در جستجوی مومیایی

دکتر حمید حیدرپناه؛ در روزگاری که به واسطه سیطره فضای مجازی شاهد تحولات گوناگونی در زندگی امروز هستیم، ماهیت خبر، نحوه اطلاع‌رسانی و کنجکاوی مخاطبان هم متفاوت شده است.

 

وقتی در لابلای انبوهی از اخبار، بعضی خبرها بیشتر مورد توجه قرار می گیرد، شاهد کنجکاوی بیشتر مخاطبان به آن هستیم، خصوصا نسل جدید که به واسطه کاهش مطالعه کتاب و پایین بودن اطلاعات تاریخی‌شان، برای یافتن پاسخ هر ابهامی سریعا به موتورهای جستجو پناه برده و دم‌دستی‌ترین مطالب را در آن خصوص دریافت می کنند و خیلی زود دست به تحلیل و استدلال می‌زنند.

چندی پیش اشاره امام جمعه مشهد (آیت الله علم الهدی) به الگوگیری نسل امروز از "سوفیا لورن" موجب کنجکاوی انبوهی از کاربرانی شد که نام او را برای اولین بار می‌شنیدند و جستجو برای پاسخ به ابهامشان در گوگل، رکورد زد و بخش وسیعی از جامعه با این چهره فراموش شده آشنا شدند.

در روزهای اخیر هم خبر پیدا شدن مومیایی که گفته شده جسد رضاشاه است، موجب ایجاد موج جدیدی از جستجو و کنجکاوی برای کسب اطلاعات تاریخی از شخصیت او شده و موجب شده نام این چهره تاحدی فراموش شده، دوباره بر سر زبان‌ها بیفتد و شاهد واکنش‌ها و تحلیل‌های زیادی در خصوصش باشیم.

 

از طرفی ضعف نهادهای فرهنگی در جهت ایجاد خوراک رسانه‌ای مناسب و مستند، باعث سوق پیدا کردن مخاطبان به سمت اخبار و تحلیل‌های نامعتبر، ایجاد چنددستگی و جدل‌های بین کاربران شده که عده‌ای مبلغ خدمات ایشان و عده‌ای برملاگر خیانت‌هایش شده‌اند!

البته بنده تخصصم تاریخ نیست و قصد قضاوت در خصوص عملکرد رضاشاه را ندارم و تحلیل‌های مستند را به متخصصان تاریخ معاصر می‌سپارم اما به عنوان یک فعال رسانه‌ای، معتقدم واکنش‌ها و بازخوردهای اجتماعی آن، جای تحلیل و تامل دارد و در این جور مواقع شاهد نمایان‌تر شدن اختلاف نظرهای اجتماعی و سیاسی، جبهه‌گیری های غیرمنطقی و تحلیل‌های بعضا مغرضانه هستیم و برخی هم آن را فرصتی برای انتقام می‌بینند.

ضعف پاسخگویی و عدم اطلاع‌رسانی سریع و به موقع به ابهامات موجود، موجب سردرگمی و بدتر شدن اوضاع شده و شاهد موج سواری مخالفان نظام در این خصوص هستیم.

 

در حوزه رسانه، سرعت انتقال اخبار صحیح و مستند نقش مهمی در از بین بردن ابهامات و تنش‌های اجتماعی دارد که متاسفانه بی‌برنامگی و عدم پاسخگویی نهادهای ذی‌صلاح باعث می‌شود که مردم در جاهای دیگری به دنبال پاسخ ابهامات خود بگردند!

این اتفاق تلنگر دیگری بود برای متولیان فرهنگی و رسانه‌ای کشور که هنوز باور نکرده اند "ما وارد عصر جدیدی شده‌ایم" و همچنان با همان نگاه و استراتژی های کهنه می‌خواهند هر اتفاقی را مدیریت کنند که متاسفانه تاکنون شاهد پاسخ و عکس العمل مناسبی از سوی آن‌ها نبوده‌ایم.

 

*روزنامه نگار