فرارو- حسن روحانی، رییس جمهور در نشستی با وزیر راه، مسکن و شهرسازی و مدیران این وزارتخانه اظهارات مهمی داشت. جدای از سخنان روحانی درباره مسائل تخصصی این وزارتخانه او در دو موضوع بنزین و افای تی اف سخن گفت. رییس جمهور از یک سو نسبت به افزایش قیمت بنزین گرای مثبت داد و از سوی دیگر به تندی مخالفان پیوستن به افای تی اف را نواخت.
به گزارش فرارو، رییس جمهوری درحالی که درباره وضعیت رانندگی در جادهها سخن میگفت، اظهار کرد: "چه اشکالی دارد سوخت را برای کسی که درست رانندگی میکند و کسی که احتیاط نمیکند دونرخی کنیم؟ "
روحانی افزود: «در کشور ما سوخت نرخ ثابت دارد، در دنیا اینطور نیست، روز تعطیل یک نرخ، روز کاری یک نرخ و در روز شلوغی نیز یک نرخ دیگر دارد. اینجا عادت کردهایم که نرخ سوخت ثابت باشد.»
این اظهار نظر ریییس جمهور را میتوان چراغ سبز او برای ایجاد تغییر در قیمت سوخت، به ویژه بنزین دانست.
در ماههای اخیر بارها گفته شده است که قرار است نرخ بنزین تغییر کند و دوباره دو نرخی شود. بنزین از سال ۱۳۹۴ و در دولت اول روحانی تک نرخی شد و با رقم لیتری ۱۰۰۰ تومان عرضه گردید. در سه سال گذشته نرخ بنزین تغییری نکرده است. این در حالی است قیمت دلار با افزایش چشمگیری روبه رو شده است.
مصرف بنزنی در ایران بسیار بالاست و براساس گزارشها مصرف بنزین در یک ماه به حدود سه میلیارد لیتر رسیده است؛ که این رقم نسبت به سال گذشته نشان دهنده رشد ۱۰ درصدی است.
یکی از نگرانیهای اصلی در شرایط کنونی افزایش شدید قاچاق سوخت از مرزهای شرقی و غربی کشور است. در ماههای اخیر انتشار تصاویری از صف بندی خودروهای حامل سوخت قاچاق در مرزهای کشور نگرانیها را از این وضعیت تشدید کرده است.
ایران در حال حاضر بعد از ونزوئلا، ارزانترین سوخت جهان را میفروشد. قیمت هر لیتر بنزین یا گازوئیل، حدود ۱۰ سنت است. البته اگر دلار بازار آزاد را در نظر بگیریم.
حتی اگر قیمت بنزین در ایران را با دلار رسمی ۴۲۰۰ تومانی هم محاسبه کنیم، قیمت هر لیتر بنزین و گازوئیل کمی بیش از ۲۰ سنت میشود که همچنان جزو ارزانترین کشورهای جهان است.
این شرایط باعث میشود، قاچاق سوخت، یا خرید بنزین در ایران و فروش آن در کشورهای همسایه کاسبی پر سودی باشد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که دولت برای کننرل مصرف و قاچاق سوخت باید چارهای بیاندیشد. در این بین یکی از راهکارها بازگشت سیاست سهمیه بندی و کارت سوخت است. دولت در حال حاضر فرآیند بازگشت کارت سوخت را آغاز کرده و زیرساختهای آن در حال انجام است، اما تاکنون به طور رسمی اعلام نشده است که قرار است سوخت سهمیه بندی و دو نرخی شود. البته گفته میشود بازگشت کارت سوخت برای پیشگیری از قاچاق است و نه سهمیه بندی.
هنوز هیچ سناریو قیمتی دقیقی نیز در دسترس نیست. اما اگر قرار بر سهمیه بندی باشد احتمالا همان مدل گذشته اعمال خواهد شد به گونهای که هر خودرو ماهیانه سهمیه مشخصی خواهد داشت و اگر بیشتر از میزان این سهمیه بنزین مصرف کند باید پول بیشتری پرداخت نماید.
در روزهای گذشته احتمالات فراوانی درباره نرخ بنزین مطرح شده است. حتی گفته میشد بنزین به ۵ هزار تومان هم خواهد رسید البته این ادعای از سوی وزیر نفت تکذیب شد.برخی هم می گویند سهمیه بندی بنزین برای خودرو نخواهد بود بلکه برای هر شهروند خواهد بود به گونه ای که فردی بیست لیتر ماهیانه سهمیه خواهد داشت. البته این موضوع فقط در حد ادعاست.
از طرف دیگر با وجود تحرکات دولت برای ساماندهی کارتهای سوخت و چراغ سبز رییس جمهور برای بنزین دو نرخی، اما در لایحه بودجه سال آینده نرخ سوخت تغییر نکرده است. به نظر میرسد این موضوع ناشی از آن است که دولت نگران بار تورمی افزایش نرخ سوخت است.
علی لاریجانی، رئیس مجلس اخیرا گفته است: "دو نرخی شدن بنزین خودش مفاسد دارد؛ کشور ما از لحاظ اقتصادی در شرایط عادی نیست."
هرسال با افزایش تب و تاب لایحه بودجه، بحث بر سر موضوع افزایش قیمت سوخت بالا میگیرد. سال گذشته نیز این موضوع مطرح شد و حتی در آذر ماه زمزمههای افزایش ۵۰ درصدی نرخ سوخت پیش آمد که پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری از نرخ ۱۵۰۰ تومانی بنزین خبر داد. اما آشوبهای دی ماه باعث شد که دولت از افزایش نرخ بنزین صرف نظر کند.
