چرا آلمان به آمریکا روی خوش نشان نداد؟

فرارو- آلمان به «ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس» روی خوشی نشان نداد. به نظر می‌رسد این طرف اروپایی برجام که پیش از همه برای نجات توافق هسته‌ای به تهران آمده بود، حالا در تلاش است خود را از منطقه خطر دور نگه دارد.

به گزارش فرارو، روز سه شنبه وزارت امور خارجه آلمان اعلام کرد برلین هیچ وعده‌ای به آمریکا در خصوص همکاری در ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس نداده است. واشنگتن رسماً از آلمان خواسته همراه با فرانسه و انگلیس در ائتلافی با هدف «ایمن‌سازی تنگه هرمز و مقابله با اقدامات ستیزه‌جویانه ایران» کمک کند.

وزارت خارجه آلمان همچنین اعلام کرد: «مشارکت در طرح فشار حداکثری آمریکا [علیه ایران]منتفی است.»

هرچند برلین هیچ وعده‌ای برای مشارکت در ائتلاف نظامی در خاورمیانه نداده، اما اعلام کرده در حال «رایزنی‌های نزدیک» با فرانسه و انگلیس است. کریستوفر برگر، سخنگوی وزارت خارجه آلمان گفت: «منفعت ما در این است که حضورمان در منطقه یک وجهه اروپایی داشته باشد». هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان هم که ۲۰ خرداد امسال به تهران سفر کرده بود حمایت سه کشور اروپایی از برجام را اعلام کرد اما گفت آلمان نمی‌تواند معجزه کند.

 

 

امروز و در آخرین موضع گیری رسمی آلمان اولاف شولتز، معاون صدر اعظم آلمان اعلام کرد در موضوع ایران، هماهنگی نزدیکی با فرانسه و انگلیس دارد و هدف اصلی سه کشور همچنان حفظ توافق هسته‌ای است. شولتز همچنین در مورد طرح آمریکا برای ایجاد ائتلاف دریایی در منطقه خلیج فارس، گفت: «من به این [طرح]بسیار بدبین هستم و فکر می‌کنم افراد زیاد دیگری هم بدبینی مشابهی دارند».

 

دکتر عبدالرضا فرجی راد، استاد دانشگاه، سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان و تحلیلگر مسائل ژئوپلتیک در مورد علت بدبینی آلمان نسبت به ائتلاف نظامی در خاورمیانه به فرارو گفت: آلمان برای نپیوستن به این ائتلاف چند دلیل دارد. اول اینکه کلا از ابتدای روی کار آمدن ترامپ، آلمان به او اعتماد نداشت و برخورد‌های ترامپ با آلمان و اروپا مورد اعتراض خانم مرکل بود. دوم اینکه آمریکا و خود ترامپ چندین بار به آلمان و شخص خانم مرکل توهین کرده است. خانم مرکل به عنوان بالاترین مقام اجرایی آلمان نسبت به این امر حساسیت نشان داده است و تلاش می‌کند هرجا نشستی برگزار می‌شود خیلی با ترامپ روردرو نشود و ملاقاتی نداشته باشد.

این کارشناس اروپا ادامه داد: سوم اینکه با توجه به اینکه ترامپ از برجام خارج شده است، آلمان‌ها عامل این تنش را خود آمریکا می‌دانند. چهارم اینکه آلمان در مساله توقیف نفتکش‌ها ایران را عامل اصلی و شروع کننده نمی‌داند. درست است که رسما و مستقیما به بریتانیا ایراد نمی‌گیرند، اما تقریبا می‌توان گفت درون خودشان بریتانیا را عامل این مساله می‌دانند. ابتدا محموله ایران در جبل الطارق توقیف شد و آلمانی‌ها معتقدند اگر این اتفاق نمی‌افتاد پیامد آن هم در خلیج فارس به وقوع نمی‌پیوست.

