ماجرای درگیری در کنگره حزب اعتماد ملی چه بود؟

فرارو- گروه فشار کنگره اعتماد ملی را بر هم نزد. بعد از سخنرانی مطهری، حضرتی، عارف، منتجب نیا و فاطمه کروبی در حالی که فقط اعضای حزب باید برای آینده تشکیلات خود در سالن می‌ماندند و تصمیم گیری می‌کردند اخبار تنش در جلسه به بیرون درز کرد. یکی از اعضای حزب گفت: این تنش کار گروه فشار بوده است. اما روایت دیگران حاکی از آن است که خبری از گروه فشار نبوده است.

اعتماد ملی بدون حضور دبیر کل
دومین کنگره حزب اعتماد ملی با حواشی زیادی نصفه و نیمه به پایان رسید. اعتماد ملی حزبی بود که بعد از شکست مهدی کروبی و اصلاح طلبان در سال ۸۴ پا گرفت. نام این حزب، اما در سال ۸۸ بیشتر شنیده شد؛ زمانی که مهدی کروبی دبیر کل حزب برای بار دیگر کاندیدای ریاست جمهوری شد. او این بار هم مثل سال ۸۴ که با اجماع برخی گروه‌های اصلاح‌طلب رو به رو نشد باید به عنوان دومین نامزد اصلاح‌طلب مبارزه می‌کرد. اما در نهایت نه نام میرحسین موسوی از صندوق خارج شد و نه کروبی. سرانجام هم هردوی آن‌ها بعد از بهمن ماه سال ۸۹ به حصر خانگی رفتند. اعتماد ملی هشت سال است که دبیر کل خود را ندیده است و از آن موقع رسول منتجب نیا به عنوان قائم مقام دبیر کل اعتماد ملی ایفای نقش می‌کند.

بعد از روی کار آمدن روحانی اعتماد ملی دوباره فعال شد. سعی کرد خود را بازسازی کند. اما در میانه راه با شکل گیری تشکیلات جبهه‌ای به نام شورای عالی اصلاح‌طلبان اختلافاتی بین اعضا پیش آمد. منتجب نیا، قائم مقام کروبی معتقد به همراهی با این شورا نبود، و گروهی تاکید داشتند که مسیر حزب نباید اختلاف بین اصلاح‌طلبان باشد. کار به جایی رسید که روابط عمومی اعتماد ملی اعلام کرد این حزب سخنگو ندارد. اسماعیل گرامی مقدم نیز که تا پیش از این سخنگوی حزب شناخته می‌شد گفت: تغییر سخنگو از وظایف شورای مرکزی است نه قائم‌مقام حزب.

این اختلافات ادامه پیدا کرد تا در نهایت منتجب نیا در نامه‌ای به کروبی از او خواست استعفای خود را بپذیرد. مهدی کروبی، اما نوشت که به دلیل حصر خانگی امکان پیگیری مسائل حزب را ندارد. او همچنین از اعضای حزب خواست استعفایش را بپذیرند و با مدیریت منتجب‌نیا، دبیرکل جدید را انتخاب کنند. کروبی در این نامه خواسته بود که اعضای حزب از تشتت و اختلاف پرهیز کنند. اعضای اعتماد ملی البته زیر بار استعفای کروبی نرفتند.

ماموریت کروبی به حزبش
مهدی کروبی، دبیر کل حزب نیز از حصر خانگی به الیاس حضرتی نماینده مردم تهران و از اعضای حزب نامه‌ای نوشت و او را مامور به تشکیل شورای اجرایی حزب کرد که حزب وظایف دبیرکل را بر عهده بگیرد. کروبی یازده نفر زیر را برای شورای اجرایی حزب خود تعیین کرده بود. این یازده نفر عبارت بودند از:

