فرارو- استعفای ناگهانی نیکی هیلی از سمتش، دونالد ترامپ را از پروپاقرصترین حامی سیاست "اول آمریکا" محروم کرده است.
به گزارش فرارو، روز سه شنبه به طور غیرمنتظره رسانههای آمریکایی اعلام کردند نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، از سمت خود استعفا داده و دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، هم استعفای او را قبول کرده است.
استعفای هیلی، تعدادی از مقامات بلندپایه سیاست خارجی آمریکا را
شوکه کرده و حتی برخی محافل آمریکایی از خروج او از دولت نگران شدهاند. هنوز معلوم نیست که آیا خروج هیلی از سازمان ملل، نشاندهنده وقوع تغییر در سیاست یکجانبهگرایانه ترامپ است یا خیر. با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که هیلی به طور کامل با ترامپ هماهنگ نبود. او در واقع بیشتر با سیاست خارجی سنتی حزب جمهوریخواه همسو بود. توماس رایت، پژوهشگر اندیشکده بروکینگز، در این رابطه به روزنامه واشنگتنپست گفته است: "او (هیلی) سخنرانیهایی انجام میداد که ارتباط کم یا هیچ ارتباطی با موضع ترامپ نداشت".
این تفاوت در رابطه با روسیه واضحتر بود. چند هفته پس از انتخاب ترامپ، هیلی طی سخنرانی در سازمان ملل قول داد به خاطر اقدامات روسیه در اکراین، فشار بر این کشور را ادامه خواهد داد. او در آن سخنرانی به صراحت، الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه را زیر سوال برد و گفت:" کریمه، بخشی از اکراین است".
اما عیلرغم این اختلاف اندک با ترامپ، نباید هیلی را خارج از دایره تنگ اطرافیان رئیسجمهور دانست. او در واقع یکی از مجریان و مدافعان سیاست ترامپ در قبال خاورمیانه، بخصوص اسرائیل، بود. دفاع سرسختانهاش از اسرائیل در سازمان ملل، او را محبوب اسرائیلیها و راستگرایان آمریکایی کرده است. هنگامی که دبیرکل سازمان ملل تصمیم گرفت، سلام فیاض، نخستوزیر سابق فلسطین، را به عنوان نماینده سازمان ملل در امور لیبی معرفی کند، هیلی به دلیل فلسطینی بودن فیاض، با این امر مخالفت کرد. لغو انتصاب فیاض و همچنین ناکام کردن یک گزارش سازمان ملل که در آن اقدامات اسرائیل به آپارتاید تشبیه شده بود، از جمله مواردی است که هیلی آنها را جزو پیروزیهای خود در سازمان ملل میداند.
هیلی در حال گذر از کنار بقایای موشکی که ادعا میشود ایرانی است.
در کنفرانس ۲۰۱۸ گروه لابیگری آیپک، هیلی گفته بود که برای "لگد زدن"به مخالفان، کفش پاشنه بلند میپوشد. او در اظهاراتی که تشویق ممتد حضار را برانگیخت، گفت: "من کفش پاشنه بلند میپوشم. این به خاطر مُد نیست. بلکه به این خاطر است که اگر چیز نادرستی ببینم، به آن در هر بار لگد میزنم".
شاید به همین دلیل است که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از هیلی به خاطر حمایتش از تلآویو تشکر کرده است. نتانیاهو مدعی شده هیلی در سازمان ملل، با "ریاکاری" مبارزه کرده است.
البته هیلی فقط مدافع اسرائیل نبود، بلکه منتقد سرسخت ایران هم بود. اواسط دسامبر ۲۰۱۷، هیلی
بقایای موشکهایی که ادعا میشد ایرانی بودند، را به نمایش گذاشت و آن را "مدرک ملموسی" از اشاعه تسلیحات توسط ایران در خاورمیانه دانست. هیلی در حالی که جلوی بدنه یک موشک ایستاده بود، گفت: "وقتی به این موشک نگاه میکنید... (متوجه میشوید) که این کاملا وحشتناک است".
