یک گزارش و پنج نکته؛ عارف آماده انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شود؟!

فرارو- محمدرضا عارف رییس شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان پس از پایان دوره دهم مجلس شورای اسلامی گزارشی خطاب به مردم ایران منتشر کرده است که در آن از عملکرد خود و فراکسیون امید دفاع کرده است. عارف در این بیانیه سعی کرده برای سکوت‌ها و کم کاری‌هایی که مورد انتقاد افکار عمومی قرار دارد دلیلی ارائه کند. البته او گلایه‌ها و پیشنهاداتی هم داشته است.

به گزارش فرارو، عارف در همان ابتدا گزارش خود تلاش کرده وجود ایرادات و نقد‌ها به عملکرد فراکسیون امید را بپذیرد. او در گزارش خود به چالش‌های کشور در سال ۹۸ اشاره کرده و از "لزوم تغییر پارادایم مدیریتی حاکم بر کشور" سخن گفته است.

رییس شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان نوشته است: «بازنگری در ساختار‌های سیاست‌گذاری، تسهیل فضای کسب‌وکار، اصلاح تصمیم‌های موردی سال‌های گذشته که به رویه تبدیل شده است، دوری از تورم برنامه‌ها و آیین‌نامه‌ها و قوانین، حذف شورا‌ها و نهاد‌های موازی تصمیم‌گیری و بازگشت ارکان حکمرانی به جایگاه واقعی خود ضرورتی است برای حکمرانی خوب و ایجاد زیرساخت تحول اقتصادی کشور. همه این‌ها جز با انتخاب وزیران و مدیران ارشد شایسته، سالم، مشورت‌پذیر، با جسارت و تحول‌گرا ممکن نیست. عزم جدی در حکمرانی لازم است تا رویه مخرب انتخاب مدیران مبتنی‌ بر لابی و سهم‌دهی به جریان‌های سیاسی، تغییر یابد. این مهم‌ترین و ضروری‌ترین تغییر در رویکرد‌های مدیریتی کشور و زیربنای تحول در حوزه‌های مختلف است.»

عارف همچنین معتقد است «سیاست‌های نادرست و ناهماهنگ و چالش‌های ناکارآمدی در نظام اداری کشور، تأثیری فراتر از تحریم‌ها بر اقتصاد و زندگی مردم داشته است.»

او بسیاری از نقد‌ها از شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان و فراکسیون امید را تائید کرده و نوشته است: «من با شما هم نظرم که می‌توانستیم در حوزه‌های مختلف بهتر عمل کنیم و به انتظارات شما بیشتر نزدیک شویم. من قطعا بسیاری از نقد‌های شما به خودم را به‌عنوان رئیس فراکسیون امید مجلس و یا رئیس شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان، وارد می‌دانم.»

عارف با بیان "در بسیاری از موارد هم توضیحات و پاسخ‌هایی وجود دارد"، وعده داد: «قطعا در آینده در نشست‌های خبری با اصحاب رسانه یا از طریق انتشار گزارش‌هایی این‌چنین با شما به اشتراک خواهم گذاشت.»

این عضو برجسته شورای رهبری اصلاحات تاکید کرد که به زودی خواهد گفت که "چگونه تلاش شده است بسیاری از اقدامات و مصوبات خوب همکارانم در فراکسیون امید نادیده گرفته شود و سایه ناامیدی از سوی برخی رسانه‌ها و جریان‌ها و افراد خاص بر سر کشور مستولی شود."

او همچنین به اختلاف نظر‌های جدی در جبهه اصلاحات نیز اشاره کرده است. رییس شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان در ادامه نامه خود برخی از لوایح و طرح‌هایی که در مجلس دهم به تصویب رسید را به عنوان کارنامه فراکسیون امید ذکر کرده است.

نامه محمد رضا عارف جالب توجه و قابل بررسی است. بازتاب‌هایی هم در شبکه‌های اجتماعی داشته، اما به نسبت کمتر به آن پرداخته شده است. درباره این نامه چند نکته حائز اهمیت است:

۱- محمد رضا عارف در کل دوران چهار سال نمایندگی‌اش فقط سه بار در مجلس نطق کرد. او در این چهار سال به ندرت با رسانه‌ها گفتگو می‌کرد و همیشه در شرایط حساس، سیاست سکوت را در پیش می‌گرفت. او در طول چهار سال حتی از کارنامه خود و فراکسیون امید هم دفاع تمام قدی انجام نداد. سکوت‌های او شهره عام و خاص و مایه اعتراض بدنه اصلاح طلبان بود. حالا اظهارات جدید او به نوعی شکستن سکوتش تلقی شده است. از این جهت بیانیه عارف به عنوان یک رفتار متفاوت سیاسی از او تحلیل می‌شود.

