دلار مبهوت

دلالان هنوز امیدوارند دلار سرکشی کند پاسخ‌های سخنگوی دولت به پرسش‌های دلاری تنش دلاری در بهارستان؛ «شهروند» از متن‌ وحاشیه جلسه دیروز مجلس گزارش می‌دهد

به گزارش شهروند، «خرید و فروش ارز به قیمت دلخواه جرم است.» این اطلاعیه دولت، سبزه میدان و میدان فردوسی را دیروز به حالت نیمه‌تعطیل درآورد. صرافی‌ها یکی در میان کرکره‌ها را پایین کشیده‌اند و خریداران مستاصل به امید این‌که بتوانند دلار بخرند، نام خود را در لیست‌های مختلف نوشته‌اند، به این امید ‌که امروز فردا نوبت آنها هم برسد.

برخی صرافی‌ها روبه‌روی در ورودی ایستاده‌اند و نمی‌گذارند که کسی حتی وارد یا خارج شود. صرافی‌های خیابان فردوسی در گفت‌وگو با «شهروند» می‌گویند که نه دلاری دارند که بفروشند و نه هنوز نرخ ٤٢٠٠ تومانی از سوی بانک مرکزی به آنها ابلاغ شده است. در نگاه نخست چهارراه استانبول را که بالا می‌روی، خبری از دلالان و دستفروشان نیست. نیروهای انتظامی و خودرو‌های پلیس سراسر خیابان دیده می‌شوند، اما کافی است کمی صبر کنی و چشم بچرخانی... یکی با پوشش ساعت‌فروشی، برخی در کسوت تسبیح‌فروش و دیگری در کسوت مشتری، دلالی می‌کنند.

دلالانی که وقتی می‌فهمند من دلار دارم مرا به گوشه‌ای می‌کشند و نرخ‌های مختلفی پیشنهاد می‌دهند. ساعت‌فروش می‌گوید که هر چقدر دلار داشته باشم با نرخ ٥٣٠٠ از من می‌خرد و این پیشنهاد تبدیل به بهترین پیشنهاد روز گذشته‌ام می‌شود.

می‌پرسم دلار ٥‌هزار و ٣٠٠‌ای برای شما ضرر نیست؟ می‌گوید: من ١٠ دقیقه نشده با نرخ ٥‌هزار و ٥٠٠تومان همه‌ش را یک‌جا می‌فروشم. صبح تا حالا کار سه نفر را مثل شما راه انداختم! مردم تشنه دلارند.

این درحالی است که برخی صرافی‌ها هم با همه نابسامانی‌ها حاضرند دلار بخرند. صرافی‌ها بین ٤‌هزار و ٢٠٠ تا ٤‌هزار و ٣٠٠ برای خرید ارز قیمت گذاشته‌اند.

وضعیت عجیب بازار ارز
بعد از اعلام خبر دلار ٤‌هزار و ٢٠٠ تومانی، روز گذشته بازار ارز وضع عجیبی پیدا کرد. متقاضیان از شب گذشته در خیابان مانده‌بودند. برخی که اسم‌شان در اوایل صف بود، نوبت خود را به قیمت‌های ٢٠٠ تا ٥٠٠‌هزار تومان می‌فروختند و برخی دیگر ناامید در خیابان‌ها گشت می‌زدند تا بلکه دستفروش یا دلالی پیدا کنند.

«فردا ٦ صبح پرواز دارم خانم. الان حاضرم دلار ٧‌هزار تومانی هم بخرم، فقط بخرم. یک هفته است که کار و زندگی‌مان را تعطیل می‌کنیم و برای خرید دلار صف می‌کشیم.»

این را یکی از کسانی می‌گوید که فردا به همراه خانواده‌اش عازم ترکیه است، اما هنوز دلار نخریده است.

چرا صرافی‌ها دلار نمی‌فروشند؟
برای پاسخ به این سوال به صرافی‌های مختلفی سر می‌زنم. یکی از صرافی‌ها که پشت شیشه خود چسبانده «خرید و فروش ارز نداریم»، می‌گوید: ارزی که خود بانک مرکزی به ما با نرخ ٤‌هزار و ٩٠٠ تومان فروخته، چطور می‌توانم ٤‌هزار و ٢٠٠ تومان بفروشم؟

از طرفی کسی هم که می‌خواهد به ما دلار بفروشد، انتظار دارد که ما درک کنیم دلار را دیروز ٥‌هزار و ٨٠٠ خریده و ضرر کرده است.

صرافی معروف دیگری کرکره را پایین کشیده و کاغذی چسبانده تا مردم نام خود را روی آن بنویسند و به محض تزریق ارز شروع به فروش به مشتری کند. صاحب این صرافی به «شهروند» می‌گوید: دلاری به ما داده نشده که بفروشیم. هر روز همین وضع در بازار است، اما امروز دیگر واقعا امکان فروش نداریم.

نه دلار داریم، نه یورو
مشکل دیگر فقط مشکل دلار نیست. در سراسر خیابان فردوسی نه دلار هست، نه یورو، نه درهم. تابلوها بدون نرخ شده‌اند و کسی به‌طور رسمی هیچ ارزی نه می‌فروشد، نه می‌خرد. تا دیروز اگر مشکلات حوالی دلار می‌چرخید، امروز ماجرا فرق کرده است.

یک واحد طلافروشی هم درباره تغییرات قیمت سکه به «شهروند» می‌گوید: من امروز سه تا سکه فروخته‌ام و در هر سه تا سکه ضرر کرده‌ام، چون بازار ثبات ندارد و من تا می‌فروشم قیمت تغییر می‌کند.

داشتن ارز بیشتر از ۱۰‌هزار یورو قاچاق است
بانک مرکزی بیانیه داده است از تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۹۷ هرگونه خرید و فروش ارز خارج از سیستم بانکی و صرافی‌های مجاز قاچاق محسوب ‌شده و با این خرید و فروش‌ها برخورد قانونی می‌شود.

همچنین میزان ارز قابل نگهداری توسط هر شخص حداکثر ۱۰‌هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها بوده و در صورت کشف میزان بیش از آن در اختیار هر شخص، با مرتکب براساس قانون برخورد خواهد شد.

بانک مرکزی همچنین اطلاعیه داده است تمام اشخاصی که قبلا اقدام به خرید ارز کرده‌اند حداکثر تا پایان ماه جاری نسبت به سپرده‌گذاری ارز در بانک‌ها یا فروش آن به بانک‌ها اقدام کنند و البته تاکید کرده است سود ارزی براساس مقررات بانک مرکزی به سپرده‌های مزبور پرداخت می‌شود.

همچنین تامین ارز تمام واردات به کشور پس از ثبت سفارش انجام می‌شود. علاوه بر این تمام صادرکنندگان موظفند ارز حاصل از صادرات را به بانک‌ها و صرافی‌های مجاز بفروشند.

البته ضوابط مربوط به تامین ارز برای مسافران خارج از کشور، دانشجویی و درمانی و سایر موارد در مبادی خروجی همزمان با فراهم شدن تمهیدات آن اطلاع‌رسانی خواهد شد.

سوالی که در این میان بدون جواب می‌ماند این است که آیا تک‌نرخی کردن ارز به همین راحتی بود و آیا دوام خواهد داشت یا همچون تجربه‌های قبلی تک‌نرخی کردن ارز در دولت‌های‌ هاشمی‌رفسنجانی و احمدی‌نژاد شکست می‌خورد؟