۱. سیدرضا نورززاده
۲. محمدجواد حق‌شناس
۳. حجت‌الاسلام ابوالفضل شکوری
۴. اسماعیل گرامی‌مقدم
۵. حجت‌الاسلام رحمت‌اله بیگدلی
۶. اسماعیل دوستی
۷. اعظم سقطی
۸. رئوف قادری
۹. محمود رئوفی‌
۱۰. مهدی رسولی‌پناه‌
۱۱. حمیدرضا کارگر بیده

رسول منتجب نیا نیز همچنان بر استعفای خود اصرار داشت این در حالی بود که این موضوع با مخالفت مهدی کروبی رو به رو می‌شد. کروبی اخیرا نیز برای منتجب نیا نوشته است: مطلع شدم جنابعالی در جلسات حزب اعتماد ملی شرکت نمی‌کنید، با توجه به جایگاه شما به خصوص قائم مقامی حزب و عدم حضور اینجانب، درخواست می‌کنم حضور فعال در کلیه جلسات از جمله شورای مرکزی داشته باشید.

برگزاری کنگره با حضور ژنرال‌های اصلاح‌طلب
با همه این اختلافات قرار بر این شد که دومین کنگره حزب اعتماد ملی روز گذشته در سالن توحید برگزار شود. جلسه‌ای که یک بخش آن با حضور بسیاری از چهره‌های اصلاح‌طلب و سخنرانی منتجب نیا، حضرتی، علی مطهری، محمدرضا عارف و فاطمه کروبی گذشت. میهمانان این بخش افرادی مانند عبدالله نوری، غلامحسین کباسچی، مرتضی الویری، عباس عبدی، علی شکوری راد، سید مصطفی تاجزاده، حجت‌الاسلام شیخ قدرت علیخانی، حجت‌الاسلام محسن رهامی، محمدرضا تابش، فیض الله عرب سرخی، ابراهیم اصغرزاده، نمایندگان کنونی و ادوار مجلس و اعضای شورای شهر تهران بودند. با وجود سخنان جنجالی بخش اول کنگره، بخش دوم به مذاق هیچ یک از اعضای حزب خوش نیامد. در بخش دوم که قرار بود درباره آینده حزب تصمیم گیری شود تنشی به پا شد که جلسه را از نظر تصمیم تشکیلاتی بی نتیجه گذاشت.

خبر تنش به وجود آمده را محمدجواد حق‌شناس توئیت کرده بود. این عضو اعتماد ملی اعلام کرد از اقدامات سازمان یافته گروه فشار برای اختلال در روند برگزاری مراسم و ناتمام ماندن بخش دوم کنگره حزب اعتماد ملی خبر داد. با این حال روایت دیگر از تنش شب گذشته آن بود که خبری از گروه فشار نبوده و تنش بین اعضای حزب صورت گرفته است.

توضیح سخنگوی حزب
اسماعیل گرامی مقدم، سخنگوی اعتماد ملی نیز به ایلنا توضیح داده است: در قسمت دوم این کنگره، هیات رئیسه موقت حزب که شامل اعضای شورای اجرایی حزب می‌شوند با رای گیری قیام و عقود ابوالفضل کزازی را به عنوان رئیس هیات رئیسه کنگره انتخاب کردند. ایشان در مرحله اول اساسنامه و مرامنامه حزب و همچنین ابقای شورای مرکزی کنونی را با قیام و قعود رای گیری کردند که با اتفاق آرا، اعضا رای به ابقای اعضای شورای مرکزی کنونی و اصلاحات صورت گرفته در اساسنامه و مرامنامه دادند.

وی افزود: در این میان، تشنج اندکی هم در جلسه رخ داد که بیشتر افرادی بودند که خارج از حزب بودند و با برنامه ساماندهی از قبل پیش بینی شده قصد برهم زدن کنگره را داشتند که برنامه کنترل شد و در پایان نیز آقای الیاس حضرتی اعلام کرد با توجه به رای‌گیری صورت گرفته با قیام و قعود، جلسه خاتمه پیدا کرده است.