هیلی در دوران حضورش در سازمان ملل، هرگز موضع ملایمی درباره ایران اتخاذ نکرد. بلکه تمام قد از مواضع دولت ترامپ در برابر ایران حمایت کرد. با این حال، برخی از ناظران خروج هیلی و باقی ماندن جان بولتون، مشاور امنیت ملی، در دولت را مایه نگرانی میدانند.
به گفته واشنگتنپست، هیلی علیرغم مواضع تندش، سعی میکرد با دیپلماتهای خارجی رابطه کاری برقرار کند. اما اکنون دیپلماتها نگراناند یکی تندروتر از او نماینده آمریکا در سازمان ملل شود. ریچارد گوان، پژوهشگر ارشد دانشگاه سازمان ملل، گفت: "پر واضح است که بین هیلی و سایر نمایندگان بر سر ایران و اسرائیل تنشهای زیادی اتفاق افتاده است، اما معتقدم اکثر دیپلماتها نگران هستند که یک حامی تندروی ترامپ جایگزین او شود".
هیلی برای نشان دادن نفوذش در حلقه نزدیکان ترامپ و همچنین توضیح نحوه عمل سازمان ملل، حداقل دوبار نمایندگان این سازمان، را به کاخ سفید برد.
در روز اعلام استعفای هیلی، ترامپ در دیدار با او در کاخ سفید، از او به خاطر "جذاب کردن و مهم کردن" سمت نمایندگی آمریکا در سازمان ملل تشکر کرده است. اما با توجه به حضور مایک پومپئو، وزیر خارجه، و بولتون، در واشنگتن، این اهمیت ممکن است دچار افول شود. به گفته واشنگتنپست، پومپئو و بولتون، قدرتشان در واشنگتن را تحکیم کرده و دسترسی به ترامپ را محدود کردهاند.
دینا پاول
اگر چه برخی گزارشها حاکی از آن است که ترامپ فردی مصریتبار به نام
دینا پاول را برای جایگزینی هیلی در نظر گرفته است، اما به گفته واشنگتنپست، بولتون ممکن است از یک فرد ایدئولوژیک و همسو حمایت کند. محافل سیاست خارجی آمریکا در واشنگتن و نیویورک نگران هستند که بولتون، فردی را به جای هیلی بیاورد که روابط آمریکا در سازمان ملل را بدتر بکند.
به هر حال با وجود این گمانهزنیها، اکنون به نظر میرسد دینا پاول در صدر لیست جایگزینهای احتمالی هیلی قرار دارد. ترامپ گفته پاول در کنار چهار نفر دیگر، که او نامی از آنها نبرده است، برای جایگزینی هیلی مطرح شدهاند.
پاول، که از قبطیهای مصر است، از دولت ترامپ دور نبوده است. او در اوایل ریاستجمهوری ترامپ، معاون مشاور امنیت ملی او بوده و پس از ترک کاخ سفید به بانک گولدمن ساکس پیوست. در روزهای قبل از اعلام استعفای غیرمنتظره هیلی، مقامات بلندپایه کاخ سفید با پاول درباره تعیین او به جای هیلی صحبت کردهاند و بر همین اساس رسانههای آمریکایی معتقدند که پاول در رأس جایگزینهای احتمالی هیلی است. او در مدتی که در کاخ سفید حضور داشت، در تیم ترامپ برای پیشبرد طرح سازش میان اسرائیلیها و فلسطینیها، حضور فعالی داشته و جارد کوشنر، داماد ترامپ و مسئول پرونده فلسطین در دولت ترامپ، گفته پاول، "عضو ارزشمند" این تیم بوده است.
سابقه پاول نشان میدهد که او عمیقا در روابط آمریکا و کشورهای خاورمیانه درگیر بوده است. پاول در اولین دیدار ترامپ با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، حضور داشته و گفته میشود که او مسئول نظارت بر برنامه سرمایهگذاری ۲۰۰ میلیارد دلاری میان عربستان و آمریکا بوده است.