فصلنامه پژوهشنامه نهج‌البلاغه در ایستگاه نوزدهم

فصلنامه‌پژوهشنامه نهج‌البلاغه به صاحب امتیازی دانشگاه بوعلی‌سینا، مدیرمسئولی مسیب یارمحمدی‌واصل و سردبیری سیدمهدی مسبوق شماره نوزدهم خود را منتشر کرد.

به گزارش ایکنا، در این شماره می‌خوانیم: «تحلیل متن‌شناسی خطبة شقشقیه بر اساس نظریه کنش گفتاری «سرل»» نوشته علی نجفی ایوکی، امیرحسین رسول‌نیا، علیرضا کاوه‌نوش‌آبادی، «تصویرپردازی صحنه‌هاى بهشت در کلام امام علی(ع) براساس دیدگاه سیّد قطب (موردکاوی کتاب تمام نهج‌البلاغه)» نگاشته زینه عرفت‌پور، معصومه نعمتی‌قزوینی، «رهیافتی صورت‌گرایانه بر خطبۀ آفرینش طاووس در نهج‌البلاغه» اثر عزت ملاابراهیمی، محیا آبیاری‌قمصری، «سبک‌شناسی لایه نحوی- بلاغی نامۀ سی‌ویک نهج‌البلاغه (بررسی موردی انواع همپایگی و روابط معنایی)» تالیف صلاح‌الدین عبدی، مهتاب کیانی، «سیاست عملی و فنون حکمرانی امام علی(ع) مطالعه موردی حکومت‌مندی در نامه‌های نهج‌البلاغه» نوشته «نصرت بامری، مرتضی منشادی، روح الله اسلامی» «شبکۀ شعاعی معنای «دیدن» در خطبه‌های نهج‌البلاغه بر پایۀ معناشناسی شناختی قالبی (بررسی موردی فعل رأی با تکیه بر ترجمه‌های دشتی، جعفری و شهیدی)» نگاشته نصراله شاملی؛ فرزانه حاجی‌قاسمی، «فتنه‌‌شناسی و راه‌کارهای مقابله با آن‌ در کلام امام علی(ع)» تالیف محمد شریفانی.

در چکیده مقاله «رهیافتی صورت‌گرایانه بر خطبۀ آفرینش طاووس در نهج‌البلاغه» می‌خوانیم: نقد فرمالیستی یا صورت‌گرایانه از جمله نظریه‌های نقد ادبی در حوزۀ زبانشناختی به‌شمار می‌رود که در اوایل قرن بیستم میلادی در روسیه شکل گرفت. در مکتب فرمالیسم ارزش یک اثر هنری تنها وابسته به شکل، فرم، چگونگی ساخت و ویژگی‌های دیداری‌اش است. فرمالیست‌ها اثر ادبی را صرفاً با تکیه بر مسائل زبانی چون وزن، قافیه، قالب، صامت، مصوّت، هجا، صور خیال و صنایع بدیعی به‌ صورت مستقل و مجزا مورد مطالعه قرار می‌دهند و به مسائل دیگری چون بافت فرهنگی، اجتماعی و... توجه کمتری دارند. در پژوهش پیشرو خطبۀ آفرینش طاووس از دیدگاه فرمالیست‌ها مورد واکاوی قرار گرفته و جانب فرم، شکل و توازن این خطبه با معنا مطابقت داده شدهاست. نگارندگان با الهام از رهیافتهای مکتب فرمالیستی، به تحلیل نقش هر یک از عناصر یادشده در متن ادبی پرداخته و کوشیده‌اند تا روابط درون متنیِ خطبه را با کارکرد‌های ساختاری آن بیان کنند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که توازن آوایی، نحوی، واژگانی، صورت‌های تشبیهی، استعاری و کنایی و کاربردهای مجازی در تناسب کامل با معنای خطبه به کار رفته و همگی در تحقق هدف خطبه که تبیین زیبایی آفرینش طاووس است، نقشآفرین بوده‌اند.