اجاره‌بهای سکه‌ای پدیده تازه بازار مسکن در تهران است که مستاجران را با چالشی تازه روبه‌رو کرده است.
روزنامه شهروند نوشت: «اجاره بهایتان را با سکه بپردازید» این شرط تازه برخی از صاحبخانه‌های تهران برای مستاجرانشان است. حالا با فرارسیدن فصل اجاره تا دلتان بخواهد نرخ‌های عجیب و غریب در بازار ایجاد شده است. اگر در روزهای گرم تابستان امسال گذرتان به بنگاه‌های معاملات ملکی افتاده حتما مستاصل و ناامیده شده‌اید. نه تنها قیمت‌های رهن و اجاره چند برابر شده و با سرعت هم رو به افزایش است بلکه چیزهایی به چشم می‌بینید که دود از سرتان بلند می‌شود. کافی است نگاهی به قیمت‌ها بیندازید یا این که از چند مشاور املاک قیمت‌ها را جویا شوید آن وقت با این سوال روبه‌رو می‌شوید که آیا واحد پرداخت اجاره از ریال و تومان به سکه و دلار تغییر پیدا کرده است؟ باور کردنی نیست اما در برخی از بنگاه‌های معاملات ملکی خانه‌هایی هستند که برای اجاره آنها باید کیسه‌های پر از سکه یا دلار داشته باشید.
شاید در نگاه اول این طور به نظر برسد که این شرایط شامل حال خانه‌های اکازیون و همه چیز تمام شمال شهر می‌شود اما در حقیقت این طور نیست و بدعت خانه اجاره دادن بر اساس دلار و سکه بحرانی است که در تمام نقاط شهر و برای هر متراژ خانه‌ای ایجاد شده است.
بحران‌های بازار ارز و سکه باعث شده برخی صاحبخانه‌های سودجو و فرصت‌طلب دست به کارهای عجیب و غریبی بزنند و برای پول رهن و اجاره ماهانه به جای پول نقد طلب سکه و دلار کنند. با شرایط فعلی که نرخ ارز و سکه هم هر روز افزایش پیدا می‌کند بعید است مگر با برخوردهای قانونی، بساط این بدعت‌های ناعادلانه برای اجاره دادن خانه‌ها برچیده شود.
بدعت‌های جدید برای اجاره دادن خانه
مالکی برای اجاره دادن خانه ٥٠ متری‌اش در خیابان آذربایجان بابت مبلغ رهن ١٠ عدد سکه و برای اجاره ماهانه یک عدد نیم‌سکه درخواست کرده است. در منطقه دیباجی جنوبی هم یک مالک برای اجاره دادن خانه ١٢٠متری‌اش بابت رهن ٤٠ سکه و برای اجاره هم یک سکه می‌خواهد.
از این قبیل آگهی‌ها تا دلتان بخواهد در سایت‌های مربوط به فروش و اجاره خانه وجود دارد و هر روز هم بیشتر می‌شود. بر این اساس مستاجر هر ماه بدون توجه به افزایش یا کاهش قیمت سکه باید به مالک خود در ازای اجاره خانه، سکه پرداخت کند که قطعا با وضعیت فعلی قیمت‌ها کاهش پیدا نمی‌کند و در این میان مستاجر است که از پرداخت اجاره خانه بر اساس سکه متضرر و هر ماه جیبش خالی‌تر از ماه گذشته می شود.
علاوه بر این، مالک‌هایی هم هستند که ترجیح می‌دهند ملک خود را به جای این که با سکه یا ریال اجاره دهند به سراغ دلار بروند. البته نه دلار ٤٢٠٠ تومانی که در بازار کمیاب و حتی نایاب است بلکه با دلار ١٠ هزار و ٣٠٠ تومانی تا حسابی سود ببرند بابت اجاره دادن ملکشان. این پدیده این روزها بیشتر در مناطق شمال شهر رواج دارد. البته این موضوع همواره در معامله ایرانی‌ها با اتباع خارجی رایج بوده و مالکان مجازند برای اجاره دادن ملک خود به یک فرد خارجی بر اساس دلار دریافتی داشته باشند ولی براساس قانون نظام صنفی و قانون مدنی ایران هیچ صاحبخانه‌ای یا صاحب کالا و خدماتی حق ندارد کالا و خدماتش را با دلار یا سایر پول‌های خارجی با ایرانی‌ها معامله کند و باید از وجه رایج مملکت که ریال است استفاده کند.
