوان حیات خلوت خود انتخاب کرده و می‌خواهد این پایگاه را همچنان حفظ کرده و بر نفوذ منطقه‌ای خود نیز بیفزاید، از سوی دیگر با دمیدن در مسائل قومیتی و مطرح کردن بحث پان ترکیسم، اردوغان به دنبال احیای نو عثمانگری است و این منازعه را محمل خوبی برای دنبال کردن اهداف توسعه طلبانه خود یافته است.

 

اهداف ترکیه از حضور در بحران قره‌باغ
وی افزود: دوم هم اینکه ترکیه با توجه به دخالتی که در بحران سوریه طی این سالیان انجام داده، گروه‌های تروریستی را برای خود ایجاد کرده که می‌خواهد این نیرو‌ها از سوریه خارج کند، جنگ قره‌باغ این فرصت را فراهم کرد برای اردوغان که این نیرو‌ها را به این منطقه بیاورد، حال اگر طرح آتش بس به نتیجه برسد، تمام برنامه‌های ترکیه بهم خواهد خورد، این کشور به دنبال آن است که این تروریست‌ها را به مناطق دیگری همانند چچن گسیل کند تا بتواند از آن‌ها نیز در این چنین مناطقی استفاده کند، بنابراین همانطور که ملاحظه می‌کنید، اردوغان از حضور در این منطقه اهداف بسیار زیادی را در سر می‌پروراند.

ساداتیان با بیان اینکه هدف سوم ترکیه نیز مهار نفوذ منطقه‌ای ایران است، یادآور شد، با توجه به اینکه بین دو کشور همواره رقابت وجود داشته اردوغان می‌خواهد از طریق حضور در منطقه قره‌باغ به کشورمان نیز فشار وارد کند، اما به طور قطع اردوغان در این ایده خود شکست خواهد خورد، هدف چهارم ترکیه نیز تضعیف جایگاه رژیم صهیونیستی در آذربایجان است، ترکیه می‌خواهد کاملا این کشور را در کنترل خود داشته باشد و با توجه به اینکه این رژیم در آذربایجان دارای پایگاه نظامی است، ترکیه می‌خواهد حضور اسراییل را کم رنگ‌تر کند و حضور خود را تثبیت نماید.

سفیر اسبق کشورمان در بریتانیا با تاکید بر اینکه ایران حضور رژیم صهیونیستی در مرز‌های شمال خود را تحمل نخواهد کرد، گفت: کشورمان بار‌ها به مقامات دولت باکو اعلام کرده، که اجازه حضور نظامیان صهیونیست در اطراف مرز‌های ایران نمی‌دهند، حال این منازعه این فرصت را در اختیار رژیم صهیونیستی قرار داده که بخواهد از این مسئله استفاده کند، اما با توجه به این ابتکار دیپلماتیک کشورمان، به طور قطع به زودی شرایط آتش بس دائمی بین آذربایجان و ارمنستان فراهم خواهد شد و نیرو‌های خارجی باید این منطقه را ترک کنند.