دیروز پیکر دو خدمه به همراه جعبه سیاه سانچی کشف شد رئیسجمهوری رسیدگی هر چه سریعتر به وضعیت خدمه ایرانی نفتکش را صادر کرد وزیر امور خارجه با همتای چینی خود درباره نفتکش ایرانی گفتوگو کرد درخواست رئیس جمعیت هلالاحمر از جمعیتهای ملی ژاپن، چین و کرهجنوبی تکاوران ایرانی برای ورود به نفتکش با قایق های تندرو به سمت سانچی اعزام شدند با رایزنیهای دولت یک کشتی آتشخوار کره جنوبی به محل حادثه رفت مدیرعامل شرکت ملی نفتکش در گفتوگو با «شهروند» آخرین وضعیت این نفتکش و اقدامات امدادی انجامشده را تشریح کرد
به گزارش شهروند، هشتمین روز از حادثه انفجار نفتکش ایرانی در آبهای چین با کشف پیکر دو خدمه و خارجکردن جعبه سیاه این کشتی توسط نیروهای امدادی چین همراه بود، اما همچنان از سرنوشت ٢٩ خدمه دیگر نفتکش «سانچی» هیچ خبری در دست نیست و تلاشها برای مهار آتش و ورود مجدد نیروهای امدادی به این نفتکش حادثهدیده ادامه دارد.
اجساد کشفشده همراه با جعبه سیاه که به احتمال زیاد میتواند کلید حل معمای این حادثه باشد، در راه انتقال به بندر شانگهای است. دو جسد کشفشده به دلیل سوختگی زیاد غیرقابل شناساییاند و برای تشخیص هویت نیاز به نمونه DNA است. به گفته فرمانده چینی، عملیات اطفای حریق این دو خدمه به احتمال زیاد در همان دقایق اولیه حادثه جانشان را از دست دادهاند. بعدازظهر دیروز به وقت محلی تکاوران نیروی دریایی ارتش ایران همراه با تیمی از نیروهای ویژه چین با کشتیهای تندرو به محل حادثه اعزام شدند.
دو کشتیهای آتشخوار همچنان به کنترل و خاموشکردن حریق مشغولند اما حرارت بالا، نبود اکسیژن، انتشار گازهای سمی و خطر انفجار کار را برای ورود به این نفتکش و جستوجو برای یافتن خدمه سانچی سخت کرده است. درحالی که علی ربیعی وزیر کار و رفاه اجتماعی بهعنوان مسئول رسیدگی به وضع نفتکش ایران برای پیگیری اقدامات امدادی انجامشده به چین سفر کرده است و از نزدیک این عملیات را رصد میکند. ظهر دیروز هم محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در گفتوگویی تلفنی با همتای چینی خود ضمن پیگیری آخرین اقدامات انجامشده درخصوص این حادثه بر لزوم انجام تعهدات همه طرفها در سانحه اتفاق افتاده برای نفتکش ایرانی تأکید کرد.
محسن بهرامی سخنگوی کمیته اضطرار نفتکش سانچی هم از نمونهگیری DNA از خانوادههای خدمه نفتکش ایرانی به «شهروند» خبر داد و در اینباره گفت: «تاکنون ٣ جسد کشفشده شناسایی نشدهاند و برای تشخیص هویت آنها نیاز به نمونه ژنتیکی خانواده است. این نمونهگیری درحال انجام است و پس از تکمیل برای پزشکی قانونی چین ارسال میشود. البته نماینده ایران و شرکت ملی نفتکش هم آنجا حضور دارند و همه این اقدامات با هماهنگی طرفین انجام میشود.» او ادامه میدهد: «براساس اخباری که از چین دریافت کردهایم، این دو جسد روی عرشه و در نزدیکی اتاق فرماندهی کشف شده است. با این وجود اما سرنوشت بقیه خدمه هنوز برای ما مبهم است.»
نقشهای برای ورود نیروهای امدادی به نفتکش سانچی
درهمین حال علی ربیعی وزیر کار و رفاه اجتماعی که بهعنوان مسئول رسیدگی به وضع نفتکش ایرانی به چین سفر کرده است، از آغاز عملیات تجسس در نفتکش ایرانی طی ساعات آینده خبر داده است. مسئول رسیدگی به وضع نفتکش ایرانی درباره کشف دو جسد خدمه این نفتکش توضیح داد: «صبح شنبه دو پیکر خدمه کشتی در نزدیکی موتورخانه که محل فرماندهی بود، کشف شد که به دلیل شرایط پیکرها، امکان شناسایی، میزان سوختگی و نوع مرگ آنها وجود ندارد.»
