فرارو- قیمت دلار در یکی دو روزی که همه درگیر موج جدید برف و سرما و خبرها و حاشیههای مرتبط با سهمیهبندی بنزین بودیم، افزایش پیدا کرده؛ بعد از گذشت حدود ۴۸ ساعت حالا میتوانیم بگوییم بازارهای طلا و ارز تصمیم گرفتهاند مثل گذشته کمی شیطنت بهخرج دهند. دیروز و امروز اگرچه بهخاطر بارش برف و وقوع ترافیک سنگین در خیابانها افراد کمی میتوانستند خودشان را به راسته صرافیهای میدان فردوسی برسانند، اما در فضای اینترنت مدام خبرهایی درباره رشد قیمت ارز دستبهدست میچرخد با این حال خود فعالان بازار میگویند خریدار زیادی برای ارز وجود ندارد و بررسی قیمتهای جدید و مقایسه آنها با روزهای گذشته نشان میدهد شاهد وقوع یک موج روانی تازه هستیم که میتواند برای افراد کمتجربه بسیار فریبنده و خطرناک باشد.
به گزارش فرارو، ماجرا از صبح شنبه شروع شد؛ دقیقا از وقتی صرافیهای مجاز بانکی در اولین ساعات روز قیمت هر دلار را ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان اعلام کردند، اما بازار آزاد بدون توجه به این اتفاق نشان داد به رفتارهای شیطنتآمیز علاقه دارد. با گذشت زمان این شیطنت هم اوج میگرفت مثلا در میانه روز قیمت دلار به محدوده ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان رسید و وقتی آفتاب غروب کرد رقم ۱۲ هزار و ۳۳۰ تومان بهعنوان نرخ غیررسمی دلار در بازار آزاد بهنمایش درآمد. همچنین یورو در پایان روز شنبه از مرز ۱۳ هزار و ۶۲۵ تومان گذشت و بیشترین نرخ پوند انگلستان در بازار آزاد به بیش از ۱۵ هزار و ۹۰۰ تومان رسید. قیمت درهم امارات در بازار آزاد به حدود سههزار و ۳۵۰ تومان افزایش پیدا کرد و لیر ترکیه برای فروش با نرخ سه هزار و ۳۵۵ تومان پیشنهاد شد. مشابه همین اتفاقها را بازار سکه طلا شاهد بودیم. تا قیمت چهار میلیون و ۲۲۰ تومان برای سکه طرح جدید و چهار میلیون و ۱۸۰ تومانی برای سکه طرح قدیم مطرح شود. فروشندهها برای نیمسکه بهار آزادی رقم دو میلیون و ۱۸۰ تومان و برای ربع سکه بهار آزادی رقم یک میلیون و ۳۸۰ هزار تومان را پیشنهاد میکردند.
تا ظهر امروز یکشنبه روند افزایش اگرچه با سرعت کمتر، اما بههرحال ادامه دارد. بهعنوان مثال قیمت دلار را در بازار آزاد ۱۲ هزار و ۳۸۰ تومان اعلام کردهاند. نرخ یورو و پوند انگلیس بهترتیب ۱۳ هزار و ۶۸۰ تومان و ۱۵ هزار و ۹۸۰ تومان است. قیمت درهم امارات سه هزار و ۳۷۰ تومان و نرخ لیر ترکیه دو هزار و ۱۵۵ تومان است. قیمت سکه تمام بهار آزادی به چهار میلیون و ۲۲۰ هزار تومان رسیده و سکه طرح قدیم را چهار میلیون و ۱۸۰ هزار تومان میفروشند. سکه نیم بهار و ربعبهار آزادی هم بهترتیب دو میلیون و ۱۸۰ هزار تومان و یک میلیون و ۳۸۰ هزار تومان فروخته میشوند. لابد الان دارید پیش خودتان فکر میکنید افزایش قیمت سکه تا کی و کجا میتواند ادامه پیدا کند. جواب این سوال را بهدرستی نمیتوان داد، اما میشود با مقایسه اتفاقات گذشته و حوادث مشابه وضعیت را پیشبینی کرد.
