ابراز تاسف گوترش برای خروج آمریکا از برجام

دبیرکل سازمان ملل متحد با ابراز تاسف از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران گفت: قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت خواستار اجرای کامل برجام از سوی همه اعضا و حمایت نهاد‌های منطقه‌ای و بین المللی از آن شده است.

به گزارش ایرنا، آنتونیو گوترش روز چهارشنبه گزارش دوره‌ای خود را که به موجب این قطعنامه باید هر ۶ ماه به شورای امنیت ارائه دهد، منتشر کرد.

وی در مقدمه پنجمین گزارش خود با یادآوری اینکه تقریبا سه سال پیش، چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، آمریکا، اتحادیۀ اروپا و جمهوری اسلامی ایران توافق هسته‌ای را به سرانجام رساندند، افزود: برجام که نقطه اوج ۱۲ سال تلاش‌های دیپلماتیک برای رسیدن به یک راه حل جامع، دراز مدت و مناسب مساله هسته‌ای ایران است.

دبیرکل سازمان ملل با تاکید بر اینکه این برنامه در سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) به اتفاق آرا در شورای امنیت تایید و به موجب قطعنامه ۲۲۳۱، تعهدات متقابل وضع شد، ادامه داد: از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶، آژانس بین المللی انرژی اتمی ۱۱ بار به شورای امنیت گزارش داده است که جمهوری اسلامی ایران به اجرای تعهدات خود تحت برنامه جامع اقدام مشترک پایبند بوده است.

گوترش تصریح کرد: آژانس دوباره گزارش داد که همچنان به بررسی عدم انحراف مواد هسته‌ای و ارزیابی‌های آن در مورد عدم وجود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده، ادامه می‌دهد. آژانس همچنین گزارش داد که جمهوری اسلامی ایران همچنان به طور موقت پروتکل الحاقی را تا زمان پذیرش آن و برای شفافیت در اقدامات خود اجرا می‌کند.

وی یادآور شد: در آخرین گزارش آژانس هم نشان داده شد که دسترسی‌های مکمل به همه سایت‌ها و اماکن مورد نیاز برای بازرسی برقرار بوده است.

دبیرکل سازمان ملل متحد همچنین به مساله خروج یکجانبه آمریکا از این توافق مورد تایید شورای امنیت اشاره کرد و گفت: متاسفانه با وجود پایبندی مداوم جمهوری اسلامی ایران به تعهدات هسته‌ای خود، این توافق در معرض زوال قرار گرفته است. آمریکا در هشتم ماه مه ۲۰۱۸ از خروج خود از این توافق جامع و اعمال دوباره تحریم‌های ملی ثانویه که به موجب برجام لغو یا تعلیق شده بودند، خبر داد.

گوترش تاکید کرد: عمیقا از این عقب نشینی از توافق متاسفم، برنامه جامع اقدام مشترک، یک دستاورد مهم در عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای است و به صلح و امنیت منطقه‌ای و بین المللی کمک کرده است.

وی اظهار کرد: معتقدم که مسائلی که به طور مستقیم به برجام مربوط نیست، باید جدای از قضاوت درباره این برنامه و حفظ دستاورد‌های آن، مورد متوجه قرار گیرند.

دبیرکل سازمان ملل متحد به نامه ۱۱ ماه مه (۲۱ اردیبهشت) وزیر خارجه ایران هم اشاره کرد و افزود: در این نامه خاطرنشان شده است که جمهوری اسلامی ایران همچنان برجام را دنبال خواهد کرد تا زمانی که مزایای کامل آن که حق مردم ایران است، تضمین شوند.

گوترش بدون اشاره به اینکه آمریکا با خروج از برجام مرتکب نقض سازوکار‌های مندرج در ۲۲۳۱ شده است، ادامه داد: از تصمیم طرف‌های دیگر این توافق که در کمیسیون مشترک ۲۵ ماه مه در وین تاکید کردند که به ادامه کامل و موثر این برنامه پایبند خواهند بود، استقبال می‌کنم.

وی اضافه کرد: مهم است به یاد آوریم که شورای امنیت در قطعنامه ۲۲۳۱، خواستار اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک شده و جدول زمان بندی در برنامه مشخص است. شورا همچنین از همه کشور‌های عضو، سازمان‌های منطقه‌ای و بین المللی خواستار حمایت از اجرای کامل این برنامه و خودداری از اقداماتی شده است که این تعهدات را تحت الشعاع قرار می‌دهند.

دبیرکل سازمان ملل متحد تاکید کرد: در این راستا مهم است که خروج یک کشور مانع از توانایی دیگران برای اجرای کامل تعهدات خود تحت این برنامه یا مشارکت در فعالیت‌های مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) و مقررات و اهداف برجام نشود.
گوترش با اشاره به برخی نگرانی‌هایی که اعضای برجام از فعالیت‌های ایران ابراز کرده اند، ایران را به درنظر گرفتن این نگرانی‌ها تشویق کرد.

وی مدعی شد: گزارش پنجم در مورد ارزیابی از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱، حاوی یافته‌ها و توصیه‌ها از زمان انتشار گزارش چهارم در هشتم دسامبر ۲۰۱۷ به بعد است که شامل محدودیت‌های مربوط به قابلیت حمل هسته ای، موشک بالستیک، نقل و انتقال تسلیحات از ایران یا به آن و همچنین دارایی‌ها و مقررات ممنوعیت سفر است.