او با اشاره به اعزام نیروهای ایرانی به محل حریق نفتکش سانچی گفت: «طی تفاهمنامه جدیدی که درخصوص چگونگی عملیات در این مرحله و همکاری متقابل توسط سفیر ایران با فرمانده عملیات دولت چین به امضا رسید. تقسیم کاری بین نیروهای ایرانی و چینی انجام شد. برهمین اساس نیروهای ایرانی و چینی با شناور تندرو اعزام شدهاند و ظرف چند ساعت آینده به محل میرسند و عملیات تجسس در قسمتهای مختلف نفتکش ازجمله موتورخانه آغاز میشود. این نیروها یکشنبه صبح به وقت محلی به موتورخانه که احتمال میدهیم افراد در آنجا محبوس شده باشند، وارد میشوند و عملیات تجسس را آغاز میکنند.»
او درخصوص حضور بالگردهای ایرانی در نزدیکی نفتکش حادثهدیده هم گفت: «به دلیل فاصله زیاد، بالگردها باید در ٣ سکوی مختلف سوختگیری میکردند، به همین خاطر این امکان حاصل نشد و این مسأله در کنار شرایط بد آبوهوایی کار را سختتر کرد.»
«شیه کوان وی» فرمانده چینی عملیات اطفای حریق نفتکش ایرانی با اشاره به پیداشدن پیکر دو دریانورد دیگر ایرانی اعلام کرد: «بررسیهای اولیه نشان میدهد این دونفر که پیکر آنها روی عرشه پیدا شده است، همان دقایق اولیه انفجار جان باختند. شیه کوان روز شنبه در جلسهای که با حضور علی ربیعی نماینده ویژه رئیسجمهوری و مسئول کمیته رسیدگی به نفتکش حادثهدیده سانچی برگزار شد.
ضمن اعلام این خبر، گفت: « پیکر این دو جانباخته و همچنین جعبه سیاه کشتی روز یکشنبه بعدازظهر برای بررسی بیشتر به شانگهای میرسند، اما به دلیل سوختگی شناسایی آنها از طریق آزمایشات پزشکی امکانپذیر نیست.» فرمانده چینی عملیات اطفای حریق نفتکش درباره ادامه پایان این عملیات هم توضیح داد: «وضعیت نفتکش ایرانی متغیر است و نمیتوان با قطعیت در مورد وضع کشتی ازجمله زمان اطفای آن نظر داد، اما ما تلاش خود را برای مهار آتش به کار گرفتهایم و از تیم ایرانی خواستهایم اگر کارشناس فنی دارند، ارزیابیهایش را در اختیار ما بگذارد.» او اضافه کرد: «درحال حاضر چهار کشتی مشغول کمک و سه کشتی دیگر هم در منطقه هستند.
طی چند روز گذشته حجم زیادی از فوم برای اطفای حریق مصرف شده است و درحال حاضر حدود ٢٦٠ تن فوم ذخیره داریم و یک کشتی ژاپنی از دو روز پیش به جمع ظرفیت تیم اطفا درآمده است. با این وجود پیشبینی میکنیم به فوم بیشتری نیاز داشته باشیم.» او همچنین درباره چرایی عدم استفادهنکردن از هواپیما برای خاموشکردن آتش نفتکش هم گفت: «هواپیما تنها ظرفیت حمل سه تن فوم را دارد و اصلا امکان بهرهگیری از آن نیست. با خلبانان مختلفی در مورد امکان استفاده از هواپیما صحبت شد که این کار را توصیه نکردند.»
حدود ساعت ١٠صبح دیروز به وقت محلی، چهار نیروی امدادی چینی بالاخره موفق به ورود به عرشه نفتکش ایرانی شدند. نیروهای امدادی براساس برنامهریزی قبلی به سمت اتاق فرماندهی این نفتکش رفتند تا جعبه سیاه نفتکش را از آن خارج کنند. همزمان این نیروها موفق به کشف دو جسد روی عرشه این نفتکش شدند، اما این اجساد به دلیل سوختگی شدید غیر قابل شناسایی هستند. اینها را سیروس کیان ارثی، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران میگوید. او که از چهارشنبه هفته گذشته برای پیگیری سرنوشت خدمه نفتکش ایرانی به چین سفر کرده است از اتاق کنترل و فرماندهی عملیات امداد و نجات در شانگهای چین درباره آخرین اقدامات انجامگرفته درخصوص این حادثه میگوید.