کنایه تند روحانی به امام جمعه مشهددر کنار بحث بنزین رییس جمهور در دیدار مدیران ارشد وزارت مسکن و شهرسازی به موضوع پیوستن افای تی اف اشاره کرد و منتقدان آن را زیر سوال برد.
روحانی در خصوص لزوم همکاری با بانکهای خارجی بیان کرد: «بدون کار کردن با بانکهای خارجی اقتصاد ما ۲۰ درصد گرانتر خواهد شد، بیان میشود افای تی اف نباشد، به مردم بگویید ا. ف.ای تی اف نباشد چه میشود.»
او تاکید: «آن کسی که شعار میدهد، هزینهاش را پرداخت کند و آثار شعارش را برای مردم ترجمه کند، میگویند برجام نباشد، خب به مردم بگویید برجام باشد یا نباشد چه میشود؟، برای مردم ترجمه کنید.»
رئیسجمهور افزود: «مگر میشود در دنیای امروز ما با بانکهای دنیا کار نکنیم؟ بعد یک کسی میآید و از گوشهای که نمیدانیم این تفکر از کجا است مردم را تحریک میکند که اگر این قرارداد یا کنوانسیون امضا شود و یا با این گروه مالی کار کنیم اسلام از دست میرود. کجا اسلام از دست میرود؟ کاش تو اسلام را میفهمیدی!»
دولت در ماههای اخیر درگیر تصویب لوایح چهارگانه پیوستن ایران به گروه اقدام مالی و خروج از لیست سیاه است. لوایحی که در مجلس به تصویب رسیده، اما فقط یکی از آنها توانسته است از سد شورای نگهبان عبور کند. حالا سه لایحه روی میز مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
روحانی دقیقا مشخص نکرده است که منظورش کدام دسته از منتقدان پیوستن به "افای تی اف" است. اما بخشی از سخنان او به نظر میرسد در پاسخ به اظهارات آیت الله علم الهدی امام جمعه مشهد است.
علمالهدی از منتقدان سرسخت پیوست به افای تی اف است. او آبان درباره لایحه الحاق کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریستم "سی اف تی" که یکی از لوایح چهارگانه است پیوستن به "افای تی اف" است، گفته بود: «بطن این لایحه با مبانی دینی اسلام ناسازگار است چرا که خداوند در قرآن گفته راهی برای کافران به سمت مومنان قرار داده نشده است، پس هر چیزی که باعث ایجاد چنین راهی شود، از نظر اسلام محکوم است، تصویب این لایحه باعث میشود به ایجاد این راه کمک شود.»
علم الهدی تاکید کرد: "گروههایی از قبیل: حزب ا... لبنان، حماس فلسطین، سپاه قدس ایران و انصار ا... یمن در لیست سیاه تروریست آمریکا قرار دارند، حال اگر آمریکا به واسطه نفوذ خود این گروهها را به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد برساند، این گروهها تروریست خواهند شد و افرادی که این لایحه را قبول کرده باشند، نمیتوانند به این گروهها کمک مالی کنند. به همین دلیل سیافتی حرام و نامشروع است و شورای نگهبان از نظر شرعی آن را رد و ۲۲ اشکال نیز از منظر قانون اساسی به آن وارد کرده است. این حرفها به واسطه علمابه نمایندگان مجلس نیز توضیح داده شده که متاسفانه ثابت شد بعضی از این نمایندگان به قرآن نیز پایبند نیستند."
البته این تنها موضع آیت الله علم الهدی نیست، در جناح اصولگرا بسیاری از سیاستمداران و رسانهها این جریان از همین موضع به نقد افای تی اف میپردازند. شورای نگهبان نیز ایرادات زیادی به لایحه مورد نظر گرفت.
با این حال به نظر میرسد سخنان رییس جمهور بیشتر این سخنان امام جمعه مشهد را هدف گرفته است.
گروه اقدام مالی (افای تی اف) یک نهاد بین المللی است که معیارهایی را برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم تعیین میکند و اقدامات و سیاستهایی را برای شفافیت نظام بانکی و مالی، پیشگیری از پولشویی و مبارزه با آن پیشنهاد میدهد.
گروه ویژه اقدام مالی در محورهای سیاستگذاری و همکاری ملی و بینالمللی، جرمانگاری پولشویی و مصادره، تامین مالی تروریسم و تولید تسلیحات کشتار جمعی، شفافیت و چارچوبهای قانونی و همچنین وظایف نهادهای دولتی، قضایی و مالی ۴۰ "توصیه" دارد. این توصیهها به خودی خود الزام آور نیستند. اما برای بانکها دنیا و کشورهای دیگر ملاک مهمی برای روابط مالی به حساب میآیند.
گروه ویژه اقدام مالی سالانه فهرستی را از کشورهایی که وضعیت نامناسبی از لحاظ پولشویی و تامین مالی تروریسم دارند و باید اقداماتی را انجام دهند منتشر میکند. حضور ایران مدتی است که در این لیست سیاه معلق شده است. اما اگر دولت نتواند لوایح چهارگانه را به قانون تبدیل کند نام ایران در این لسیت قرار میگیرد که روابط بانکی ایارن و دیگر کشورها را به شدت تحت تاثیر قرار کی دهد.
کدام اوضاع مملکت و مردم ما مشابه خارجی هاست ک قیمت بنزین را هم مقایسه میکنی؟
وضعیت کار؟ حقوق؟ نرخ تورم؟
یا اصلا عملکرد مسعولین ما شبیه مسعولین خارج هست.؟
بگذریم از اینکه خارجی ها وارد کننده نفت خام هستند و ما صادر کننده
درآمد مردم مطابق دلار افزايش پيدا كرده كه نرخ بنزين را مطابق دلار بررسي مي كنين ؟!