منشأ غرش‌های زمین در ایلام چیست؟

از زمان وقوع زمین‌لرزه شدید سرپل‌ذهاب، از سوی مردم محلی گزارش شده که صداهایی از درون زمین اهالی شهرستان سرابله واقع در استان ایلام را نگران کرده است. به همین دلیل تیم کارشناسی از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی به محل اعزام شدند و اعلام کردند که این صداهای معماگونه منشأ زمین‌لرزه‌ای ندارد و احتمالا به یک پدیده زمین شناسی دیگر مربوط است.

به گزارش ایسنا، معمای صداهایی که از اعماق شهرستان سرابله واقع در استان ایلام شنیده می‌شود، از زمانی شروع شد که در آبان ماه امسال، زلزله بزرگی سرپل ذهاب و ایلام را لرزاند و خسارات زیادی به جا گذاشت. این صداها باعث شده مردم منطقه دائم با هراس از این که زمین‌لرزه دیگری در راه است، روزگار خود را سپری کنند. در این میان کارشناسان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی برای بررسی سر و صداها به محل رفته‌اند و اکنون در حال بررسی دلایل وقوع این پدیده هستند.

نتایج برداشت‌های لرزه‌نگاری در این زمینه، حاکی از احتمال وقوع شکستگی و ریزش در سنگ‌ها و بلوک‌های آهکی درون زمین در این منطقه است. تاکنون تیم‌های تحقیقاتی به منظور مطالعه این پدیده‌ها از سوی ارگان‌های مرتبط از جمله پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی به منطقه اعزام شده‌اند.

علی اژدری - مدیرکل مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی جنوب باختری - که به همراه چند اکیپ تخصصی دیگر در منطقه سرابله حضور دارد، با بیان این‌که بر اساس بررسی‌ها و مطالعات صورت گرفته توسط پژوهشگاه زلزله مشخص شد که این صداها منشأ زمین‌لرزه‌ای ندارند گفت: این صداها احتمالاً ناشی از ریزش حفرات انحلالی در زیر زمین است که در ادامه با مطالعات انجام شده توسط مهندسان مشاور تعدادی از زون‌های کارستی در مناطقی از شهر شناسایی شدند.

اژدری با بیان این‌که این پدیده منشأ زمین‌شناسی دارد و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی به منظور تکمیل بررسی‌ها جهت برآورد میزان خطر و ارائه راهکارهای مورد نیاز مطالعاتی را آغاز کرده است، خاطرنشان کرد: در این خصوص سه اکیپ تخصصی از این سازمان به منطقه اعزام شدند که یک گروه به سرپرستی اینجانب، مسئولیت تهیه نقشه زمین‌شناسی به مقیاس یک‌ ده‌ هزارم منطقه را به عهده دارد که در این نقشه سازندها و ساختارهای زمین‌شناسی و شکستگی‌ها به طور دقیق بررسی می‌شود تا وضعیت زمین‌شناسی منطقه کاملاً مشخص شود.

مدیرکل مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی جنوب باختری تصریح کرد: صداهای درونی زمین بیشتر از بخش‌های جنوب‌شرقی شهر سرابله که روی حفره‌های کارستی شهر قرار دارند، شنیده می‌شود.

به گفته اژدری، گزارش مقدماتی، برآوردی از وضعیت زمین‌شناسی شهر و ابعاد و عمق زون‌های کارستی است تا بدانیم میزان خطر تا چه حد است تا به برنامه‌ریزی مناسب جهت شناسایی مناطق و ارائه راهکارهای اصولی به‌منظورکاهش خطرات یا دوری از مناطق پرخطر بپردازیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا بین وقوع زمین لرزه در یک منطقه و ریزش حفره‌های کارستی در همان منطقه ارتباطی وجود دارد یا خیر، گفت: حفره‌های کارستی با توجه به عمق و ابعادشان، یکسری ناپایداری‌هایی را ایجاد می‌کنند که خطراتی را برای مناطق شهری و زیرساخت‌های عمرانی به دنبال دارند و ممکن است بلوک‌های سنگی که در شرایط عادی پایدار هستند، در نتیجه تکان‌های شدید ناشی از زمین‌لرزه، ناپایدار شده و باعث فرو ریختن به درون حفرات انحلالی شوند.

اژدری با اشاره به اینکه امکان وقوع این پدیده برای دیگر شهرها نیز وجود دارد، بیان کرد: کارشناسان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی در حال مطالعه جهت دستیابی به پاسخ این سوال هستند که آیا صداهای ناهنجار درون زمین در منطقه سرابله نیز به دنبال بروز زلزله و ناپایدار شدن غارها و حفرات کارستی منطقه و جدا شدن بلوک‌ها از یکدیگر بوده یا خیر. همچنین باید گفت شهرها و مناطقی که روی سازندهای آهکی قرار دارند در معرض وقوع این پدیده هستند و ممکن است پدیده رخ داده در منطقه سرابله استان ایلام برای آنها هم تکرار شود.