پیکرهای خدمه سانچی چگونه کشف شدند؟
حدود ساعت ١٠صبح شنبه بود که ٤ نیروی امدادی چینی وارد نفتکش شدند. آنها براساس نقشه از قبل طراحی شده با سبد وارد نفتکش شدند و جسد دو نفر از خدمه کشتی را کشف کردند. البته ماموریت آنها خارج کردن جعبه سیاه از اتاق فرماندهی بود. درواقع در این عملیات هم جعبه سیاه از نفتکش خارج شد و هم پیکر دو نفر از خدمه کشف و به بیرون از نفتکش منتقل شد.
این پیکرها شناسایی شدند؟
نه، متاسفانه امکان شناسایی به دلیل شدت جراحت مقدور نبود. البته چینیها تصاویر کوتاهی از اجساد را به ما نشان دادند، اما همانطور که گفتم به دلیل سوختگی شدید تشخیص هویت این اجساد امکانپذیر نیست و نیاز به نمونه DNA دارد.
اجساد به ایران منتقل میشوند؟
این اجساد در مسیر انتقال به خشکی هستند. درحال حاضر نفتکش سانچی با نزدیکترین خشکی ٢٨٠ مایل دریایی فاصله دارد و این اجساد از طریق قایقهای چینی درحال انتقال هستند. هنوز نخستین جسدی که چند روز پیش کشف شد هم شناسایی نشده است. برای تشخیص هویت اجساد نیاز به نمونه DNA است. هنوز تصمیمی در اینباره گرفته نشده، اما باید کار شناسایی انجام شود.
چرا نیروهای امدادی که وارد نفتکش شدند، جستوجوی بیشتری انجام ندادند؟
امکان این کار وجود نداشت. نیروهای چینی حدود نیمساعت روی عرشه حضور داشتند و موفق شدند جعبه سیاه را از سانچی خارج کنند. اما به دلیل حرارت بالا و گازهای سمی مجبور به ترک آنجا شدند. البته قرار است نیروها دوباره به نفتکش بروند.
چه زمانی نیروهای امدادی مجداد به نفتکش وارد میشوند؟
زمان مشخصی وجود ندارد، ولی براساس برنامهریزیهای صورت گرفته، یکشنبه صبح تکاوران نیروی دریایی ما به محل حادثه میرسند، ولی ورود آنها مستلزم شرایط مساعد سانچی است. شرایط کار واقعا سخت است. حرارت نفتکش بسیار بالاست و هرلحظه خطر انفجار وجود دارد. ضمن اینکه فاصله نفتکش با خشکی به اندازهای زیاد است که با بالگرد هم نمیشود به محل حادثه رفت. به همین دلیل این تکاوران با قایقهای تندرو به محل حادثه اعزام شدند و قرار است فردا داخل سانچی بروند. با وجود این، همه اینها بستگی به شرایط دارد.
یکی از موضوعاتی که در چند روز اخیر در رسانهها مطرح شده، همکارینکردن طرف چینی برای اطفای حریق و عملیات نجات است. با توجه به اینکه شما چند روزی است در چین حضور دارید، این موضوع را تأیید میکنید؟
یکسری ناهماهنگیهایی وجود داشت، اما با ورود آقای ربیعی به چین شرایط تغییر کرده است. از جمعهشب با حضور آقای ربیعی در مرکز کنترل عملیات، اقدامات امدادی سرعت بیشتری گرفته است. درحال حاضر، دو آتشخوار از چین و ژاپن در محل حادثه مشغول کنترل حریق هستند.
یک آتشخوار دیگر هم از کرهجنوبی به محل حادثه اعزام شده است که صبح یکشنبه به محل حادثه میرسد. اما مشکل اصلی حرارت بالایی کشتی و انتشار گازهای سمی است. تا وقتی دمای نفتکش پایین نیاید، پیاده کردن نیرو روی آن غیرممکن است. واقعیت این است که شرایط کار بسیار سخت و خطرناک است.
اما بسیاری از خانوادههای خدمه نفتکش سانچی از کندی عملیات و اینکه چرا این اقدامات همان روزهای نخست حادثه با سرعت انجام نگرفته است، گله داشتند.
همانطور که گفتم گرمای بیش از حد، وجود گازهای سمی و خطر انفجار موانع اصلی برای ادامه عملیات است. به همین دلیل هم نمیتوان ریسک کرد و بدون درنظر گرفتن شرایط نیروها را در سانچی پیاده کرد. واقعیت این است که تا حرارت پایین نیاید عملیات روی این نفتکش غیرممکن است. بار این نفتکش احتراق بالایی دارد و درست مثل یک بمب ساعتی است که هر لحظه میتواند منفجر شود.