عاقبت پرونده نجفی چه خواهد شد؟

نعمت احمدی در یادداشتی، جزئیات حقوقی پرونده قتل میترا استاد، همسر دوم محمدعلی نجفی را مورد واکاوی قرار داده است.

این حقوقدان در روزنامه آرمان نوشت: اظهار نظر درباره پرونده‌ای که اتهام قتل در آن وجود دارد به این راحتی‌ها نیست. باید در جریان پرونده قرار گرفت و جزئیات زیادی را بررسی کرد تا بتوان نظر داد. برای مثال باید خانه را جست‌وجو کرد و به بررسی پرونده پزشکی آقای محمدعلی نجفی پرداخت که دید آیا او در این مدت در حال مصرف داروی خاصی بوده یا تحت تأثیر درمان قرار داشته یا خیر، زیرا نوع رفتار او عجیب به نظر می‌آمد و به جایی انجامید که او مرتکب قتل شد. باید خون او نیز مورد آزمایش قرار گیرد تا دید آیا ماده خاصی مشاهده می‌شود یا اینکه او در شرایط عادی قرار داشته است.

پس از بررسی این موارد، باید به بررسی صحنه قتل و نحوه وقوع آن پرداخت. باید توجه کنیم اسلحه‌ای که آقای نجفی با آن اقدام به شلیک کرده، اسلحه‌ای نبوده که او بخواهد از مدت‌ها قبل به منظور قتل تهیه کرده باشد، بلکه اسلحه سازمانی او بوده و از ۱۳۶۰ در اختیارش قرار داشته است. این اسلحه در منزل بوده، در حمام نیز شکسته نشده و بگومگویی میان مقتول و ضارب وجود داشته که باید دید چه اتفاقاتی میان آن‌ها افتاده، چه‌ها گفته شده و در نهایت چه چیزی باعث شده که فردی آرام و منطقی آنگونه از کوره در برود و این‌چنین عیان و آشکار دست به قتل همسر بزند؟

اگر آقای نجفی قصد قبلی برای قتل داشت، شیوه‌های زیادی بود که بتواند بدون برجای گذاشتن رد و اثری از خود، خارج از منزل و بدون استفاده از اسلحه میترا استاد را به قتل برساند. اینکه او با اسلحه سازمانی که متعلق به او بوده و در همان بررسی‌های ابتدایی قاتل را مشخص می‌کند، در منزل خود و در آن شرایط کسی را بکشد نشان می‌دهد که قتل آنی و اتفاقی بوده است.

در حقوق به این قتل‌ها، قتل‌های تهدیدی اطلاق می‌شود. برای مثال سارقی که قصد ندارد کسی را بکشد، می‌خواهد کیف یک عابر را بدزدد و تهدید می‌کند که اگر کیف را ندهی تو را خواهم کشت. عابر اقدامی می‌کند که به درگیری ختم و در نهایت در درگیری کشته می‌شود. این قتل‌های آنی و تهدیدی، قتل‌هایی نیستند که با صبر و تصمیم قبلی صورت گرفته باشد. باید کارشناسان اسلحه نظر خود را در این خصوص داشته باشند.

اسلحه‌ای که آقای نجفی از آن استفاده کرد، اسلحه برتا بود و ۱۳ گلوله در خشاب داشت. این اسلحه یکی از قوی‌ترین و کارآمدترین‌ها در بین سلاح‌های سبک است و حتی یک تیر آن برای قتل کافی است. اگر آقای نجفی قصد قتل عمد داشت و شرایط منجر به قتل چنان نبود که فردی مثل او از کوره در برود و چنین حادثه‌ای پیش آید، یک تیر هم کافی بود نه اینکه پنج تیر شلیک شود. کارشناسان باید مسیر تیرها و زمان شلیک تک‌تک تیرها را بررسی کنند که مشخص شدن نتایج آن خیلی از مسائل را روشن خواهد کرد.

اگر ثابت شود این قتل آنی و تهدیدی بوده، میزان و نقش مظنون علیه یعنی مقتول در درگیری باید مشخص شود و دادگاه برسد به اینکه تا چه میزان دخالت او در ایجاد شرایط منجر به قتل اثرگذار بوده است. نجفی که در آموزش و پرورش، تنبیه بدنی را برنتافت چگونه قاتل شد؟ این موضوع باید به طور کامل بررسی گردد. شلیک پنج تیر نشان می‌دهد که نزاع در گرفته است.

در پایان شیوه اجرای حکم موضوعیت پیدا می‌کند. برابر با ماده ۳۵۴ اگر اولیای دم چند نفر باشند و یک یا چند نفر از آن‌ها صغیر باشد، ولی صغیر مسئولیت می‌یابد. اگر خواهان قصاص باشند حکم که قطعی شد، باید تفاضل دیه پرداخت و سهم طفل صغیر مشخص شود.