بنزین سهمیهبندی از نخستین دقایق بامداد روز جمعه به جایگاههای سوخت برگشته است و حالا برای هر لیتر بنزین به جای هزار تومان، باید هزار و ۵۰۰ تومان بپردازیم. بنزین آزاد هم قرار است بدون نیاز به کارت سوخت و با نرخ سه هزار تومان عرضه شود. احتمالا تا حالا تحلیلهای مختلفی درباره درست یا غلط بودن افزایش قیمت بنزین شنیدهاید، اما در این گزارش کاری به تحلیل قیمت بنزین نداریم و تنها قصد داریم تاثیر احتمالی افزایش قیمت بنزین را بر قیمت سکه، طلا و ارز بررسی کنیم. برای این کار سراغ مراحل قبلی افزایش قیمت رفتهایم و بررسی کردهایم که در سه نوبت گذشته یعنی سال ۸۹ که بنزین از ۱۰۰ تومان به ۴۰۰ تومان رسید، سال ۹۳ که بنزین ۷۰۰ تومان شد و سال ۹۴ که بنزین تکنرخی هزار تومانی به جایگاهها آمد، چه اتفاقاتی در بازارهای سکه، طلا، ارز و بورس افتاد.
پیامد افزایش قیمت بنزین در سال ۸۹؛ از ۱۰۰ به ۴۰۰ تومان
اولین افزایش قیمت بنزین سال ۸۹ اتفاق افتاد. تا قبل از آن بنزین سهمیهبندی که از سال ۸۶ وارد ادبیاتمان شده بود، ۱۰۰ تومان قیمت داشت و مردم بنزین آزاد را با قیمت ۴۰۰ تومان به ازای هر لیتر میخریدند. تا اینکه ۲۸ آذرماه ۸۹ بنزین اولین گام را بعد از سهمیهبندی برداشت. قیمت بنزین سهمیهبندی با افزایش ۳۰۰ تومانی به همان قیمت آزاد یعنی ۴۰۰ تومان رسید و بنزین آزاد هم با قیمت ۷۰۰ تومان در جایگاهها عرضه میشد. خیلیها افزایش عجیب نرم تورم در سالهای ۸۹ و ۹۰ را گردن افزایش قیمت و سهمیهبندی بنزین میاندازند. این افزایش قیمت حتی آثار کوتاهمدت هم داشت. طوری که دلار در روز افزایش قیمت هزار و ۶۷ تومان در بازار آزاد فروخته میشد و بعد از یک هفته قیمت دلار با افزایش نسبی به هزار و ۸۳ تومان رسید. شاید ۲۰ تومان افزایش قیمت در حال حاضر زیاد رقم بزرگی به نظر نرسد، اما آن زمان که دلار هزار تومان بود، ۲۰ تومان نوسان در یک هفته افزایش قیمت قابل توجهی به حساب میآمد. هر چند این افزایش قیمت دلار کاملا موقتی بود و بعد از یک ماه دوباره دلار به همان قیمت حدود هزار و ۶۰ تومان برگشت.
پیامد افزایش قیمت بنزین سال ۹۳؛ از ۴۰۰ به ۷۰۰ تومان
بنزین سهمیهبندی در سال ۹۳ دوباره ۳۰۰ تومان گران شد. این بار نوبت نرخ ۷۰۰ تومانی برای بنزین سهمیهبندی بود و بنزین آزاد هم با نرخ هزار تومان در جایگاه عرضه شد. چهارم اردیبهشت ۹۳، دلار در بازار سه هزار و ۲۴۰ تومان قیمت داشت. خبر افزایش قیمت بنزین، دلار را در عرض سه روز به سه هزار و ۳۳۵ تومان رساند. آن زمان افزایش ۱۰۰ تومانی رقم بزرگی به حساب میآمد، اما این افزایش ناگهانی مدت زیادی عمر نداشت و بعد از یک ماه دلار دوباره به نرخ سه هزار و ۲۸۰ تومان برگشت. سکه وضعیت مشابهی را پشت سر گذاشت. در پی افزایش قیمت بنزین، سکه تمام از ۹۹۳ هزار تومان تا یک میلیون و ۴۰ هزار تومان بالا رفت و افزایش ۵۰ هزار تومانی را در عرض سه روز در کارنامه خود ثبت کرد. هرچند بعد از گذشت زمان، سکه یک ماه بعد دوباره به ۹۸۵ هزار تومان برگشت. طلا در آن دوره سه روزه بعد از افزایش قیمت بنزین، چهار هزار تومان گران شد و از ۱۰۲ هزار تومان به ۱۰۶ هزار تومان به ازای هر گرم رسید. گذشت زمان آرامش را به بازار طلا هم برگرداند و باعث شد قیمت طلا دوباره به ۱۰۱ هزار تومان برگردد. به عبارتی افزایش قیمت در بازارهای ارز سکه و طلا در پی افزایش قیمت بنزین، تنها سه روز ادامه داشت و بعد از یک ماه همهچیز به حالت عادی برگشت.
