آیت الله سیستانی به پرسشهایی درباره زکات فطره پاسخ گفته است.
به گزارش شفقنا متن پرسشهای مطرح شده بدین شرح است:
پرسش: آیا میتوانم فطریه خودم را به یک فقیری که در شهر دیگر منتقل کنم؟ و اگر نمیتوانم چه راهی هست؟
پاسخ: به احتیاط واجب اگر در شهر شما فقیر وجود دارد نمیتوانید زکات فطره را به شهر دیگری ببرید.بله میتوانید ابتدا از فقیری که در شهر دیگر است وکالت در قبض فطریه بگیرید، سپس فطریه را از طرف او قبض کنید، و بعد وجه را برایش حواله کنید.
پرسش: اگر قبل از عید فطر شخصی از شهر خود به شهر دیگری برود و به خانه کسی برود ایا باید فطریه خود را خودش بدهد یا صاحب خانه دهد؟
پاسخ: بر میزبان واجب است فطریه مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر وارد بر او شده و نانخور وی – هرچند موقّتاً – محسوب میشود را بپردازد. مثلا: مهمانی که قبل از غروب آفتاب وارد منزل میزبان شده و شب نیز در منزل او میماند و میزبان هم امکانات رفاهی لازم را برایش فراهم نموده و عهدهدار مخارج او شده است هرچند مهمان چیزی نخورد یا با غذای خودش افطار نماید، بر میزبان واجب است زکات فطره او را بپردازد.
پرسش: اگر در آخرین شب ماه رمضان شخصی سر زده به مهمانی برود آیا زکات فطره او به عهده صاحبخانه است؟
پاسخ: فطریه مهمانى که پیش از غروب شب عید فطر وارد شده، و شب را نزد او مانده و ـ. هر چند موقتاً ـ. نان خور او حساب شود، بر او واجب است و همچنین ـ. بنابر احتیاط ـ. اگر پس از غروب شب عید فطر وارد شود و نان خور او شمرده شود، و اگر نه واجب نیست؛ و کسی که تنها براى افطار شب عید دعوت شده نان خور به حساب نمیآید، وفطره اش بر صاحبخانه نیست.
پرسش: اگر فرد در شب عید فطر زکات فطره را جدا کند، اما سهواً گم شود یا خرج گردد وظیفه چیست؟
پاسخ: لازم است بدل آن را بدهد و بنابر احتیاط واجب به نیت قربت مطلقه باشد.
پرسش: اگر قبل از عید فطر شخصی از شهر خود به شهر دیگری برود و به خانه کسی برود ایا باید فطریه خود را خودش بدهد یا صاحب خانه دهد؟
پاسخ: بر میزبان واجب است فطریه مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر وارد بر او شده و نانخور وی – هرچند موقّتاً – محسوب میشود را بپردازد. مثلا: مهمانی که قبل از غروب آفتاب وارد منزل میزبان شده و شب نیز در منزل او میماند و میزبان هم امکانات رفاهی لازم را برایش فراهم نموده و عهدهدار مخارج او شده است هرچند مهمان چیزی نخورد یا با غذای خودش افطار نماید، بر میزبان واجب است زکات فطره او را بپردازد.
پرسش: من در آمریکا مشغول به تحصیل هستم. میخواستم در مورد زکات فطریه بپرسم که به چه صورت و چه مقدار باید بپردازم. آیا میتوانم این مبلغ را نگهدارم و وقتی برگشتم به ایران به افراد نیازمند بدهم؟
پاسخ: میتوانید به افراد در ایران وکالت دهید که از طرف شما از اموال خودتان زکات فطره را پرداخت کنند و اگر در ایران پول نداشته باشید میتوانید از آنها بخواهید که به شما قرض دهند سپس آن را بعنوان زکات فطره با وکالت از طرف شما به فقیر بدهد؛ و مقدار آن ۳ کیلو گندم یا برنج یا قیمت آن است.
پرسش: صدقه مستحبی را توضیح دهید؟
پاسخ: یعنی صدقاتی که کلاً داده میشود زکات وزکات فطره نباشد.
پرسش: شخصی در غذاخوری بدون اطلاع قبلی که فردا روز عید فطر است میهمانی داده، بعد از اتمام میهمانی ثابت شده شب عید فطر بوده است آیا زکات فطره میهمانان بر ذمه میزبان میباشد؟ اگر بر عهده میزبان باشد آیا میهمانان میتوانند از میزبان وکالت بگیرند که زکات فطره را خودشان پرداخت کنند؟
پاسخ: مهمانی که تنها برای افطاری دعوت شده و شب نمیماند، نانخور صدق نمیکند و زکات فطره اش بر عهده میزبان نیست.
پرسش: آیا فطریه ماه رمضان را میتوان به مصرف آسایشگاه بیماران روانی (امین آباد تهران) رساند؟
پاسخ: مصرف زکات فطره بنابر احتیاط واجب فقط فقراء شیعه.
پرسش: زمان وجوب فطریه چه وقت است؟
پاسخ: کسی که نماز عید را میخواند بنابر احتیاط واجب زکات فطره را قبل از نماز پرداخت کند، ولی کسی که نماز عید را نمیخواند میتواند پرداخت زکات فطره را تا اذان ظهر روز عید تاخیر بیاندازد.
پرسش: فطریه بر چه کسی واجب میشود؟
پاسخ: بر هر مکلفی واجب است با فرا رسیدن شب عید فطر زکات فطره خود وتمام کسانی که عرفا نانخور او محسوب میشوند را از اموال خود خارج کند، هر چند نفقه آنها بر مکلف واجب نباشد، و مکلف میتواند از روز اول ماه رمضان زکات فطره خود را به فقیر بپردازد.
پرسش: اگر مکلف عمدا یا از روی فراموشی زکات فطره را قبل از ظهر روز عید از اموال خود جدا نکند الان پشیمان شده چیکار کند؟
پاسخ: بنابر احتیاط لازم، وجوب آن ساقط نمیشود، بلکه باید آن را به قصد قربت مطلقه وبدون آن که نیت اداء یا قضا کند به فقیر برساند.
پرسش: مقدار زکات فطره چقدر است؟
پاسخ: برای زکات فطره کافی است برای هر نفر سه کیلوگرم از غذاهای معمول شهرش مانند گندم یا برنج یا جو یا خرما یا کشمش یا ذرت یا مبلغ معادل یکی از آنها را به مستحق بدهد.
پرسش: اگر مکلف زکات فطره را از اموال خود خارج کرد، ولی به خاطر فراموشی قبل از اذان ظهر روز عید آن را به فقیر نرساند وقتی یادش آمد چیکار کند؟
پاسخ: باید بعدا همان را به دست فقیر برساند.
پرسش: مؤسسه خیریهای که جهت کمک به خانوادههای محروم و مستضعفین تحت پوشش خود از فطریه و کمکهای مردمی استفاده مینماید، آیا میتواند از این هزینهها جهت امور اقتصادی خیریه مثل: داروخانه، درمانگاه، موادغذایی و مکانهای ورزشی استفاده نماید و سود حاصله را برای این خانواده خرج نماید؟
پاسخ: بنا بر احتیاط واجب فطریه را فقط میتوان به فقرا داد و صرف در مصالح عامه فی سبیل الله محل اشکال است.