۲- رییس شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در ماه‌های اخیر زیر شدیدترین انتقادات و فشار‌های فعالان سیاسی اصلاح‌طلب بوده است. بسیاری معتقدند او باید از این مسئولیت استعفا دهد چرا که نتوانسته است در جایگاه یک رهبر موثر برای اصلاح طلبان عمل کند. عارف در برابر درخواست‌ها برای استعفا هم سکوت کرده و به نوعی مقاومت می‌کند. شاید بیانیه اخیر او و وعده‌اش برای توضیحات بیشتر درباره اقدامات فراکسیون امید در راستای کاهش فشار‌ها بر او در جبهه اصلاحات باشد.

۳- پس از انتخابات سال ۹۴ و موفقیت نسبی لیست امید در آن انتخابات انتظار زیادی از این لیست و به ویژه عارف به عنوان سر لیست آن در افکار عمومی وجود داشت. انتظاری که خیلی سریع کار خود را کرد و موج نارضایتی از عملکرد فراکسیون امید را به وجود آورد. شاید محمدرضا عارف می‌خواهد با گزارش‌ها و اظهارات اینچنینی پاسخی به انتظارات مردم داده باشد. او در بیانیه اخیرش به این نکته تاکید می‌کند که فراکسیون امید کار‌های زیادی انجام داده که نادیده گرفته می‌شود. البته گزارش او بسیار دیرهنگام است.

۴- سوال مهم این است که چرا عارف حالا به انتقادات و انتظارات پاسخ می‌دهد، چرا در زمانی که نماینده مجلس بود گزارش کار نمی‌داد و نشست خبری برگزار نمی‌کرد؟ عده‌ای معتقدند که او در حال زمینه‌چینی برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری‌است. انتخاباتی که بهار سال آینده برگزار می‌شود. عارف در سال ۹۲ رقیب حسن روحانی بود به دلیل عدم حمایت اصلاح‌طلبان، او ناچار شد که به نفع روحانی کناره‌گیری کند. او در چهار سال نمایندگی مجلس نیز تمام تلاش خود را انجام داد که تبدیل به یک چهره اپوزیسیون نشود و مورد هجمه مخالفان نباشد تا موقعیتش به عنوان یک گزینه برای ریاست جمهوری همچنان محفوظ بماند. حالا به نظر می‌رسد زمان مناسب برای حضورش در عرصه انتخابات ریاست جمهوری فراهم شده است. جبهه اصلاحات در بحران بی‌سابقه‌ای قرار گرفته و فعلا هیچ گزینه‌ای برای ریاست جمهوری ندارد. شاید عارف می‌خواهد از بحران اصلاح‌طلبان یک فرصت طلایی برای خود بسازد.

۵- البته اگر عارف برای ریاست جمهوری آماده می‌شود باید بداند، وضعیت برای او بسیار دشوار است، شاید بتوان گفت موقعیت او شبیه به موقعیت علی لاریجانی در میان اصولگرایان است. محبوبیت اصلاح‌طلبان در بدترین روزهای خود قرار دارد. این مسئله در مورد شخص عارف محسوس‌تر هم هست. او دیگر چهره میانه‌رو اصلاح‌طلبان نیست بلکه به عنوان شخصیتی کم کار، ناتوان و معامله‌گر در میان بدنه اصلاح طلبان شناخته می‌شود. حتی بسیاری او را فرصت‌طلب می‌دانند که به دنبال استفاده از نردبان اصلاحات برای بالا رفتن است. در این شرایط ممکن است جریان اصلاح طلب از عارف برای ریاست جمهوری حمایت نکند، البته احتمالا رقبای اصلاح‌طلبان از حضور او در عرصه انتخابات ریاست جمهوری به خوبی استقبال کنند. چرا که آن‌ها نیز از اوضاع اصلاح‌طلبان باخبرند و تصور می‌کنند عارف شانسی برای موفقیت ندارد، اما از حضورش می‌توان استفاده تبلیغاتی کرد. عارف در جدال درونی اصلاح‌طلبان نیز مخالفان جدی همچون حزب کارگزاران دارد و بعید نیست که این حزب رقیبی انتخاباتی برای عارف از درون اصلاح‌طلبان رو کند. حزب کارگزاران تنها تشکل مهم اصلاح طلبان بود که برای انتخابات مجلس لیست انتخاباتی داد.

 

به هر حال باید گفت پایان انتخابات مجلس آغاز فصل تازه‌ای برای عارف است، بیانیه و گزارش او نیز نشانگر همین مطلب است.