فرارو- پس لرزه های تجمع خبرساز طلاب در فیضیه قم ادامه دارد. قرار بود این تجمع درباره اعتراض به وضعیت اقتصادی باشد، اما اتفاقات متن و حاشیه آن باعث شد که تبدیل به یک تجمع سیاسی شود. پس از آنکه روز گذشته شاهد موج واکنش ها از سوی مراجع تقیلد و برخی روحانیون برجسته حوزه در این رابطه بودیم، امروز نیز فضای رسانه ای کشور تحت تاثیر ماجرا بوده است.
پلاکاردهای تجمع فیضیه انتقادهای زیادی برانگیخته است
به گزارش فرارو، تجمع روز پنج شنبه طلاب در حوزه علمیه قم با دو رویکرد واکنشی مهم همراه بود. ابتدا شعارهای این تجمع مورد توجه قرار گرفت. شعارهای تندی که همگی علیه دولت بودند. یکی از پلاکاردهای که در این تجمع نمایش داده شده بود بیش از همه جنجال به پا کرد. پلاکاردی که بر روی آن نوشته بود "ای آنکه مذاکره شعارت، استخر فرح در انتظارت" این شعار، اشاره مستقیم به درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی دارد. به همین دلیل از سوی ناظران و فعالان سیاسی تهدید آشکار رییس جمهور تلقی شد و از طرف دیگر این شائبه را تقویت کرد که آیت الله هاشمی به مرگ طبیعی از دنیا نرفته است.
در همین رابطه بود که علی مطهری در یادداشتی تند نوشت: «شعارهایی که در تجمع مدرسه فیضیه قم سر داده شد یا روی تابلوها حمل میشد، نشان میدهد که لااقل بخشی از حوزه علمیه قم از نظر بینش اجتماعی و سیاسی دچار انحطاط شده است.»
او در ادامه با اشاره به پلاکارد جنجالی نوشت: "این شعار میتواند سرنخی برای نحوه فوت آن مرحوم باشد که برای بسیاری از اذهان به صورت یک معما باقی مانده است. در واقع مفهوم این شعار این است که آقای رئیسجمهور، ما همانطور که سر آقای هاشمی را زیر آب کردیم سر تو را هم زیر آب خواهیم کرد. وزارت اطلاعات باید این موضوع را پیگیری و نتیجه را به اطلاع ملت برساند. شاید ماجرای فوت ناگهانی و غیرقابل باور رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز روشن شود."
بیشتر بخوانید: جنجال یک تجمع؛ تهدید به مرگ و زمینه سازی حذف دولت روحانی؟!
در ابتدا این رسانه ها و چهره های نزدیک به دولت بودند که به تجمع حوزه علیمه واکنش نشان دادند و از آن انتقاد کردند بیشتر سویه انتقاد آنها نیز به تهدید رئیس جمهور و اشاره به نحوه مرگ آیت الله هاشمی بود، اما از روز شنبه انتقادات از تجمع طلاب وارد فاز تازه ای شد. این بار نه تنها شعار ها بلکه سخنرانی های صورت گرفته در این تجمع نیز زیر سوال رفت.
دو تن از مراجع تقلید سرشناس قم به شدت از محتوای سخنرانی ها انتقاد کردند. آیت الله مکارم شیرازی تجمع فیضیه را "فاجعه" خواند و در بیانیه ای گفت که در این تجمع "بدترین اهانت ها به حوزه علمیه و مراجع شیعه" صورت گرفته است. آیت الله مکارم از بنر جنجالی نیز انتقاد کرد اما بیشتر از سخنان یکی از سخنرانان مراسم شکایت داشت.
او در بیانیه خود نوشت: «چه کسانی دستور داشتند افتخارات شیعه را به این آسانی زیر سؤال ببرند و دشمن را که گفته تا مرجعیت و عاشورا در میان شیعیان وجود دارد، نفوذ در انقلاب اسلامی ممکن نیست، خوشحال کنند؟ خداوند همه ما را به راه راست هدایت فرماید.»
آیت الله مکارم از سپاه پاسداران نیز خواست درباره این تجمع توضیح دهد و بگوید که چه نقشی در آن داشته است.
دومین مرجع تقلید آیت الله نوری همدانی بود که از محتوای تجمع فیضه انتقاد کرد، اما نه به تندی آیت الله مکارم شیرازی. آیت الله نوری همدانی گفت: «متاسفانه قسمتی از مطالب سخنران جلسه و بعضی از شعار ها و دست نوشته ها در تجمع چندروز گذشته مدرسه فیضیه دقیقا در راستای اهداف دشمن بود.»