از ندا و هدا آمده بودند
ابراهیم گراوند از اعضای حزب که در داخل جلسه حضور داشته است نیز به فرارو می‌گوید: طبق قانون جدید احزاب کنگره باید تا ۱۴ خرداد برگزار می‌شد وگرنه حزب منحل می‌شد. قرار بود از هر استان ۱۰ نماینده حضور پیدا کند. از هر استان ۱۰ نفر حق رای داشتند. کمیته‌ها و شاخه‌ها نیز ۱۰ حق رای داشتند. جمعا ۴۶۰ نفر حق رای داشتند که بتوانند در کنگره شرکت کنند. اما بیشتر از ۱۵۰۰ نفر در سالن بودند.

عضو شورای مرکزی شاخه جوانان ادامه می‌دهد: در بخش دوم قرار بود اصلاح اساسنامه و مرامنامه حزب با قانون جدید احزاب به رای گذاشته شود. آقای جلیلیان، رئیس دفتر حقوقی حزب پشت تریبون رفت و اعلام کرد که طبق قانون وزارت کشور، کاندیدا‌های شورای مرکزی حزب نمی‌توانند در هیات رئیسه حضور داشته باشند. تا اینجای کار روند دموکراتیک بود. اما ناگهان دیدیم عده‌ای بالای سن رفتند. یکی از این افراد آقای کزازی بود که عضو حزب ندا شده است. او پشت تریبون نشست. این برنامه ریزی شده و خلاف کار تشکیلاتی بود. بقیه افراد هم مشخص نبود چه کسانی بودند. یکی از آن‌ها عضو حزب هدا (همبستگی دانش آموختگان ایران) بود. ناگهان جو متشنج شد. گفتند اگر قرار است رای گیری شود قیام و قعود شود. آقای ابوالفضل کزازی هم که رئیس هیات رئیسه بود جو را متشنج کرد. گفت: ما فرزندان کروبی هستیم؛ کسانی که قائلند شورای مرکزی قبلی به دبیر کلی آقای کروبی باقی بماند قیام قعود کنند. از همان جا درگیری شروع شد. اصلا چیزی به نام قیام و قعود درست نیست. اگر قرار است انتخابات برگزار شود باید شفاف و دموکراتیک باشد. آقای حضرتی وقتی دید جو متشنج شده است گفت که جلسه تعطیل است و هفته آینده با حضور افرادی که کارت دارند انتخابات برگزار می‌شود. اعضای خارج از حزب نمی‌توانند حضور داشته باشند؛ و افرادی که کارت دارند می‌توانند در جلسه حضور پیدا کرده و در انتخابات شرکت کنند. انتخابات به جمعه هفته آینده موکول شد. دلیل اصلی برخورد خشونت آمیز دیروز هم حضور افرادی بیرون از حزب بود که وارد جلسه شده بودند.

کروبی دبیر کل می‌ماند
او در باره ارتباط تنش اخیر با اختلافات سابق حزب می‌گوید: دیروز اصل بر وحدت بود. اختلاف بین اعضا نبود. اگر قرار بود انتخابات شورای مرکزی برگزار شود خیلی از قدیمی‌هایی که جزو شورای مرکزی بودند انتخاب می‌شدند. همه بر اصل حضور اعضای شورای مرکزی سابق اتفاق نظر داشتند. اختلافات سابق حل شده بود و دیدگاه حذفی نبود که بخواهد باعث اختلاف نظر شود. او در ارتباط با دبیرکلی حزب اعتماد ملی نیز می‌گوید: با برگزاری کنگره و انتخابات باز هم آقای کروبی دبیر کل می‌ماند. فقط یک سری اعضایی که در شورای مرکزی حضور ندارند و علاقه‌ای به ادامه فعالیت ندارند تغییر می‌کنند. کنگره اخیر در واقع بازسازی حزب اعتماد ملی است. کسانی که به فعالیت علاقه‌مند هستند به عرصه سیاست می‌روند و در شورای مرکزی حضور پیدا می‌کنند. اختلاف نظر و اختلاف سلیقه در همه گروه‌ها وجود دارد و باعث پویایی آن‌ها می‌شود.