حاشیه‌ای بر جرعه‌نوشی مجری بی‌بی‌سی در رمضان!

چند ماه قبل یادداشتی با عنوان «سخنی با بی‌بی‌سی فارسی» در صفحه اول یکی از روزنامه‌های کشور چاپ شد. محتوای این یادداشت وزین و خواندنی نقد روش بی‌بی‌سی فارسی در خروج از مسیر حرفه‌ای و انتقاد از جهت‌گیری سیاسی در انتشار اخبار مرتبط با تحولات ایران بود.

جاوید قربان‌اوغلی دیپلمات ارشد در ادامه یادداشت خود در «شرق» نوشت: عزیزی در آن یادداشت به‌درستی به مصاحبه بی‌بی‌سی فارسی با «پروفسور سمیعی»، طبیب حاذق و صاحب‌نام کشورمان، اشاره کرده بود که خبرنگار بی‌بی‌سی فارسی ناشیانه و خارج از روش‌های حرفه‌ای رسانه‌ای از او درباره دلیل بستری‌شدن آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی سؤال می‌کرد.

از سطح و میزان فراگیری این رسانه و همچنین طیف مخاطبان آن اطلاعی ندارم، ولی بشخصه از مشتریان بخش خبر صبحگاهی آن با عنوان چشم‌انداز بامدادی از رادیو و در صورت امکان بیننده خبر عصر آن از طریق تلویزیون هستم. این را هم قبول ندارم که شنوندگان و بینندگان این رسانه را فقط طیف منتقدان، مخالفان یا به تعبیر سخیف برخی رسانه‌های داخلی، ضد انقلاب تشکیل می‌دهند. بنگاه سخن‌پراکنی بی‌بی‌سی یکی از رسانه‌های تأثیرگذار در سطح جهان است و بخش فارسی آن نیز همچنان ‌که به یاد داریم، از جذاب‌ترین رسانه‌های خبری در آخرین ماه‌های پرالتهاب رژیم گذشته برای افرادی حداقل در سن‌وسال نگارنده بود.

صبح روز گذشته (جمعه چهارم خرداد ۱۳۹۷) مانند روزهای قبل شنونده برنامه چشم‌انداز در تلفن همراهم از طریق یوتیوب بودم. دلیل آن هم شرایط خاص زمان خواب در ماه مبارک با توجه به اوقات شرعی در ایران و خواب بعد از «سحر» این ماه پرفیض و مشحون از خیر و برکت براساس اعتقاد مسلمانان است. گوینده خبر چشم‌انداز چهره آشنای این رسانه «علی همدانی» یکی از چند گوینده این بخش خبری بود. فارغ از اینکه با یادداشت آقای عزیزی در رویکرد غیرحرفه‌ای بی‌بی‌سی فارسی در مصاحبه با پروفسور سمیعی یا روش این رسانه در پوشش اخبار اعتراض‌های دی‌ماه در ایران موافق یا با آن مخالف باشیم، اینها از موارد سیاسی در پوشش اخبار است که نمی‌توان انتظار بازخورد یکسان مخاطبان در مواجهه با آن را داشت و نگارنده قصد ورود به آن را ندارد. بر این باورم که شنونده بی‌بی‌سی اگر حتی از قدرت تحلیل رویدادها برخوردار نباشد، به احتمال زیاد تشخیص جهت‌گیری سیاسی در پوشش اخبار چندان برای بسیاری از مخاطبان دشوار نیست. از این منظر این یادداشت در پی انتقاد از روش و مشی بی‌بی‌سی فارسی در پوشش اخبار ایران نیست، سخن در بی‌توجهی، روش غیرموجه و اگر اغراق‌آمیز نباشد، بی‌احترامی این رسانه و گوینده خبر روز گذشته آن به اعتقادات مخاطبان است که به‌طور طبیعی چند کشور فارسی‌زبان و طیفی از اهالی این کشورهاست که به دلایل مختلف اقامت در اقصانقاط جهان را برگزیده‌اند.

گوینده چشم‌انداز بامدادی روز گذشته بدون توجه به قرارداشتن در ماه مبارک رمضان و احتمالا با این تصور که برنامه خبری رادیویی است و کسی چهره و تصویر او را نمی‌بیند در فاصله پخش خبر و اظهارنظر کارشناسان جرعه‌ای از چای یا قهوه‌ای را که در کنار میز کارش داشت، سر می‌کشید که در خوش‌بینانه‌ترین حالت بی‌توجهی و در شکل بدبینانه، توهین به مخاطبان این رسانه بود. برای نگارنده قابل درک است که آقای «علی همدانی»، گوینده خوش‌صدا و حرفه‌ای چشم‌انداز بامدادی روز گذشته، مانند بسیاری از مسلمانان به دلایلی که به حکم قرآن تجسس در آن جایز نیست، معذور از روزه‌داری است و قطعا در این عذر هیچ حرجی بر او و تمامی کسانی که شارع آنان را از روزه‌داری معاف و در مواردی منع کرده، نیست. سخن در احترام بی‌بی‌سی و گوینده خبر به مخاطبان این رسانه است که همچنان‌ که ذکر آن رفت، نوعا کشورهای مسلمان فارسی‌زبان حوزه تمدنی ایران‌زمین هستند که اتفاقا مردم این کشورها به‌دور از اجبار دولت‌هایشان از اعتقادات محکم در بسیاری از احکام اسلام به‌ویژه نماز و روزه برخوردار هستند.

اجازه دهید این مختصر را با ذکر خاطره‌ای به پایان ببرم. در ماه مبارک و مأموریت دیپلماتیک در هند که روزگارانی دراز مستعمره صاحبان بی‌بی‌سی بود، فرصت حضور در مراسم افطارهای متعددی فراهم شد که از سوی مقامات آن کشور برپا می‌شد. به یاد دارم «راجیو گاندی»، نخست‌وزیر وقت هند، در بسیاری از این افطارها در زمره مدعوین بود و در آن حضور می‌یافت. از سنت‌های زیبای حضور بالاترین مقام کشور «سکولار» هند و بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین دموکراسی جهان احترام راجیو گاندی به میهمانان اکثرا مسلمان صاحب مجلس بود. او مانند دیگران منتظر می‌ماند و با پخش اذان با نوشیدن یک لیوان شیر نشان می‌داد که حتی در کشور یک‌ میلیاردی و نوعا پیرو آیین هندو نیز می‌توان به اعتقادات دیگران احترام گذاشت و احساسات آنان را جریحه‌دار نکرد.