سعیدرضا خلخالی*؛ "سون تزو ۱" استراتژیست شهیر چینی ۵ قرن قبل از میلاد در چین می‌زیسته و از نخستین واقع‌گرایان دارای اندیشه‌های فرامیهنی بوده است. وی در کتاب معروف خود به نام "هنر رزم ۲" جمله‌ی معروف و تأثیرگذاری دارد که به نظر می‌رسد بخشی از استراتژی ژئوپولتیکی چین امروز نیز بر همان تفکر استوار است.
سون تزو می‌گوید: هرگاه سرباز‌ها را از سربازخانه حرکت ندادید و دشمن را شکست دادید هنرمند وپیروزید، زیرا جنگی که کشته دارد پیروز ندارد.
از نظر "سون تزو"، جنگ یک رقابت چند سطحی و چند بعدی است که عملیات نظامی و جنگ واقعی فقط یک بخش مهم از آن است، ولی همچنان تنها بخش آن نیست. وی جنگ را وسیع‌تر از میدان کارزار می‌دانست. همچنین معتقد بود که موارد اعمال فشار مختلف و بالقوه‌ای وجود دارد که با آن می‌توان در سطوح تاکتیکی، سیاسی و استراتژیکی جنگ تأثیرگذاشت.
این مقدمه از آن جهت مهم است که شهادت ژنرال قاسم سلیمانی و بازتاب‌های گسترده کشته شدن او از یک سو، و واکنشی که مسئولین کشور به این موضوع داشته‌اند از دیگر سو، بسیاری از تحلیلگران را در رابطه با منطقه پرآشوب خاورمیانه و آینده آن دچار تردید کرده است.
آن‌چه بیش از سایر موضوعات مهم می‌نماید نوع انتقامی است که جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد، چرا که در اولین ساعات پس از ترور ژنرال سلیمانی، توئیتر رهبر انقلاب در صفحه خود چنین نوشت: "بسم الله الرحمن الرحیم انتقام سخت" پس از ایشان، سایر مسئولین رده بالای ایران نیز تأکید بر انتقامی سخت و متفاوت داشتند.
در تفکرات استراتژیک، جمله‌ای معروف وجود دارد که اشاره می‌نماید: "طوری بجنگید که بدانید چه می‌شود نه اینکه ببینید چه می‌شود ۳"،
به نظر می‌رسد فضایی که با ترور ژنرال سلیمانی در جهان ایجاد شده است، بویژه در داخل ایالات متحده امریکا چه از جانب مخالفان سیاسی ترامپ و چه از جانب شخصیت‌های تأثیرگذار و سلبریتی‌ها و گسترش مخالفت‌ها به خصوص پس از توئیت ترامپ مبنی بر "حمله به مراکز مهم فرهنگی ایران"، فرصتی را ایجاد نموده است تا ایران انتقام سخت خود را بگیرد.
هر چند که دست جمهوری اسلامی ایران برای هرگونه اقدامی باز است، اما اقدامی که بتوان از آن به عنوان انتقام سخت یاد کرد می‌تواند گزینه‌ای همچون تأثیرگذاری بر انتخابات آینده ریاست جمهوری ایالات متحده باشد.
به نظرمی رسد شرایط به گونه‌ای است که اگر با تدبر اقدام شود می‌توان راه را برای انتخاب مجدد ترامپ دشوار نمود. هر چند این موضوع سخت به نظر می‌رسد، اما ناممکن نیست. مجموعه اقداماتی که منجر به عدم پیروزی ترامپ در انتخابات آتی ریاست جمهوری شود سخت‌ترین انتقامی است که می‌توان از ترامپ گرفت چرا که عدم انتخاب مجدد وی پیامدهایی خواهد داشت که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
۱- جامعه جهانی و ایالات متحده امریکا را از حضور یک سیاستمدار نامتعارف که با تصمیم‌های نابخردانه به سمت بحران می‌کشاند نجات خواهد داد.
۲- این پیروزی از آن دست پیروزی‌هایی است که نتایجش تأثیرگذار و ماندگارتر خواهد بود.
۳- حکمت، درایت و خرد ایرانی اسلامی را به بهترین شکل نمایان خواهد کرد.
۴- با تفکرات جامعه جهانی و شرایط دنیای امروز همسو است؛ و در انتها پیروزی را رقم خواهد زد که بدون بیرون بردن سرباز‌ها از سربازخانه‌ها بدست می‌آید و از همه مهم‌تر نبردی است که پایان خوشش را هم میدانیم و هم می‌بینیم.
البته در این مسیر استفاده از ظرفیت‌های بین المللی، بهره‌مندی از فضای رقابت‌های انتخاباتی ایالات متحده که رقبا در صدد تحقیر ترامپ می‌باشند، استفاده از صاحب نظران و تأثیرگذاران جهانی مخالف ترامپ بویژه در داخل ایالات متحده، از جمله اقداماتی است که در کنار سایر موارد اعمال فشار، با آن می‌توان در سطوح تاکتیکی، سیاسی و استراتژیکی تأثیر گذاشت ضمن آن‌که در راستای تحقق انتقام سخت مورد نظر رهبرانقلاب و مردم نیز می‌باشد.
*دکترای جغرافیای سیاسی و پژوهشگر مطالعات استراتژیک
-----------------------------------------------------------------
۱- سون وو معروف به سون تزو که معنای استاد سون را میدهد در سال 544 قبل از میلاد در چین متولد شد.
۲- نام رساله ای است از سون تزو که در زمان چین باستان نوشته شده است. این کتاب در ایران نیز ترجمه و در دانشگاههای نظامی و ... تدریس می شود.
۳- عزت الله عزتی، ژئواستراتژیست و استاد ژئوپولتیک و علوم نظامی استراتژیک معاصر در دانشگاههای تهران، تربیت مدرس و دانشگاه آزاد اسلامی.