آیت الله نوری همدانی شعارهای دست نوشته شده را در این تجمع بسیار ناراحت کننده دانسته و عنوان داشت: "کسانی که این شعارها را نوشتند خواسته بحق طلاب و علما را منحرف کردند. علما و مراجع خواستار کمک به مردم هستند."
جامعه مدرسین نیز در این باره موضع گرفت و از اتفاقات تجمع طلاب انتقاد کرد. این تشکل وابسته به حوزه در بیانیه خود آورده است: «تحرکات ناشایست، ناآگاهانه و بعضا مغرضانه برخی در حاشیهی تجمع طلاب و روحانیون که در راستای مطالبات اقتصادی مردم در مدرسه مبارکه فیضیه قم برگزار شده بود؛ دانسته یا ندانسته، ضربه و خدشهای بر حوزه و روحانیت وارد ساخت که منجر به واکنش مراجع معظم تقلید و دیگر بزرگان حوزه شده است.»
سخنرانی طیبیفر شائبه نقش سپاه پاسداران در برگزاری مراسم را تقویت کرد
یکی از سخنرانان مراسم جنجالی حجتالاسلام والمسلمین حسین طیبی فر، فرمانده تیپ ۸۳ امام صادق بود. این تیپ پیشتر توسط مجتبی ذوالنور، نماینده فعلی قم در مجلس و از چهرههای شناخته شده جریان منسوب به آیتالله مصباح یزدی تأسیس شده بود و خود ذوالنور هم تا مدتها فرماندهی آن را بر عهده داشت.
طیبی فر در سخنان خود از دولت انتقاد کرد، همچنین او نسبت به "قارون گرایی" در کشور هشدار داد.
دومین سخنران مراسم نیز حسن رحیم پور ازغدی از اعضای شورای انقلاب فرهنگی بود. رحیم پور ازغدی در این مراسم از نفوذ سکولاریسم در حوزه سخن گفت. او گفت: «علیرغم اینکه برخی از افراد ریشه سکولاریسم را در دانشگاه دنبال میکنند، باید گفت که ریشه سکولاریسم در حوزه علمیه بوده و در حوزه علمیه به مسائل روز کشور و مسائل حل نشده توجه نمیشود و در زمینهٔ فقه بانکی و اقتصادی بیسوادی حوزه و دانشگاه موج میزند.»
او تاکید کرد که درس خارج ها به جای تئوریزه کردن حکومت دینی فقه سکولار می سازند. به نظر می رسد این سخنان باعث واکنش تند مراجع تقلید شده است.
اما روز گذشته سپاه پاسداران به انتقادات واکنش نشان داد و ضمن محکومیت شدید برخی شعارها، دست نوشته ها و پلاکاردهای تجمع اعتراضی روحانیون و طلاب در قم، هرگونه دخالت این نهاد درفراخوان، دعوت سخنران و برگزاری این مراسم که بر اساس قرائن و شواهد موجود به صورت خودجوش برپا شده است را تکذیب و اعلام کرد "سپاه هیچگونه برنامهای برای حضور کارکنان خود در این مراسم نداشته است."
در همین رابطه شورای تامین استان قم نیز شکایتی راجع به تجمع فیضیه تنظیم کرده است. فرماندار قم هم اعلام کرد گزارشی از شعارهای تهدیدآمیز تجمع طلاب در مدرسه فیضیه قم را به مقامات ارشد استان ارسال کرده است و دستگاههای امنیتی به این اتفاق رسیدگی خواهند کرد.
واکنش متهم اصلی اتفاقات تجمع فیضیه
پس از اعتراضات صورت گرفته متهم اصلی این تجمع به اعتراضات واکنش نشان داد و از دستهای پشت پرده در حواشی ایجاد شده در تجمع سخن گفت.
حجت الاسلام طیبی فر، فرمانده تیپ ۸۳ و سخنران مراسم گفت: «تجمع یادشده به صورت کاملا خودجوش برگزار شد و پس از آن حوزه علمیه ورود کرد که وضعیت تجمع را کنترل کند که موفق به این کار نیز شد.»
او درباره حواشی پلاکاردها نیز توضیح داد: «در همان چند دقیقهای که بنده برای پرکردن خلأ به دلیل دیرآمدن سخنران صحبت کردم، اعلام کردم پلاکاردهای غیر از سخنان رهبری و مضمون سخنان رهبری در شأن جلسه طلاب و روحانیون نیست و با اصرار گفتم آنها را جمع کنید».
فرمانده تیپ ۸۳ امام جعفر صادق (ع) بیان کرد: «با توجه به تأکید بنده، پلاکاردهای غیر سخنان مقام معظم رهبری جمعآوری شد و الباقی پلاکاردها را سخنران هنگام صحبت خواندند».
