فرارو- ساعت ۱۱ وقتی هنوز کمی تا رسیدن به اولین دلالان دلار فاصله داشتیم شلوغی میدان فردوسی اولین پیام بازار غیر رسمی ارز بود. از ایستگاه مترو که خارج میشویم رفتگری روی سکوی مترو نشسته تا نفسی چاق کند. یکی از رهگذران برای مزاح از او هم درباره قیمت دلار میپرسد. یکی دو دلال رو به روی صرافی بساط میزشان را پهن کرده اند. از آنها پرسیدیم "دلار داری؟ " میگفتند نه. از یکی از آنها قیمت پرسیدیم گفت: ندارم، اما بخر ۱۴ هزار تومان. ۱۰ قدم جلوتر، همان اول خیابان فردوسی مردی با پیراهن مشکی با یک نفر صحبت میکند. ما هم سراغش رفتیم. میگفت: ۱۴ و ۵۰۰. و به قول خودش دلار بین ۱۴ تا ۱۵ هزار تومان در نوسان است. وقتی از ۱۴ هزار تومانی که دلال قبلی صحبت شد، گفت: ببین من اینجا کاسبم. اسکناس تقلبی توی بازار اومده عین واقعی. دیروز یک نفر میگفت: اسکناس آبی دارم که اگه هفت بار بگذاری داخل دستگاه عین واقعی نشون میده. اما دفعه هشتم معلوم میکنه تقلبیه حواست باشه سرت کلاه نره. از هرکسی نخر. "
وقتی دلار بریزه کی یورو میخره؟
این دلال یورو را بین ۱۷ تا ۱۷ و ۵۰۰ هزار تومان قیمت میداد. اما فقط در کار دلار بود. میگفت: یورو داخل بازار کمیاب و به قول خودش قوی است به همین خاطر قیمتش به اندازه دلار که در یک روز پنج هزار تومان افت کرده، نیفتاده است. حرفش عجیب و غریب هم نبود. از بین دلالهایی که با آنها صحبت کردیم تک و توک یورو داشتند. بین ساعت ۱۱ و ۱۲ عددهای متفاوتی برای یورو داده میشد. عده کمی ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان هم قیمت میدادند. اما بیشترین قیمتی که میشد برای یورو شنید ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان بود. تعدادی از آنها هم که البته زیاد نبودند برای یورو ۱۶ هزار تومان قیمت گذاشته بودند.
تعداد دلالهایی که فقط دلار میخریدند کم نبود. اما کسی که برای کسی که بخواهد دلار بخرد هم فروشنده کم نبود. اواسط راه حتی کسانی بودند که ۱۲ و نیم میخریدند و ۱۳ و نیم میفروختند. یکی از آنها به اسم محسن میگفت: آقا! الان دلار داره میاد پایین. اگه یازده شد نیای بگی تو رو خدا ۱۲ بخر. از یورو از او پرسیدم میگفت: وقتی دلار بریزه کی یورو میخره؟
فروش دلار از مردم به مردم
بعد از گفتگو با یکی از دلالها رهگذری با تصور آنکه خبرنگار فرارو دلال است او را کنار کشید. میخواست دلار بفروشد، اما نه به قیمت ۱۲ - ۱۳ هزار تومانی که دلالها میگفتند. چند روز پیش دلار ۱۷ هزار و ۲۰۰ تومان گرفته و از ترس اینکه بیشتر ضرر کند میخواهد آنها را بفروشد. حتی گفت: حاضر است پایینتر از ۱۴ تومان هم بفروشد که آن را با ۱۳ هزار تومان نفروشد. دلالها این قیمت را در همان اوایل خیابان فردوسی اعلام میکردند. اما هرچقدر که به چهارراه استانبول نزدیک میشدیم با عددهای کمتری هم رو به رو میشدیم.
کار، کار خودشونه
پایینتر جایی که چند نفر جمع شده بودند یکی از دلالها میگفت: "آقا تو رو خدا برید خونههاتون. نفروشید. اینا بازیه. من کاسب ۳۰ ساله اینجام. دلار میره بالا. دلارهاتونو میگیرن میکنن تو بانک و دو سه ماه دیگه باید همینو ۲۰ تومن بخرید. الان فقط بخر."
یک نفرشان نرخ را تا ۱۵ هزار تومان رسانده بود. میگفت: "اگر گیرت آمد بخر. معلوم نیست بالا میره یا پایین. دیروز پنج [هزار]تومن ریخته بود. حالا هم ممکنه سر بالا بره هم ممکنه سرپایین بره. اگه ما میدونستیم بالا میره یا پایین هیچ کدوم از ماها ضرر نمیکرد. ما خودمون الان باید پایین بخریم. چون میترسیم ضرر کنیم. کسی هم الان نمیفروشه. اما اگه کسی بهت ۱۴ میفروشه برو بگیر، چون از دستت میره. وقتی از او پرسیدیم یک چه شد که دلار یک دفعه پنج هزار تومان ارزان شد گفت: کار کار دولته.
تفاوت قیمت خیابانی ارز
تغییر قیمت لحظهای قیمت ارز شنیده بودیم، اما تغییر قیمت خیابانی نه؛ انگار در خود چهارراه استانبول ناگهان ارزش ریال تقویت شده است. تعدادی از دلالها میخواستند دلارهای نداشتهمان! را ۱۲ هزار تومان بخرند. به یکی از آنها که زیر سایه درخت نشسته بود و همین عدد را میداد، گفتیم "بالاتر میگفتند ۱۳ تومان میخرند. " او هم کناریاش را نشان داد و گفت: "این آقا یازده تومان میخرد. "
در میان راه سراغ صرافیهای عرضه کننده سکه هم رفتیم. میگفتند فعلا خرید و فروش نداریم. سکه رو به ارزان شدن است. اما فعلا بازار ثبات ندارد. هر وقت ثبات پیدا کند قیمت هم مشخص میشود.
قیمت ارز تا ساعت ۱۲ و ۱۳ دقیقه
موقع برگشتنمان به سمت میدان فردوسی، قیمت دلار وارد کانال ۱۳ هزار تومان شد. یکی از صرافیها، قیمت انواع ارز را بر روی تابلوی قیمت خود به صورت تصویر زیر درج کرده بود. همانطور که در این تصویر مشاهده میکنید قیمت دلار در صرافیها ۱۳ هزار و ۳۵۰ تومان بود.
ساعت ۱۲ و ۱۳ دقیقه بود و فروشندههای غیررسمی هم از دلار ۱۴ تا ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومانی به ۱۳ هزار و ۸۰۰ تومان رسیده بودند. پایین بیاد نمیفروشیم. مثل بعضیها احمق نیستیم بفروشیم و طلا بدیم و حلبی بگیریم. در بین این دلالها پیرمردی با ریش و موی سفید بلند حتی دلار را به قیمت ۱۳ هزار تومان اعلام میکرد؛ یعنی همان قیمتی که یک ساعت قبل میخریدند.