این استاد دانشگاه ادامه داد: پس حالا که این مسائل رخ داده است، آلمانی‌ها علاقه ندارند در خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز وارد یک درگیری شوند که عاقبت آن نامعلوم است. ضمن اینکه آلمان‌ها اصلا به ترامپ و بریتانیایی که در حال خروج از اتحادیه اروپاست اعتماد ندارند. سردمدار حضور ناو‌ها و ناوچه‌ها در خلیج فارس یا یک هماهنگی نظامی برای عبور کشتی‌ها از خلیج فارس، آمریکا و انگلیس هستند.

این دیپلمات کشورمان گفت: الان رابطه آلمان با هردوی آن‌ها بد است. مخصوصا با روی کار آمدن کسانی در انگلیس که با برگزیت خیلی جدی رفتار می‌کنند. دست کم در زمینه سیاسی آلمان رابطه خوبی با آمریکا و انگلیس ندارد؛ لذا آلمان‌ها فکر عاقلانه‌ای کردند و معتقدند تخم مرغ‌ها را نباید در سبد ترامپ چید. سبدی که هر لحظه ممکن است از دستش بیافتد و تخم‌ مرغ‌ها بشکند.

 

این کارشناس مسائل اروپا در خصوص احتمال پیوستن آلمان به ائتلاف اروپایی بدون حضور آمریکا گفت: در مورد این مساله هم شک دارم. ائتلاف اروپایی هم با محوریت انگلستان است. انگلستانی که الان با اروپا مشکل دارد و به سمت فرا آتلانتیک در حال حرکت است و در آن کشور کسانی روی کار آمدند که به ترامپ نزدیک اند.

فرجی‌راد افزود: وزیر خارجه جدید انگلستان می‌گوید ما می‌خواهیم ائتلاف اروپایی تشکیل دهیم و آمریکا هم کمک کند. در واقع اگر آمریکا را مستقیم وارد قضیه نکردند به این دلیل است که در شرایط حساس روابط اروپا و آمریکا، حساسیت کشور‌ها را برای عضویت در این ائتلاف کم کنند. وگرنه اگر اتحادی شکل بگیرد و نیرو‌ها در خلیج فارس و دریای عمان و تنگه هرمز اجماع کنند با توجه به اینکه آمریکا بیشترین نیرو را در منطق دارد به ائتلاف می‌پیوندد. اروپایی‌ها حواسشان جمع است و وارد این درگیری نمی‌شوند.

 

 

این تحلیلگر مسائل استراتژیک در مورد تفاوت رفتار آلمان با فرانسه در قبال مساله ایران هم گفت: بعد از جنگ جهانی نقشی که انگلستان و فرانسه از لحاظ نظامی، سیاسی و امنیتی در خلیج فارس داشتند خیلی بیشتر از آلمان بود است. نقش آلمان درجه ۲ و ۳ بوده و در جنگ‌هایی که در چند دهه اخیر در خلیج فارس رخ داده آمریکا و انگلیس و فرانسه بودند که قرارداد‌های راهبردی با کشور‌های جنوبی خلیج فارس بستند؛ لذا فرانسه در منطقه خلیج فارس منافع سیاسی امنیتی برای خود قائل است و می‌خواهد از صحنه عقب نباشد و روند گذشته ادامه پیدا کند. در حالی که آلمان این نقش را نداشته و نمی‌خواهد داشته باشد.

این دیپلمات کشورمان گفت: آلمان حتی قصد ندارد نیرو‌های نظامی خود را مثل انگلیس و فرانسه تقویت کند و توسعه دهد و در دریا‌ها حضور داشته باشد. لذا نباید در مسائل سیاسی و امنیتی نقش آلمان و فرانسه رامساوی بگیریم و بگوییم، چون فراسنه و انگلستان در منطقه حضور دارند آلمان‌ها هم باید بیایند.

این استاد دانشگاه در پایان گفت: آلمان بیشتر نقش اقتصادی و محوری در داخل اروپا دارد و این نقش بسیار مهم است. فرانسه و انگلیس روی این نقش آلمان حساس هستند. آلمان می‌خواهد همین نقش را در اروپا داشته باشد و زیاد نمی‌خواهد در زمینه‌های سیاسی، امنیتی و نظامی فعال باشد.