مظنه بازار اجاره چقدر؟
طبق اعلام اتحادیه مشاوران املاک نرخ افزایش هر ساله اجاره مسکن باید ١٥درصد باشد و اگر چه اتحادیه مسکن وعده تندترین برخورد با متخلفان را داده و از مردم خواسته سراغ اجاره‌های بیش از حد گران نروند اما در عمل اتحادیه و قوانین فعلی نمی‌توانند برای قیمت خانه و اجاره بها سقف تعیین کنند.
حالا قیمت اجاره خانه از سال گذشته تاکنون به جای افزایش ١٥درصدی نزدیک به ٤٠ درصد افزایش پیدا کرده است.
یکی از بنگاهدارها در منطقه قیطریه می‌گوید: «افزایش قیمت‌ها بیشتر از آن چیزی بود که خودمان هم انتظارش را داشتیم. معمولا در فصل تابستان بیشتر از فصل‌های دیگر افزایش قیمت داریم اما امسال واقعا افزایش‌ها سرسام‌آور بوده است. خانه‌ای را که سال گذشته خودم با قیمت ١٠٠ میلیون تومان پیش و یک میلیون قرارداد اجاره‌اش را امضا کردم امسال ١٥٠ میلیون پیش و ٢میلیون و ٥٠٠ هزار تومان اجاره دادم. متاسفانه مالک‌ها می‌آیند و قیمت‌های سرسام آوری پیشنهاد می‌دهند. ما هم تا جایی که می‌توانیم با آنها چانه می‌زنیم ولی از دست ما هم کار زیادی برای افزایش ندادن قیمت‌ها برنمی‌آید.»
طبق گفته‌های بنگاهداران شمال شهر، اغلب مناطق شمال شهر تهران افزایش قیمت چشمگیری داشته‌اند اما در تمام مناطق آپارتمان‌های نوساز زیر ٥ سال ساخت حتی بیشتر از ٤٠درصد هم با افزایش قیمت رو به رو بوده‌اند و اجاره‌های آنها به چندین میلیون تومان در ماه رسیده‌اند. در مناطق مرکز شهر هم چنین افزایش قیمتی داشته‌ایم. مناطقی مثل اطراف میدان‌های انقلاب، هفت تیر، ولیعصر و جاهایی که تردد زیادی در آنها وجود دارد، افزایشی نزدیک به ٣٠ درصد داشته‌اند. یکی از بنگاهداران در مرکز شهر می‌گوید: «خود ما هم از این حجم افزایش قیمت مانده‌ایم. شاید خیلی‌ها فکر کنند که ما بنگاهی‌ها مقصر گران شدن خانه هستیم اما واقعا خود ما هم از این همه گرانی ضرر کرده و به ستوه آمده‌ایم.
حجم معاملات واقعا کم شده و متاسفانه مستاجران زیادی هستند که دیگر توانایی اجاره خانه ندارند. ما حتی به برخی از صاحبخانه‌ها هم می‌گوییم که قیمت پایین‌تری برای اجاره بگذارند چون خانه‌شان اجاره نمی‌رود اما کوتاه نمی‌آیند و حتی برخی ارقام سرسام‌آوری برای اجاره خانه‌شان پیشنهاد می‌دهند.»
در حالی که نرخ معمول برای افزایش اجاره بها ١٥ درصد است اما بعید است که در تهران اجاره بهای خانه‌ها کمتر از ٥٠ درصد افزایش داشته باشد. ضمن این که مناطق جنوب شهر هم افزایش چشمگیری در اجاره بها و حتی مناطق ارزان در پایین شهر هم افزایش قیمت داشته‌اند.
