فرارو- روزنامهنگار برجسته عربستانی که به انتقاد از حکومت کشورش معروف بود، در حین مراجعه به یک کنسولگری عربستان ناپدید شد.
به گزارش فرارو، او زمانی سردبیر یکی از روزنامههای اصلاحطلب عربستان به نام الوطن بود و از او به عنوان روزنامهنگار نزدیک به محافل قدرت در ریاض و مشاور دولت عربستان یاد میشد. اما با قدرتگیری محمد بن سلمان، ستاره اقبال او افول کرد و سرانجام حتی ماندن در کشور را دشوار یافت.
جمال خاشقجی، روزنامهنگار سابقا متنفذ عربستانی، پس از مدتها مخالفت با سیاستهای محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، روز سهشنبه در حین مراجعه به کنسولگری کشورش در استانبول ناپدید شد و تمام اخبار او قطع شد.
او در سال ۱۹۵۸ در مدینه به دنیا آمد و تا زمانی که در عربستان بود، در رسانههای سعودی سمتهای متعددی را برعهده داشت. در اوایل زندگی حرفهایش، به عنوان خبرنگار چندین روزنامه مشغول به کار بود. علاوه بر کار رسانهای، از سال ۲۰۰۴، مشاور رسانهای شاهزاده ترکی الفیصل، سفیر سابق عربستان در لندن و واشنگتن، بود.
او با شاهزاده ولید بن طلال، میلیاردر سعودی، هم روابطی داشت. این شاهزاده قرار بود شبکهای ماهوارهای به نام العرب، راهاندازی کند. خاشقجی به سمت مدیر کل این شبکه منصوب شد، اما کار این شبکه مدت زیادی طول نکشید. در واقع، شبکه العرب، فقط یک روز پخش شد.
خاشقجی را میتوان یکی از نیروهای دوران ملک عبدالله بن عبدالعزیز، دانست. او در آن دوره، در رسانههای عربستان حضور فعالی داشت یادداشتهای او به طور مکرر در روزنامه سعودی الحیات منتشر میشد. اما در دوره ملک سلمان و پسرش محمد ماجرا متفاوت شد.
شاهزاده محمد بن سلمان، با استفاده از موقعیت پدرش، به سرعت مدارج ترقی را طی کرد. او ابتدا دو ولیعهد را کنار گذاشت و بسیاری از شاهزادگان و روزنامهنگاران منتقد را از سر راه خود برداشت.
خاشقجی از دسامبر ۲۰۱۶، به تدریج از حکومت عربستان فاصله گرفت. او ابتدا در یک اندیشکدهای در واشنگتن از صعود دونالد ترامپ و سیاست او در خاورمیانه انتقاد کرد. در آن زمان، به دلیل اینکه او یک فرد نزدیک به حکومت شناخته میشد، یک مقام رسمی سعودی مجبور شد اظهارات انتقادآمیز خاشقجی را یک نظر شخصی بداند. این مقام به خبرگزاری رسمی عربستان گفته بود که انتقادات خاشقجی از ترامپ، منکعسدهنده دیدگاه دولت عربستان نیست. در آن زمان، سعودیها بسیار مراقب بودند که کسی از چهرههای نزدیک به حکومت، از ترامپ انتقاد نکند. چرا که ترامپ به تازگی انتخاب شده بود و سیاست او در قبال خاورمیانه در حال شکلگیری بود. به همین دلیل، انتقادات خاشقجی با واکنش سریع دولت عربستان مواجه شد و دولت او را از نوشتن و حضور در رسانهها ممنوع کرد.
پس از شروع بازداشت شاهزادگان توسط بن سلمان، این روزنامهنگار برای مدتی سکوت اختیار کرد و فعالیتهای رسانهایش را محدود کرد. اما سرانجام سال گذشته، به طور دواطلبانه به تبعید خودخواسته در واشنگتن تن داد.
پس از استقرار در واشنگتن، یادداشتهای انتقادی متعددی علیه ولیعهد عربستان و سیاستهای داخلی و خارجی او، بخصوص جنگ یمن، نوشت. یادداشتهای او در رسانههای مشهوری همچون اشپیگل و فایننشال تایمز منتشر میشد. در این اواخر، او در روزنامه واشنگتنپست مطلب مینوشت.
آیا این انتقادات، باعث ربوده شدن خاشقجی شد؟ اگر چه هنوز خاشقجی به تازگی ناپدید شده و تحقیقات پلیس ترکیه در این باره هنوز ادامه دارد، اما بسیاری از ناظران، انگشت اتهام را به سوی دولت عربستان نشانه گرفتهاند.
روز سه شنبه خاشقجی برای تکمیل اسناد ازدواجش به کنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کرد، اما پس از این مراجعه ناپدید شد.
به نظر میرسد خاشقجی هم احتمال میداد به خاطر انتقاداتش از بن سلمان ربوده شود. به همین دلیل قبل از ورود به ساختمان کنسولگری به نامزدش گفته بود اگر اتفاقی برای او بیافتد با حزب عدالت و توسعه تماس بگیرد.
همزمان انتشار خبر ناپدید شدن خاشقجی، خبرگزاری رسمی عربستان گزارش کرد که ریاض از طریق پلیس اینترپل یک متهم به کلاهبرداری را به کشور بازگرداند.
شاید به همین دلیل، نامزد خاشقجی در برابر کنسولگری عربستان تحصن کرده و گفته "میخواهم او به سلامت از کنسولگری بیرون بیاید".
روزنامه واشنگتنپست هم در خصوص این روزنامهنگار بیانیهای صادر کرده و گفته تحولات مربوط به او را پیگیری خواهد کرد.
هنوز ربوده شدن خاشقجی توسط حکومت عربستان تایید نشده است. اما سابقه این حکومت در ربودن معارضانش از خارج باعث شده بن سلمان در مظان اتهام قرار گیرد. از سال ۲۰۰۳ تاکنون، حداقل سه شاهزاده معارض، از قلب اروپا ربوده شده و به عربستان بازگردانده شدهاند. در سال ۲۰۰۴، شاهزاده سلطان بن ترکی، دولت ریاض را به ربودنش متهم کرد. این شاهزاده گفته نیروهای حکومتی پس از بیهوش کردنش، او را با هواپیما به ریاض بازگرداندهاند.