طیبیفر درباره پلاکارد تهدید آمیز مراسم افزود: «چنین تابلویی اصلا هنگام سخنرانی وجود نداشت به نظر میرسد یا فردی نفوذی یا شیطنت در کار بود که از یک پلاکارد خاص که بلافاصله جمع شده برای حاشیهسازی تصویربرداری شود.»
سخنان رحیم پور ازغدی درباره نقش حوزه در سکولاریسم با انتقاد مراجع روبه رو شد
حمایت از رحیم پور ازغدی
در حالیکه مراجع تقلید از سخنان رحیم پور ازغدی در مراسم فیضیه قم به شدت انتقاد کرده اند، اما به نظر می رسد جریان رسانه ای اصولگرا به این انتقادات آنچنان توجهی نکرده است. روزنامه کیهان که مهمترین رسانه اصولگرایان به حساب می آید امروز انتقادات مراجع تقلید را نادیده و خبری در این باره منتشر نکرد. این روزنامه فقط به پوشش تکذبیه سپاه پاسداران پرداخت.
اما روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران هم تکذیبیه سپاه و هم سخنان مراجع را در این باره منتشر کرد. اما به دیگر حاشیه های ماجرا نپرداخت. وطن امروز نیز فقط بیانیه سپاه پاسداران را پوشش داد.
خبرگزاری های اصولگرا هم در این باره برخلاف موارد اینچنین مانوری خبری ندادند.
نادیده گرفتن واکنش مراجع تقلید به تجمع فیضیه این پیام را القا می کند که آنها از واکنش مراجع رضایت ندارند. حتی فعالان سیاسی اصولگرا نیز که در تجربه های اینچنینی همگام با مراجع اظهار نظر می کنند، حالا سکوت کرده اند.
از نکات جالب توجه این است که در شبکه های اجتماعی نیز کاربران اصولگرا با هشتگ "رحیم پور ازغدی" از مواضع او دفاع کرده اند.
کاربری در توئیتر در این باره نوشته است: "حملات اخیر به زبان گویای محرومین و مستضعفین و سردار عدالت طلبی و انقلابی گری استاد اندیشه اسلامی حسن رحیم پورازغدی از سوی برخی افراد، خطا و جفا به این سربازخمینی در عرصه جنگ نرم است."
یا احمد در این باره نوشته است: «زمین دشمن چه گسترشی پیدا کرده! رحیم پورازغدی هم اومد پیش ما مشغول بازی تو زمین دشمن شد!»
علی نادری سردبیر سابق رجانیوز توئیت کرده است: "آخوند فقط رحیمپورازغدی."
بسایری از کاربران اصولگرا معتقدند که ازغدی اظهار نظر بی ربطی نکرده است ، پس چرا مراجع به این سخنان واکنش تند نشان داده اند؟ اما کاربری به نام هزار دستان در این باره خطاب به منتقدان واکنش مراجع نوشته است: «اگر طرف مقابل شما همین حرف را زده بود و به حوزه میتاخت، فریاد وااسلامای شماها بلند میشد و کفن پوش به خیابان میآمدید و تا حکم اعدام نمیگرفتید آرام نمیگرفتید...»
کاربری دیگر به نام سعید ابراهیمی که ظاهرا روحانی است می گوید: «رحیم پور ازغدی اولین بار نبود که نسبت به سکولار شدن حوزه علمیه هشدار میداد. حالا چرا مراجع تقلید در این مقطع موضع گرفته اند خود جای تامل دارد.»
توئیت ضرغامی رییس پیشین صداوسیما
به این ترتیب به نظر می رسد بخشی از رسانه های اصولگرا که در مواردی متهم به تندروی نیز هستند و بخشی بدنه اصولگرایان که ظاهرا وابسته به جبهه پایداری و یا نزدیک به آنند، به جای همراهی با علما در این مورد یا سکوت کرده اند و یا به دفاع از تجمع کنندگان و به طور ویژه حسن رحیم پور ازغدی پرداختند. این مسئله نیز حاوی پیامی مهم است. شکافی احتمالا قدیمی حالا علنی شده و سرباز کرده است.
به نظر می رسد بخشی از بدنه اصولگرایان که همیشه مدعی دنبالهرو روحانیت و حوزه بوده است حالا مسیر تازه ای در پیش گرفته و به منتقد روحانیت سنتی تبدیل شده است. هرچند که این بدنه پیش از این نیز در ماجرای حمله به سخنرانی علی لاریجانی در قم، بر هم زدن سخنرانی سید حسن خمینی در تهران و اغتشاش در سخنرانی ناطق نوری در مشهد خودی نشان داده بود اما این بار در فیضیه قم پرده را برانداخت و اختلاف و شکاف با تفکر غالب بر نهاد دین را آشکار کرد.