آمریکا دست به کار می‌شود؟

فرارو- شهر داندونگ در استان "لیائونینگ"در شمال شرقی چین، یکی از نشانه‌های گذشته شرم‌آور اقتصادی کشور است. حومه این شهر پر از کارخانه‌های قدیمی و متعلق به دولت بود.

به گزارش فرارو به نقل از نیوزویک، این جلوه و شکوه حتی در شهرهای مرفه چین هم دیده نمی‌شود. اما داندونگ یکی از مهم‌ترین شهرهای چین است، زیرا با کره شمالی هم‌مرز است و شاهراه اقتصادی پیونگ‌یانگ محسوب می‌شود.

تقریباً 85 درصد از تجارت جهانی کره شمالی با چین صورت می‌گیرد که اکثر این تبادلات از داندونگ است. این تجارت‌ها برخلاف تحریم‌های آمریکا و سازمان ملل صورت می‌گیرند؛ ازجمله فروش ماشین‌آلات موردنیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای. مهم‌تر از همه، داندونگ منبع اصلی تأمین مالی کره شمالی از بانک‌های چینی است و هزینه برنامه تولید سلاح‌های غیرقانونی این کشور را پرداخت می‌کنند.

مردم کره شمالی در لباس‌های تجاری و نظامی در رژه‌ای در میدان "کیم ایل سونگ" در پیونگ‌یانگ

در چهارم ژوئیه و همزمان با روز استقلال آمریکا، کره شمالی یک‌قدم فراتر گذاشت و با موفقیت موشکی را آزمایش کرد که توانایی رسیدن به آلاسکا را داشت. آخرین شیطنت رهبر کره شمالی "کیم جونگ اون" پس از صحبت‌های دونالد ترامپ صورت گرفت که اعلام کرد استراتژی متکی به چین برای مقابله با کره شمالی شکست‌خورده است. ترامپ در 20 ژوئن در توییتر خود نوشت: "حداقل می‌دانیم چین سعی خود را کرد."

اما آمریکا و برخی از متحدانش در شرق آسیا عقیده ندارند که پکن به‌اندازه کافی برای مقابله با کره شمالی تلاش کرده است. بررسی سیاست‌های کاخ سفید در مورد کره شمالی نشان داد برخی افراد حاضر در دولت معتقدند واشنگتن و متحدانش می‌توانند فشار اقتصادی بر پیونگ‌یانگ را افزایش دهند؛ اما تنها با تحت‌فشار قرار دادن شرکت‌های چینی که پول و فناوری دوگانه در اختیار کره شمالی قرار می‌دهند (تجهیزاتی که هدف نظامی ندارند اما کره شمالی می‌تواند از آن‌ها در برنامه هسته‌ای خود استفاده کند.)

کامیون‌ها در حال عبور از پل "فرندشیب" بر فراز رودخانه "پالو" که شهر "سینوئیجو" در کره شمالی را به داندونگ متصل می کند/ آوریل 2013

شاید انجام این کار بسیار ساده‌تر ازآنچه کل دنیا تصور می کند باشد، اما تنها اگر واشنگتن حاضر شود اندکی به پکن بی‌احترامی کند. بااینکه سالانه بیش از 5 هزار شرکت چینی با کره شمالی تجارت می‌کنند، اما عمده تبادل میان دو کشور در انحصار چند شرکت بزرگ است که بسیاری از آن‌ها در داندونگ واقع‌شده‌اند. در اواخر ماه ژوئن، آمریکا از پکن خواست به دنبال 10 شرکت و فردی برود که به اعتقاد واشنگتن نقش برجسته‌ای در تجارت چین با کره شمالی ایفا می‌کنند.

چرا پکن تلاش نکرد با این شرکت‌ها و افراد مقابله کند؟ تحلیلگران پاسخ‌های مختلفی به این سؤال دارند. برخی معتقدند سران این گروه‌های بزرگ تجاری در پکن نفوذ سیاسی دارند.

چین در پاییز آینده نشست حزب کمونیست را پیش رو دارد که هر پنج سال یک‌بار برگزار می‌شود. رئیس‌جمهور "شی جینپینگ" و متحدان سیاسی‌اش نمی‌خواهند در میان تجار قدرتمند بیش از این دشمن‌تراشی کنند؛ به‌خصوص که از سال 2012 و با شکل‌گیری ستاد "مبارزه با فساد" خشم بسیاری از آن‌ها برانگیخته شد.

دیگر تحلیلگران معتقدند که با دستیابی کره شمالی به سلاح هسته‌ای، شبه‌جزیره همیشه متفق خواهد ماند و حاکمیت سئول از میان می‌رود. چین از این رویه خوشحال می‌شود زیرا کره‌ی متحد با آمریکا در مرزهایش را نمی‌خواهد.

کارخانه‌ای در نزدیکی سینوئیجو

آمریکا به پکن هشدار داد که اگر تا پایان تابستان "چی نکو 10" (ده شرکت برجسته در روابط تجاری با کره شمالی) را تحریم نکند، واشنگتن خود به‌صورت یک‌جانبه این کار را خواهد کرد. و در 30 ژوئن دولت ترامپ اعلام کرد که در تصمیم خود جدی است: تحریم‌هایی علیه بانک داندونگ وضع و آن را به تسهیل تأمین مالیِ برنامه هسته‌ای کره شمالی متهم کرد. "نیکی هیلی" سفیر آمریکا در سازمان ملل در پنجم ژوئیه پیامی روشن به پکن فرستاد: "هر کشوری که با رژیم کره شمالی وارد تجارت شود را زیر نظر خواهیم داشت." همان روز، "ژنرال وینسنت بروکس" فرمانده نیروهای آمریکا در کره جنوبی گفت آمریکا و متحدش حاضرند در صورت لزوم با کره شمالی وارد جنگ شوند.

