فرارو- در آستانه نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره ایران، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به چندین کشور منطقهای سفر کرد و با مقامات بلندپایه این کشورها درباره تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران رایزنی کرد. این سفر متضمن یک کارزار تبلیغاتی علیه سلاحهای ایران بود.
به گزارش فرارو، در ادامه جلسات دورهای شورای امنیت سازمان ملل درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ که هر شش ماه یک بار برگزار میشوند، ظهر روز سه شنبه به وقت نیویورک جلسهای پیرامون این قطعنامه برگزار میشود. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، و همتای آمریکاییاش، مایک پمپئو، از طریق ویدئوکنفرانس در این جلسه سخنرانی خواهند کرد. مجید تخت روانچی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل در نیویورک، ساعاتی پیش از جلسه شورای امنیت گفته است این جلسه بار دیگر انزوای آمریکا را نشان خواهد داد.
جلسه شورای امنیت در شرایطی برگزار میشود که ایران و آمریکا بر سر رفع یا تمدید تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران که به موجب برجام باید در اواسط اکتبر آینده رفع شوند، درگیر اختلافات حاد شده اند. ایران، اصرار میکند که تحریمهای تسلیحاتی باید طبق مفاد برجام در چند ماه آینده رفع شوند، اما آمریکا با وجود اینکه از برجام خارج شده، همچنان میخواهد با استفاده از سازوکارهای این توافق، از رفع تحریمهای تسلیحاتی ایران جلوگیری کند.
چند روز قبل از برگزاری جلسه شورای امنیت، برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و مشاور ارشد وزیر امور خارجه، عازم خاورمیانه شد. او در ابتدا به امارات و سپس به عربستان و بحرین و در نهایت به اسرائیل رفت. در اکثر این سفرها، هوک درباره تمدید تحریمهای تسلیحاتی رایزنی کرد. در بیانیهای که وزارت خارجه آمریکا درباره سفر هوک به امارات منتشر کرد، آمده است که هوک در ۲۷ و ۲۸ ژوئن به امارات رفت و با عبدالله بن زاید، وزیر خارجه امارات، انور قرقاش، وزیر مشاور امارات در امور خارجه و خلدون بن خلیفه المبارک، رئیس هیئت اجرایی ابوظبی دیدار و گفتگو کرد. در این بیانیه تصریح شده: «آنها تمدید تحریمهای سازمان ملل علیه ایران، که در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ منقضی خواهد شد، را بررسی کردند. نماینده ویژه هوک به مقامات اماراتی درباره تلاشهای دیپلماتیک برای تمدید این تحریمها گزارش داد و آنها ریسک [وقوع] مسابقه تسلیحاتی در منطقه در صورت عدم تمدید تحریم ها، را بررسی کردند.»
هوک در عربستان و بحرین نیز گفتگوهای مشابهی انجام داد. در جریان این سفر، هوک به همراه تعدادی از مقامات بلندپایه عربستان از سلاحهایی بازدید کردند که ادعا میشود ایران به حوثیهای یمن داده است. در پایان این سفر، عربستان و آمریکا بر لزوم تمدید تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران به توافق رسیدند. پس از پایان سفر هوک به بحرین، یک بیانیه مشترک بین بحرین و آمریکا در خصوص تحریمهای تسلیحاتی ایران منتشر شد. در این بیانیه ایران به برانگیختن تنشهای فرقه ای، مداخله در امور بحرین و حمایت از تروریسم متهم شده است. آمریکا و بحرین در این بیانیه از شورای امنیت سازمان ملل خواستند که قبل از انقضای تحریمهای تسلیحاتی، آن را تمدید کند.
برایان هوک و عادل الجبیر در حال بازدید از سلاح هایی که ادعا می شود ایران به حوثی های یمن داده است.
از گزارش دبیرخانه سازمان ملل تا مسابقه تسلیحاتی
روز سه شنبه مقارن با برگزاری جلسه شورای امنیت، هوک به اسرائیل رفت و با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، دیدار کرد. نتانیاهو در ابتدای جلسه با هوک اعلام کرد که نیاز است تحریمهای بیشتری علیه ایران اعمال شود. نخست وزیر رژیم صهیونیستی افرود: «به نظرم، زمان آن رسیده که تحریمهای [مکانیسم] ماشه را اجرا شود. فکر نمیکنم که بتوانیم صبر کنیم. ما نباید صبر کنیم که ایران وارد دوره ساخت سلاح هستهای شود، چون در آن حالت، دیگر برای [اعمال] تحریمها بسیار دیر خواهد بود.» از سوی دیگر، هوک گفته است آمریکا و اسرائیل درباره تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران دیدگاه مشترکی دارند.
سفر هوک به منطقه با یک کارزار دیپلماتیک و تبلیغاتی همراه شد. دولت آمریکا در تلاشاش برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران با مخالفت سایر اعضای برجام، خصوصا روسیه و چین، مواجه شده است. این کشورها مانند روسیه و چین میگویند آمریکا از برجام خارج شده و دیگر حقی برای بازگرداندن تحریمهای تسلیحاتی ایران ندارد.
اما آمریکا اصرار میکند که تحریمهای تسلیحاتی به هر طریقی تمدید شوند. در این راه از همسایگان ایران کمک گرفته است. آمریکا از ادعاهای این کشورها به عنوان راهی برای متقاعد کردن جامعه بین المللی به ضرورت تمدید تحریمهای تسلیحاتی استفاده میکند. کما اینکه آمریکا از نهادهای بین المللی مانند دبیرخانه سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز استفاده میکند. در بیانیه مشترک بحرین و آمریکا، ایران به انجام حمله ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹ به تاسیسات نفتی شرق عربستان، متهم شده است.
بیشتر بخوانید:
چنین اتهامی در کنار گزارش اخیر دبیرخانه سازمان ملل درباره منشأ ایرانی برخی سلاحهای به کار رفته در حملات به عربستان، میتواند مبنایی برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران قرار گیرد. عبدالله المعلمی، نماینده دائم عربستان در سازمان ملل، صریحا به این مسئله اشاره کرده است. او به روزنامه فرامنطهای الشرق الاوسط گفته است که گزارش دبیرخانه سازمان ملل میتواند مبنایی برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران باشد. عربستان و بحرین، ادعاهایی در این خصوص مطرح میکنند که به کارزار دیپلماتیک آمریکا علیه ایران کمک میکند. آمریکا میتواند در تلاشهای دیپلماتیک خود به این ادعاها استناد کند.
علاوه بر این، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در بزرگنمایی تبعات رفع تحریمهای تسلیحاتی ایران نیز به آمریکا کمک میکنند. این کشورها درباره شکل گیری مسابقه تسلیحاتی در صورت رفع تحریمهای تسلیحاتی ایران ابراز نگرانی میکنند. در بیانیه آمریکا و بحرین آمده است: «اگر جامعه بین المللی در تمدید تحریمهای [تسلیحاتی ایران]شکست بخورد، پادشاهی بحرین و شرکای همسایه، از تبعات یک مسابقه تسلیحاتی بیثباتکننده رنج خواهند برد. شورای امنیت باید به مسئولیتاش در حفظ صلح و امنیت بین المللی پایبند باشد و تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند.»