دکتر «همایون مژدهی آذر» با تاکید بر اینکه اولویت در حال حاضر، انجام دستورالعملهای وزارت بهداشت است، گفت: رعایت نکات بهداشتی مانند شستوشوی دستها برای جلوگیری از انتقال و سرایت کروناویروس بسیار مهم است؛ بنابراین به محض تماس دست با سطوح باید دستها شسته شود؛ اما فرآوردههایی که برای ضدعفونی استفاده میشوند هر کدام عوارضی نیز دارند که میتواند پوست را دچار مشکلاتی کنند.
وی در گفتگو با ایسنا، با اشاره به اینکه حتی آب خالی نیز خشککننده پوست دست است، افزود: با افزایش دفعات شستوشو، دستها شروع به خشک شدن میکنند، حال اگر فراوردههای شیمیایی مانند وایتکس، الکل و... نیز با دست برخورد داشته باشند باعث حل شدن لایه محافظ دست و موجب خشکی بیشتر پوست خواهند شد؛ این در حالیست که لایه محافظ سبب محافظت پوست دست میشود به گونهای که میتوانیم دست خود را بدون آنکه دچار آسیب خاصی شود به محیط بزنیم.
این متخصص پوست با بیان اینکه فراوردههای شیمیایی میتوانند سبب ایجاد ضعف در نقاط مختلفی از پوست شوند، اظهار کرد: این مشکل موجب خشکی، پوسته پوسته شدن، سوزش، خارش، ترک پوستی و... در دست میشود. اصولا واکنشهایی که در تماس با مواد شیمیایی حاصل میشود بر دو نوع هستند؛ اول واکنشهای صرفا تحریکی که در تماس با مواد قلیایی و اسیدی به وجود میآید. بیشتر شویندهها، صابونها و... آسیبشان از نوع تحریکی است؛ به این صورت که اگر غلظت آن ماده بیش از مقداری شود یا دفعات کار با آن افزایش یابد مشکلات خودشان را نشان میدهد.
وی افزود: گاهی اوقات نیز واکنشهای آلرژیک بروز پیدا میکند که این موضوع به تعداد دفعات کار با ماده قلیایی یا اسیدی ارتباط ندارد. البته در هر دو حالت تفاوتی در علائمی که در پوست ایجاد میشود وجود نخواهد داشت. در این مواقع است که فرد مجبور میشود به پزشک مراجعه کند. نکته اصلی آن است که پزشک نیز از او میخواهد به هیچ عنوان از شستوشوی دستها غافل نشود و همچنان به توصیههای وزارت بهداشت پایبند باشد.
مژدهی آذر در همین زمینه پیشنهاد کرد که استفاده از دستکش هنگام برخی کارهای روزمره برای جلوگیری از وسعت آسیب به دستها موثر خواهد بود و افزود: نکته حائز اهمیت دیگر آن است که افراد هر زمان که میتوانند از مواد چربکننده دستها استفاده کنند. با توجه به تفاوت در شغل افراد و میزان تماس دستشان با سطوح، تعداد دفعات شستوشوی دستهایشان متفاوت است؛ از این رو بهتر است پس از هربار شستن دستها از مواد چربکننده دست استفاده کنند. البته ممکن است فردی به دستکش حساسیت داشته باشد که میتواند ابتدا دستکش نخی به دست کرده و سپس دستکش پلاستیکی استفاده کند. این روزها دستکشهای متنوعی در بازار وجود دارد که نوعی از آنها دستکش لاتکس است که احتمال حساسیت در آنها کمتر است.
این متخصص در ادامه به ویژگیهای یک کرم مرطوبکننده خوب اشاره کرد و گفت: خوشبختانه امروزه مرطوبکنندههای متنوعی در سطح بازار وجود دارد. در این میان ما به دنبال مارک خاص، قیمت بالا و مواردی از این دست نیستیم، حتی یک وازلین طبی ساده نیز میتواند کار یک مرطوبکننده را برای ما انجام دهد. هرچه کرم چربتر باشد کارایی بیشتری خواهد داشت، اما جذب آن نسبت به سایر کرمها دشوارتر خواهد بود از این رو هر فرد بسته به نوع کار خود و میزان تماس دستش با سطوح باید نوع کرم مناسب برای دستش را انتخاب کند. افرادی که دستشان تماس بیشتری با سطوح دارد به طور معمول از مرطوبکنندههای سبکتر استفاده میکنند و افرادی که کمتر به سطوح دست میزنند میتوانند از مرطوب کنندههای غلیظتر یا چربتر استفاده کنند.
این متخصص پوست با بیان اینکه استفاده از کرمهایی که ترجیحا فاقد عطر باشند بهتر است، ادامه داد:، چون ممکن است خود عطر و رنگ و بو عاملی برای ایجاد حساسیت باشد ترجیح میدهیم افراد از کرمهای ساده استفاده کنند. وازلین، کرمهای اوره ۵ درصد، کرمهای حاوی نمک طعام دو تا سه درصد و ... را میتوان مورد استفاده قرار داد.
مژدهی آذر در عین حال گفت که «گاهی اوقات نیز این روشها موثر نخواهد بود و پزشک معالج اقدام به تجویز دارو برای بیمار خواهد کرد و رعایت نکات گفتهشده همزمان با استفاده از دارو اوضاع پوست را رو به بهبودی میبرد.»