فرارو- در چند روز اخیر اخباری مبنی بر کاهش صادرات ایران به کشورهای هند، چین و ژاپن منتشر شد. برخی از کارشناسان این رخداد را در رابطه با تلاشهای آمریکا و غرب برای تحریم ایران دانستند و از آن به عنوان حرکت با چراغهای خاموش نام بردند.
در کنار این مسئله با پایان سال 89 بحث درباره روند پرونده هستهای ایران و نتایج آن در سال گذشته در محافل سیاسی ایران افزایش پیدا کرده است، برخی از کارشناسان معتقدند یکی از اشتباهات دیپلماتهای ایرانی در سال گذشته به مطرح نمودن بحث مبادله سوخت غنی شده از سوی ایران برمیگردد. مسئلهای که در اجلاس ژنو مورد بررسی قرار گرفت.
صادق خرازی در اینباره معتقد است: «با این همه هزینه سیاسی، اقتصادی و تحریم ایران توانسته ایم ۱2۰۰ کیلو اورانیوم غنی شده فراهم کند. دولت آمده این را با چیزی که مورد نیاز تپوپ های هستهای امیرآباد است تبادل کند بعد هم این توافق را اعلام کردند با چه کسی. با کسانی که هرگز حاضر نبودند به تعهد خودشان عمل کنند.»
وی افزود: «من نمیخواهم بگویم این وادادهگی بوده از آقای جلیلی و دوستانمان در شورای عالی امنیت ملی حمایت میکنم و معتقدم خالی کردن پشت مذاکره کننده همان طور که در زمان آقای روحانی از سوی برخی انجام میشد کاری غیراخلاقی است و نباید پشت سرباز را خالی کرد. ولی نسبت به روش کار انتقاد داریم چه دوره آقای جلیلی و حتی دوره آقای لاریجانی و حتی به دوره آقای روحانی هم انتقاداتی وارد است.»
حمید رضا ترقی دبیر سیاسی جمعیت موتلفه و فعال اصولگرا در باره این دو مسئله به خبرنگار «فرارو» گفت: «تغییر روش اروپا و غرب در باره پرونده هستهای ایران از مسیر قانونی به مسیرهای غیرقانونی و استفاده از روشهای نامتعارف مانند دستگیری افراد و وارد نمودن فشار اقتصادی و سیاسی به طرفهای قرداد ایران ناشی از شکست نبرد رودر روی ایران با غرب است.»
وی افزود: «به نظر میرسد که چون جمهوری اسلامی در نبرد قانونی با غرب به پیروزی رسیده است و غربیها نتوانستند از مجاری شورای امنیت و آژانس به اهداف خودشان برسند دست به چنین اقدامات ایذایی زدند تا بتوانند از آن طریق ایران را وادار کنند که به خواستههایشان تن دهد.»
این عضو شاخص موتلفه مسائل مختلف اعم از دستگیریها و روشهای پشت پرده برای تحریم ایران را ناشی از موفقیت ایران در نبرد هسته ای با غرب دانست و اظهارکرد: «معتقدم این راهکارها هم در آینده نزدیک به بن بست خواهد خورد و غرب ناچارا باید ایران هستهای را بپذیرد.»
وی با اشاره به پیشنهادات ایران برای پایان مناقشه هستهای گفت: «ایران راههای مختلفی را در گذشته برای حل این مسائل پیشنهاد داده بود اما متاسفانه غربیها این پیشنهادات را نپذیرفتند مثلا طرح تولید مشترک اورانیوم غنی شده یا بحث مبادله سوخت و حتی مسئله همکاری غربیها در احداث نیروگاههای ایران راهکارهایی بود که هم می توانست زمینه اعتماد سازی را پدید آورد و هم میتوانست جمهوری اسلامی را به سمت اهداف خودش پیش ببرد.»
ترقی افزود: «متاسفانه غربیها به طمع این که میتوانند از راههای فشار سیاسی و اقتصادی مانع هر گونه فعالیت هستهای ایران شوند این فرصتها را از دست دادند، لذا جمهوری اسلامی هم تنها فرصتی که برای آنها باقی گذاشت بحث تبادل سوخت است که از این فرصت هم استفاده نکنند یقینا شکست خواهند خورد.»
دبیر سیاسی حزب موتلفه با بیان این که براساس "ان پی تی" آژانس موظف است که نیاز اورانیوم سایت تهران را که استفاده درمانی دارد تامین نماید تصریح کرد: «در صورتی که سوخت ایران را تامین ننماید خلاف قوانین و مقررات عمل کرده است لذا با توجه به این مطلب پیشنهاد مبادله اورانیوم غنی شده پیشنهادی اضافه و فراتر از حد قانونی بوده است.»
این فعال سیاسی اصولگرا ادامه داد: «بر این اساس ما ضرورتی برای مطرح کردن این پیشنهاد نداشتیم اما حسن نیت ایران در طرح این مسئله ناشی از این بود که بتوانند اعتماد سازی بیشتری کند و نشان دهد که غربیها نمیخواهند به ما سوخت بدهند که این مسئله هم کاملا به اثبات رسید و اگر ما مایل به مبادله هم نبودیم غربیها حاضر به تامین سوخت ما نبودند.»
وی با انتقاد از عملکرد هیئت ایرانی در نشست ژنو گفت: «در مجموع آنچه در نشست ژنو گذشت قرار نبود که به هیچ وجه در رابطه با مبادله سوخت باشد و قرار بر این بود که 1+5 پیرامون بسته پیشنهادی ایران که مسائل کلانتر از بحث هستهایی بود مذاکره کنند و بر همین اساس دبیر شورای امنیت ملی در نشست شرکت کرد.»
ترقی افزود: «اما متاسفانه در نشست ژنو 1+5 بحثهای حاشیهای این نشست را به موضوع اصلی تبدیل کردند و با جنگ رسانهای هیئت مذاکره کننده ایران را منفعل کردند و این مسئله موجب گشت به جای این که حول محورهای بسته پیشنهادی مذاکره صورت بگیرد مذاکره کنندگان ایرانی به پاسخ گویی در رابطه با موضوع پرونده هستهای گرفتار شدند.»
این عضو شاخص موتلفه در پایان تاکید کرد: «اگر ما نشست ژنو را دقیق و درست مدیریت می کردیم و مباحث حاشیهای به مباحث اصلی تبدیل نمیشد قطعا موفقیت بیشتری در افکار عمومی جهان به دست میآوردیم و امروز می توانستیم در رابطه با تصمیمات شورای امنیت قاطعانه تر بایستیم و حق خود را از آژانس بگیریم.»