۱۸ مهر ماه مهلت قانونی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای بررسی لایحه پالرمو به پایان رسید و حالا معلوم نیست پس از پایان این مهلت قانون سرنوشت این لایحه چه می‌شود، از سوی دیگر چند روز بیشتر تا پایان مهلت گروه ویژه اقدام مالی (اف‌ای‌تی‌اف) به ایران هم باقی نمانده و بار دیگر گمانه‌زنی‌ها درباره ورود ایران به لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف بالا گرفته است.
حشمت‌الله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس معتقد است که با پایان مهلت قانونی مجمع تشخیص برای بررسی لایحه پالرمو و عدم تصمیم گیری درباره آن در این نهاد، این لایحه تبدیل به قانون شده است چراکه شورای نگهبان هم آن را رد نکرده است.
او درباره احتمال ورود ایران به لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف هم می‌گوید «دلیلی وجود ندارد که ایران وارد لیست سیاه کنند و شرایط خیلی تغییر نکرده است که گروه ویژه اقدام مالی بخواهد ما در این لیست قرار بدهد و بخش عمده درخواست‌های اف‌ای‌تی‌اف انجام شده است.»
گفتگوی خبرآنلاین با حشمت‌الله فلاحت پیشه را در ادامه بخوانید:
آقای فلاحت پیشه! ۱۸ مهر ماه ملت قانونی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای بررسی لایحه پالرمو به پایان رسید. با پایان این مهلت تکلیف این لایحه چه می‌شود؟ این یعنی رد کلی این لایحه؟
نه، به نظرم با پایان مهلت قانونی، عملا این لایحه مصوب شده است. در زمان بررسی این لایحه در مجمع، بعضی از اعضا اعتراض می‌کردند که لایحه پالرمو در شورای نگهبان رد نشده است و هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام که مسئولیت تطبیق قوانین با سیاست‌های کلی نظام را دارد به آن ایراد گرفته است. هیئت نظارت، چون شان شورای نگهبان را ندارد که قوانین را رد کند، نظراتش را به شورای نگهبان ارسال می‌کند و شورای نگهبان هم عین همان ایراد‌ها را برای مجلس ارسال کرده است و مجلس هم این ایراد‌ها را قبول نداشت و بررسی نکرد و لایحه پالرمو را به مجمع تشخیص مصلحت نظام فرستاد.
لایحه پالرمو تبدیل به قانون شده نه اینکه رد شده باشد
به نظرم به دلیل همین روند قانونی، لایحه پالرمو در شورای نگهبان رد نشده است و شورای نگهبان مستقیم به این لایحه ایراد نگرفت و آن را رد نکرد، بلکه ایراد‌های هیئت عالی نظارت مجمع را به مجلس فرستاد و این به معنای رد کردن لایحه نیست.
اگر موضوع فرجه زمانی هم مطرح شود، اعضای مجمع در دو مرحله بررسی لایحه پالرمو را به تعویق انداختند و آن را رد نکردند و الان هم با پایان تمدید این مهلت، عملا لایحه پالرمو به قانون تبدیل شده است، چرا که این لایحه نه شورای نگهبان و نه مجمع رد نکرده‌اند و ردیه‌ای بر آن وجود ندارد.
شورای نگهبان پالرمو رو به صورت صریح رد نکرد
پس از نظر شما پایان این مهلت به معنی تصویب آن است و باید پالرمو را قانون بدانیم؟
به نظر من، چون شورای نگهبان این لایحه را به صورت صریح رد نکرده است و فقط ایراد‌های هیئت نظارت را ابلاغ کرده است، این لایحه عملا قانون است. درباره این رویه هیئت نظارت هم به شدت در مجمع چالش وجود دارد و بعضی از اعضای مجمع که نمی‌توانم از آن‌ها اسم ببرم به این رویه اعتراض دارند و معتقدند هیئت عالی مجمع نباید به این موضوعات وارد شود؛ لذا من معتقدم اتفاقی که الان هم افتاده است، عملا به معنای تصویب لایحه پالرمو است. مهلت قانونی مجمع به پایان رسیده و این یعنی قانون تصویب شده است چرا که شورای نگهبان هم آن را رد نکرده است.
پالرمو قابل بازگشت به شورای نگهبان نیست
سکوت مجمع تشخیص مصلحت درباره لایحه پالرمو می‌تواند توپ را در زمین شورا نگهبان بیندازند و ...