پیامد افزایش قیمت بنزین سال ۹۴؛ از ۷۰۰ به هزار تومان
سال ۹۴ جایگاهها با کارت سوخت و سهمیهبندی بنزین خداحافظی کردند. بنزین دوباره تکنرخی شد و از آن روز به بعد بنزین تنها با نرخ آزاد هزار تومانی در جایگاهها عرضه شد. تا پیش از آن میشد بنزین سهمیهای را ۷۰۰ تومان خرید، اما از سوم خردادماه همزمان با آزادسازی بنزین، قیمت هر لیتر سوخت به هزار تومان رسید. این افزایش قیمت تاثیر ناچیزی در بازارها گذاشت. چراکه خداحافظی با کارت سوخت جلوی افزایش قیمتها در بازار سکه و ارز را گرفت. دلار در سوم خردادماه سه هزار و ۲۹۵ تومان بود و بعد گذشت یک هفته از افزایش قیمت بنزین به سه هزار و ۳۲۰ تومان رسید و افزایش چندانی نداشت. هرچند بعد از گذشت زمان و حدود یک ماه بعد، دلار همین افزایش قیمت ناچیز را هم کنار گذاشت و به سه هزار و ۲۷۵ تومان برگشت. افزایش قیمت سال ۹۴ هیچ تاثیری در بازار سکه نگذاشت. طوری که از همان روز افزایش قیمت، سکه روند نزولی به خود گرفت و بعد یک ماه از ۹۳۳ هزار تومان به ۹۰۶ هزار تومان رسید.
پیامد احتمالی افزایش قیمت بنزین در سال ۹۸
همه خبر شوکهکننده شبجمعه را شنیدهایم. بنزین بدون اعلام قبلی از ساعت ۲۴ روز جمعه ۲۴ آبان سهمیهبندی شد و افزایش قیمت پیدا کرد. حالا برای هر لیتر بنزین به جای هزار تومان باید هزار و ۵۰۰ تومان پول بدهیم. بنزین آزاد هم قرار است با قیمت سه هزار تومان به ازای هر لیتر و بدون نیاز به کارت سوخت فروخته شود. بیشترین افزایش قیمت بنزین در اولین مرحله بعد از سهمیهبندی یعنی آذرماه ۸۹ اتفاق افتاده بود که قیمت بنزین در یک روز چهار برابر شد. بررسی رفتار طلا، سکه و دلار در سالهای ۸۹، ۹۳ و ۹۴ بعد از افزایش قیمت بنزین نشان میدهد بازارهای ارز، سکه و طلا حداکثر تا یک هفته روند افزایشی به خود میگیرند و با گذشت زمان باید منتظر عادی شدن اوضاع باشیم. حالا که بنزین سهمیهبندی، ۵۰ درصد گران شده و قیمت بنزین آزاد سه برابر افزایش پیدا کرده، میتوان نتیجه گرفت که این روزها وضعیتی مشابه سال ۸۹ را پیش رو داشته باشیم. به عبارتی در کوتاهمدت یعنی یک هفته یا نهایتا ۱۰ روز بازارهای ارز، سکه و طلا با افزایش نسبی روبرو خواهند شد، اما این افزایش ادامهدار نخواهد بود. به خصوص که امسال بانک مرکزی نظارت سخت گیرانهتری بر بازار سکه و ارز دارد.
البته افزایش قیمت دلار از دو روز پایانی هفته گذشته استارت خورده و با اینکه در یک ماه گذشته عموما ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان فروخته میشد، چهارشنبه گذشته به ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. در روزهای شنبه و تا ظهر امروز یکشنبه هم قیمت این اسکناس تا ۱۲ هزار و ۳۸۰ تومان پیش رفته است. مشابه همین اتفاق برای سکه طلا هم رخ داده و فعلا شاهد اعلام قیمت چهار میلیون و ۲۲۰ هزار تومان هستیم.