ارزان‌ترین مناطق تهران برای مستاجران
البته هنوز برخی از مناطق جنوب تهران هستند که نسبت به سایر مناطق واحدهای ارزان‌تری برای اجاره دارند. اگر چه در مناطق مختلف تهران اجاره ناپایدار است و ممکن است قیمت اجاره هر کوچه با کوچه بغلی‌اش متفاوت باشد. مناطقی مثل شهرری، جوادیه، میدان خراسان، شمیران‌نو، یافت‌آباد، سه‌راه آذری، خواجه‌نظام، پاسدار گمنام، بروجردی، صد دستگاه، جشنواره، حکیمیه، نیکنام، استاد معین، وحیدیه و بریانک مناطقی از تهران هستند که هنوز می‌توان در آنها واحدهای مسکونی با قیمت‌های تقریبا مناسب پیدا کرد. مثلا در جوادیه برای رهن کامل یک واحد مسکونی ٥٥ متری باید ٣٠ میلیون تومان هزینه کنید که در این شرایط قیمت نسبتا مناسبی است. در منطقه آذری تهران نیز برای رهن یک واحد مسکونی٣٥متری، ٩ساله باید ٢١میلیون تومان در چنته داشته باشید یا به عنوان مثال قیمت رهن یک واحد مسکونی ٥٦ متری نوساز در شهرری، نیز بیشتر از ٣٠ میلیون تومان نیست. در برخی از مناطق حاشیه تهران هم مثل پرند و شهرک اندیشه می‌توان واحدهای مسکونی با قیمت‌های مناسب برای اجاره پیدا کرد هر چند که این روزها افزایش قیمت اجاره بها به شهرهای اطراف پایتخت هم تسری پیدا کرده است.
اجاره بها در حاشیه تهران چقدر است؟
تا همین چند وقت پیش اوضاع شهرهای حاشیه‌ای تهران به گونه‌ای بود که اگر شما از بضاعت کافی برای خانه گرفتن در تهران برخوردار نبودید می‌توانستید با نیمی از سرمایه‌تان منزلی مناسب در یکی از شهرهای حاشیه‌ای تهران اجاره کنید. مناطقی مثل اندیشه، پرند و پردیس در اطراف تهران از جمله مناطقی هستند که در سال‌های اخیر مستاجران زیادی از تهران داشته‌اند. از بین شهرهای زیادی که در حومه تهران وجود دارند این سه منطقه از محبوبیت زیادی برخوردارند و مهاجرپذیرتر هستند. به ویژه شهر پردیس در شرق تهران که طی دو سه سال اخیر پیشرفت زیادی داشته و از نظر امکانات رفاهی هم فاصله زیادی با پایتخت ندارد.
در میان این شهرها، شهر اندیشه از همه قدیمی‌تر است و در بخش مرکزی شهرستان شهریار قرار دارد. این شهر دارای ۶ فاز است و در ۳۰ کیلومتری تهران، ۳ کیلومتری شمال غربی شهریار و ۷ کیلومتری جنوب شرقی کرج احداث شده که همجوار با کرج است. خانه‌های اجاره‌ای اندیشه نسبت به کرج ارزان‌تر است اما فکر نکنید که می‌توانید با پول کم در این شهر خانه‌ای مطابق میلتان اجاره کنید. به عنوان مثال قیمت رهن خانه‌ای ٨٠ متری در فاز ٢ اندیشه ٦٠ میلیون تومان است که متری ٧٥٠ هزار تومان قیمت آن است. بنابراین اندیشه با این که در ٣٠ کیلومتری کرج قرار دارد و از نظر دسترسی و داشتن وسایل نقلیه عمومی هم با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند چندان خانه‌های ارزانی ندارد.
وضعیت شهر پردیس در شرق تهران هم از این بهتر نیست. شهر جدید پردیس در ١٧کیلومتری شرق تهران در مسیر جاده هراز قرار دارد و به آب و هوای مطبوعش مشهور است. این شهر از جمله مناطق در حومه تهران است که مهاجران زیادی را از پایتخت در دل خود جای داده و با مسکن مهرهای زیادی که در آن احداث شده به شهری شلوغ و پرجمعیت تبدیل شده است. پردیس طی ٥ سال اخیر رشد قیمت زیادی داشته و دیگر نمی‌توان آن را به عنوان منطقه‌ای خارج از تهران که برای اجاره‌نشینان مناسب است، دانست. طبق آن چه مشاوران املاک می‌گویند قیمت واحدهای مسکونی در پردیس ٤٠ درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده و مستاجرانی که از تهران به این شهر می آیند تا بلکه خانه‌ای با قیمت ارزان‌تر پیدا کنند با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند. به عنوان مثال قیمت اجاره واحدی ٨٠ متری در پردیس که سال گذشته ٥٠ میلیون تومان رهن کامل بوده امسال به ٨٠ تا ٧٠ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. با وجود این پردیس به دلیل نزدیکی به تهران و امکانات کامل رفاهی که دارد بیشتر از سایر شهرهای حومه تهران مورد توجه مستاجران قرار دارد.»