این مصوبه از مرحله شورای نگهبان رد شده است و قابل برگشت به شورای نگهبان نیست. مجمع اجازه ندارد که مصوبه‌ای را به شورای نگهبان برگرداند و مصوبات تنها از از مجلس به شورای نگهبان می‌رود. وقتی مصوبات از شورای نگهبان گذر کردند، دیگه امکان بازگشت به شورای نگهبان نیست.
الان تنها دو اتفاق می‌تواند بیفتد، اتفاق اول این است که این لایحه را مصوب بدانیم، چراکه شورای نگهبان آن را مستقیم رد نکرده است. اتفاق دیگری که می‌تواند بیفتد این است که مجمع دوباره جلسه تشکیل بدهد و برای پایان این مهلت قانونی یک توجیهی بیاورد که این کار خالی از اشکال نیست. به هرحال این این دو راه وجود دارد و شاید در شرایط امروز مجمع بخواهد با یک سری اغماض‌های قانونی راه دوم را انتخاب کند.
گروه ویژه اقدام مالی ما را وارد لیست سیاه نخواهد کرد
از سوی دیگر این روز‌ها به پایان مهلت گروه ویژه اقدام مالی به ایران نزدیک می‌شویم و هنوز تکلیف لوایح اف‌ای‌تی‌اف کاملا مشخص نشده است و اقداماتی که از ما خواسته‌اند را انجام نداده‌ایم، پیش بینی می‌کنید گروه ویژه اقدام ملی چه تصمیمی را درباره ایران می‌گیرد؟ آیا ایران را وارد لیست سیاه می‌کنند؟
دلیلی وجود ندارد که ایران وارد لیست سیاه کنند و شرایط خیلی تغییر نکرده است که گروه ویژه اقدام مالی بخواهد ما در این لیست قرار بدهد و بخش عمده درخواست‌های اف‌ای‌تی‌اف انجام شده است.
درست است که در اف‌ای‌تی‌اف برخی عوامل سیاسی دخیل هستند، اما در مجموع بر اساس اصول حاکم بر این گروه، رفتاری جمهوری اسلامی ایران به گونه‌ای نیست که نام ما در لیست سیاه یا کشور‌های غیرهمکار قرار بگیرد.
اگر برخلاف این پیش‌بینی ما وارد لیست سیاه شویم، چه کسی مسئولیت آن را بپذیرد؟
یک واقعیتی وجود دارد که رابطه ایران با اف‌ای‌تی‌اف، رابطه‌ای مربوط به مناسبات بانکی بلند در کشور هست، اما در شرایط کنونی اتفاقی که افتاده است این است که مناسبات محدود و معدود بانکی جمهوری اسلامی ایران با کشور‌ها در قالب یک سری احکام حکومتی صورت می‌گیرد که سیاستمداران کشور‌ها با حکم‌های حکومتی به خاطر مواضع سیاسی که در رابطه با ایران دارند، بخش اقتصادی خود را مجبور کرده‌اند که با ایران کار کنند؛ بنابراین همه مناسبات مالی و بانکی ما به گونه‌ای است که خارج از اف‌ای‌تی‌اف صورت می‌گیرد و در کوتاه مدت حتی اگر ایران در لیست سیاه یا لیست کشور‌های غیرهمکار قرار بگیرد، در کوتاه مدت اتفاق خاصی نمی‌افتد. اما به هر حال بازهم لازم است کاری کنیم که که در شرایط امروز کشور از این موضوع برای یک فضای منفی سیاسی – اقتصادی علیه کشور استفاده نشود.
درباره این هم که چه کسی مسئول هستند، اعتقاد من بر این است که ما در سیاست خارجی به دنبال مسئول بگردیم، حتما فرصت‌های زیادی را در سیاست خارجی هدر می‌دهیم و تهدید‌های زیادی شکل می‌گیرد. واقعیت این است که در تصمیم‌گیری‌های سیاست خارجی نوعی تمرکز وجود دارد و این موضوع خاص دوران بحران است و مجموعه دستگاه‌ها حتی مجلس شورای اسلامی در قالب آن کار می‌کنند؛ بنابراین این که مسئولیت این اتفاق با چه کسی یا چه نهادی است، بحث شرایط بحرانی امروز نیست.
