هشدار درباره تعدیل و بیکاری نیروی انسانی

«علی سرزعیم» معتقد است: شرکت‌ها باید به کسانی واگذار شوند که از اهلیت کافی برای بالا بردن سطح تولید برخوردار هستند.

علی سرزعیم (معاون امور اقتصادی و برنامه‌ریزی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی) در گفت‌و‌گو با ایلنا، در مورد نگرانی‌هایی که از واگذاری کارخانه‌ها به افراد نااهل در راستای اجرای سیاست‌های خصوصی‌سازی وجود دارد، گفت: شرکت‌هایی که مازاد نیرو دارند باید به کسانی واگذار شوند که ظرفیت تولید را زیاد می‌کنند؛ چراکه با این کار هزینه‌های جاری پایین می‌آید و اینگونه دیگر شاهد تعدیل کارگران نخواهیم بود. فردی که در جریان واگذاری، کارخانه را به دست می‌گیرد باید اهلیت کافی داشته باشد.

وی با بیان اینکه تعدیل نیروی انسانی بسیار سخت است و هزینه‌های اجتماعی بالایی دارد، گفت: ایده‌آل ما این است که واگذاری طوری انجام شود که بخش‌هایی از جامع دچار مشکل و بحران نشوند. صاحبان جدید علاوه بر اهلیت باید از توان و انگیزه کافی هم برخوردار باشند چراکه به هرحال نمی‌خواهیم که خروجی واگذاری بیکاری کارگران باشد. در این راستا به همان اندازه که در پی جلب سرمایه‌گذاری داخلی هستیم، می‌خواهیم سرمایه‌گذاران خارجی را هم بیاوریم و مشارکت دهیم. لذا باید بگویم که حضور آنها را با وجود همه چالش‌های پیش رو جدی گرفته‌ایم.

سرزعیم در پاسخ به این پرسش که چرا جنبه‌های مختلف امنیت شغلی کارگران در راستای کاهش دغدغه‌های آنها و افزایش بهره‌وری جدی گرفته نمی‌شود، گفت: امنیت شغلی حد کمش خیلی بد و حد زیادش هم خیلی بد است! اگر امنیت شغلی در حد صفر باشد دست‌و‌دل کارگر به کار نمی‌رود. اگر خیلی هم زیاد باشد بازهم انگیزه فرد کم می‌شود؛ چراکه با خود می‌گوید مرا که نمی‌توانند اخراج کنند. برای همین به حد بهینه امنیت شغلی اعتقاد دارم.

وی افزود: نمی‌گویم که باید به راحتی کسی را اخراج و بیکار کرد چراکه کارگر باید بتواند روی زندگی‌اش برنامه‌ریزی کند و بهره‌وری‌اش را بالا ببرد اما این دلیل نمی‌شود که وقتی کسی به هر دلیل نخواست به تعهدات کاری‌اش عمل کند، را نتوان اخراج کرد.

معاون امور اقتصادی و برنامه‌ریزی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تشریح ضرورت به‌روزرسانی تکنولوژی به کار گرفته شده در صنایع پرداخت و گفت: همین حالا تکنولوژی تولید در خیلی از صنایع در حال قدیمی شدن است. در صنایع خوب ۱۰ سال و در صنایع قدیمی ۴۰ سال عقب افتادگی در این حوزه نسبت به کشورهای توسعه یافته داریم.

وی در پاسخ به این انتقاد که کارفرمایان می‌گویند با افزایش مکفی و آبرومندانه دستمزد مخالفند چراکه می‌خواهند با پول آن هزینه‌های نوسازی صنایع را تامین کنند، گفت: اولا باید بگویم که نگاه ما در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به این مقوله متفاوت است و دستمزد باید به گونه‌ای باشد که تمام هزینه‌های زندگی را پوشش دهد. منتها بین مقدورات و مطلوبات فاصله بسیار زیادی هست. اگر ما خیلی دستمزد را زیاد کنیم مطلوب بود اما باید ببنیم که تا چه اندازه توان پرداخت این دستمزد‌های بالا وجود دارد.

سرزعیم افزود: بنابراین از یک حدی بیشتر امکان افزایش دستمزد وجود ندارد شاید مطلوب ما افزایش ۵۰۰ درصدی دستمزد بود! اما اگر از یک حدی فشار را بیشتر کنید، کارفرمایان شروع می‌کنند به تعدیل کارگران. اینگونه دود همه چیز به چشم کارگر می‌رود. ما دوست نداریم که کارگران بیکار شوند و برای امرار معاش به بخش غیررسمی اقتصاد میل کنند، بلکه باید کاری کرد که آنها در بخش رسمی فعال باشند.

مقوله رفاه و تامین اجتماعی را جدی بگیریم

معاون امور اقتصادی و برنامه‌ریزی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پاسخ به این پرسش که دولت چه فکری به حال زیرپوشش بردن کارگران خارج از پوشش تامین اجتماعی و سایر سازمان‌های بیمه‌گر دارد، گفت: ما باید مقوله رفاه و تامین اجتماعی را برای همه کارگران جدی بگیریم منتها باید بیایم و المان‌های رفاهی غیرضروری را که به جامعه می‌دهیم‌، حذف کنیم.

سرزعیم افزود: مثلا می‌توانیم سوبسیدی که روی هزینه‌های برق می‌دهیم را حذف کنیم و به لایه‌های پایین جامعه اختصاص دهیم. می‌خواهم بپرسم که چرا به ثروتمندان یارانه می‌دهیم؟ چرا به کسانی که خانه‌هایشان به خاطر ثروت زیاد پر از لوستر است، یارانه برق بدهیم؟ این را هر عقلی می‌فهمد! وقتی این هزینه‌های غیرضروری را حذف کردیم، می‌توانیم آن را برای بیمه کردن کارگران کوره‌پزخانه‌ها و... اختصاص دهیم.

وی با بیان اینکه جامعه ما به یکسری المان‌های رفاهی نادرست اعتیاد پیدا کرده است، گفت: ما باید بخش‌های ضعیف جامعه را هم تحت پوشش قرار دهیم. آنها هم جزء این جامعه هستند. من شنیده‌ام که قیمت بلیط هواپیما با ارز مبادله‌ای است، درست است کسی که خارج می‌رود با ارز مبادله‌ای بلیت بخرد؟ ما نباید آن را قطع کنیم تا به فقرایمان برسیم. اما جامعه ما با سیاست‌گذاران همراه نمی‌شود. جامعه در مورد اصلاحات لازم و بدیهی موضع می‌گیرد. هرکاری که همین حالا انجام ندهیم باید در آینده هزینه‌های آن را بدهیم.