مذاکرات روحانی در ترکیه به کجا می‌رسد؟

فرارو- روحانی و اردوغان باهم دیدار کردند. رئیس جمهور کشورمان برای پنجمین نشست روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه درباره سوریه به آنکارا سفر کرده است. هرچند روحانی در آستانه سفر به ترکیه از روند مذاکرات دو سال و نیم گذشته ابراز رضایت کرد، اما با توجه به اهمیت منطقه ادلب برای ترکیه و درگیری‌های موجود به نظر نمی‌رسد سفر روحانی به ترکیه بتواند مشکلات طرف‌های درگیر در شمال سوریه را حل و فصل کند.

به گزارش فرارو، روحانی ساعاتی پیش با اردوغان، رئیس جمهور ترکیه دیدار کرد. به نظر می‌رسد محور اصلی مذاکرات ایران و روسیه و ترکیه مساله ادلب باشد. ادلب در شمال سوریه را می‌توان مهم‌ترین منطقه در این کشور دانست که هنوز در آنجا درگیری‌ها ادامه دارد و گروه‌هایی در این منطقه بر علیه حکومت مرکزی مبارزه می‌کنند.

 

در روز‌های اخیر و با تحرکات جدید گروه‌های تندرو، ارتش سوریه مقابله با آن‌ها را شدت بخشیده است.

ادلب که در جنوب مرز ترکیه واقع شده است به دلیل نزدیکی مرزی و حضور نیرو‌های کرد از اهمیت امنیتی بالایی برای ترکیه برخوردار است. در این منطقه سیاست‌های ترکیه و آمریکا با ایران و روسیه، که از حکومت اسد حمایت می‌کنند در تضاد است.

بر اساس توافقی که دو سال پیش بین سه کشور انجام شد، ترکیه ۱۲ پایگاه نظامی در این منطقه ایجاد کرد تا از درگیری بین نیرو‌های شورشی و ارتش سوریه جلوگیری کند. به گزارش رویترز اخیرا در جریان درگیری بین نیرو‌های دولتی و شورشی‌ها این پایگاه‌ها مورد حمله قرار گرفته اند.

اردوغان تهدید کرده است درگیری‌ها در این منطقه ممکن است به درگیری مستقیم آنکارا و دمشق منجر شود. روابط روسیه و ترکیه هم که پیش‌تر برای عادی سازی اوضاع در این منطقه توافق کرده بودند، تحت تاثیر اتفاقات اخیر در ادلب قرار گرفته است.

افزایش درگیری‌ها در شمال سوریه ممکن است مهاجرت به ترکیه را افزایش دهد. اردوغان تهدید کرده است در این صورت ممکن است راه ورود پناهجویان به اروپا را باز کند.

 

در این شرایط ایران قصد دارد با شرکت در این نشست بتواند با ترکیه به توافق دست پیدا کند. روحانی پیش از سفر به ترکیه گفت: امیدوارم در اجلاس سه جانبه آنکارا سه کشور بتوانند برای کمک به مردم و آینده سوریه توافق کنند. به گفته روحانی مبارزه با تروریسم و مقابله با عدم دخالت خارجی به موضوع آینده سوریه، بازگشت آوارگان سوری، بازسازی این کشور و اصلاح قانون اساسی و همچنین انتخابات ۲۰۲۱، محور گفتگو‌ها در ترکیه خواهد بود.

 

سخنگوی وزارت امور خارجه هم ساعاتی پیش اعلام کرد انشاالله این نشست دستاورد خوبی برای مردم سوریه، تحقق یک راه‌حل سیاسی برای حل بحران این کشور و بازگشت آرامش کامل در سوریه داشته باشد. سخنگوی دولت هم امروز اعلام کرد روابط ما با ترکیه و روسیه در بهترین دوران تاریخی خودش به سر می‌برد.

 

باید دید آیا نزدیکی ایران به ترکیه و اختلافات اخیر ترکیه و آمریکا بر سر مساله کرد‌ها و همچنین خرید سامانه اس-۴۰۰ توسط ترکیه می‌تواند ترکیه را توافق با ایران و روسیه در ادلب قانع کند.

اصغر زارعی، کارشناس مسائل خاورمیانه در این زمینه به فرارو گفت: اختلافات ایران و ترکیه در ادلب و سوریه بسیار بیش از آن است که با گفتگو در این سطح حل و فصل شود. ترک‌ها در شمال سوریه برای خود منافع راهبردی تعریف کرده اند. ترکیه با حمایت از بخشی از گروه‌های تروریستی که از ۸ سال پیش همراستا با منافع دولت ترکیه هماهنگ و همراه بودند در ادلب حضور داشته است.

او افزود: بنابر این بعید است که به این سادگی‌ها دولت ترکیه بخواهد از این منافع خود چشم پوشی کند. این مساله حتی باعث شده است که اختلافات جدی بین ایالات متحده آمریکا و ترکیه در مورد چگونگی حضور ترکیه و همکاری با جریانات تروریستی شمال سوریه به وجود بیاید. از طرفی کرد‌ها مورد حمایت آمریکا هستند وترکیه هم نگران پشتیانی لوجستیکی و تسلیحاتی کرد‌ها در این منطقه است و آن‌ها رابرای خود آسیب یا در درجه بالاتر تهدید تلقی می‌کند.

زارعی گفت: لذا باتوجه به زمینه‌ها و رویکرد دولت ترکیه در سال‌های اخیر موضوع خروج ترکیه از شمال سوریه بدون به دست آوردن منافع بلند مدت قابل پیش بینی نیست و ترک‌ها تا کنون نشان داده اند بر موضع خودشان در شمال سوریه اصرار دارند و حتی روابط راهبردی ایران و ترکیه هم باعث نشده است ترک‌ها از مواضع خود عدول بکنند.

او افزود: حتی اختلافاتی که بین ترک‌ها و روس‌ها واقع شده بود نتوانست تاثیری بر چگونگی تعامل بین ترکیه در شمال سوریه و دولت سوریه را به همراه داشته باشد. به هر حال ترک‌ها به دنبال آن هستند که امتیازات لازم را بگیرند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: حتی در بحث چگونگی تعامل با اتحادیه اروپا هم ترک‌ها تهدید کرده اند که اگر اتحادیه اروپا نخواهد همکاری لازم را انجام دهد، مسیر حرکت پناهجویان سوری را از طریق ترکیه به اروپا هموار می‌کند و این می‌تواند برای اتحادیه اروپا مشکلاتی را به وجود آورد و آسیبی برای کشور‌های اروپایی باشد.

زارعی ادامه داد: این نوع رویکرد در دولت ترکیه حاکی از آن است که گفتگو‌های جاری که در گذشته هم بوده نتوانسته ترک‌ها از موضع خودشان پایین بیاورد.

این کارشناس خاورمیانه در پایان گفت: ترک‌ها با آمریکایی‌ها در یک موضع اشتراک نظر دارند و آن هم ایجاد یک منطقه حائل مشترک در عمق ۳۰ کیلومتری مرز‌های مشترک سوریه و ترکیه است به این شرط که آمریکا از حمایت تسلیحاتی و پشتیبانی از کرد‌ها دست بردارد.