تغییر سیاست‌های دولت در قبال کره شمالی چشمگیر است. در ماه آوریل و در آستانه دیدار ترامپ و شی در "مار- ئه- لاگو"، رفتار دولت با چین به‌طور غیرمنتظره‌ای گرم بود. ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی حمله‌های شدیدی به چین کرد و این کشور را شکارچی تجاری نامید. به نظر می‌رسید آمریکا یک جنگ سرد تمام‌عیار با چین راه بیندازد. اما همه‌چیز بعد از دیدار "مار- ئه- لاگو" تغییر کرد. ترامپ بعدازاین دیدار اعلام کرد که رابطه طولانی و پیچیده میان دو کشور را درک می کند. ترامپ استدلال‌های پکن را قبول کرد و پذیرفت که مقابله با پیونگ‌یانگ ازآنچه دنیای خارج تصور می‌کنند دشوارتر است. بنابراین چین را مسئول برخورد با همسایه‌ی سرکشش کرد.

گردشگران در حال خرید در خیابانی نزدیک به پل فرندشیپ

کارشناسان متقاعد شده بودند که رئیس‌جمهور "شی" ترامپ را بازی داده و اگر چین واقعاً می‌خواست، می‌توانست مانع کیم جونک اون شود. چین در طی این سال‌ها، شرکت‌هایی که با کره شمالی تجارت می‌کنند را سرکش و معامله گرانِ کوچک توصیف کرده که در سایه پنهان می‌شوند و درنتیجه کنترلشان کار راحتی نیست. اما گزارشی تازه از "C4ADS” (شرکت تحقیقاتی مستقر در واشنگتن) استدلال می کند که سیستم تأمین مالیِ برنامه هسته‌ای پیونگ‌یانگ "متمرکز، محدود و آسیب‌پذیر است؛ بنابراین به‌آسانی قابل شکست است."

تحلیلگران سازمان سیا و وزارت خزانه‌داری آمریکا سال‌ها است که بر سر این مسئله بحث می‌کنند.آن‌ها به تحریم‌های سال 2005 علیه بانکی (Banco Delta Asia) واقع در "ماکائو" اشاره دارند که پیونگ‌یانگ را خشمگین کرد، زیرا این بانک یکی از محورهای اصلی در پول‌شویی‌های کره شمالی بود. همچنین تصور می‌شد برخی از مقامات ارشد دولتی در این بانک پول داشتند. بیش از 25 میلیون دلار پول مصادره شد و هر بانکی که با BDA همکاری می‌کرد، دسترسی به سیستم مالی ایالات‌متحده را از دست می‌داد. دو سال بعد، پیونگ‌یانگ درخواست کرد در ازای بازگشت به میز مذاکره با حضور چین، روسیه، ژاپن و کره جنوبی، تحریم‌های بانک BDA لغو شوند. دولت بوش پذیرفت اما مذاکرات به‌جایی نرسید.

فروشندگان چینی در حال فروش پرچم‌های چین و کره شمالی در شهر مرزی داندونگ

ده سال گذشت و اکنون کره شمالی در یک‌قدمیِ هدف قرار دادن آمریکا با موشک هسته‌ای قرار دارد. کارشناسان می‌گویند در خوش‌بینانه‌ترین حالت سه سال فرصت باقی است و بدبینان می‌گویند 18 ماه. در آن موقعیت، آمریکا و متحدانش با تصمیم مهمی مواجه خواهند بود: یا کیم جونگ اون را به‌عنوان یک قدرت هسته‌ای منطقی و عاقل به رسمیت بشناسند و یا برعکس، او را فردی "غیرقابل‌پیش‌بینی" در نظر بگیرند و به آغاز جنگ فاجعه‌آمیز فکر کنند. با این تفاسیر، جای تعجب نیست که اکنون دولت ترامپ حاضرشده پکن را برنجاند و به جنگِ شرکت‌های بزرگ چینی برود. یکی از مقامات کاخ سفید دراین‌باره گفت: "مگر راه دیگری هم داریم؟"

دولت ترامپ هنوز اسامی ده شرکت کلیدی را اعلام نکرده است. پاییز گذشته، وزارت دادگستری آمریکا اتهاماتی علیه یکی از آن شرکت‌ها مطرح کرد (Dandong Hongxiang. بر اساس گزارش‌های وزارت دادگستری، این شرکت فعالیت خود را درزمینهٔ "واردات و صادرات میان چین و کره شمالی" توصیف کرده بود. این شرکت و سازمان‌های وابسته‌اش صدها میلیون دلار کالای سفارشی در اختیار کره شمالی قرار می‌دادند که از طریق کانال‌های توزیع داخلی چین به مرز کره شمالی منتقل می‌شد. آمریکا معتقد است این مبالغ در راستای خرید تجهیزات دوگانه خرج شد.

رهبر کره شمالی در جریان آزمایش موشک بالستیک میان‌قاره‌ای/ 5 ژوئیه

اکنون ترامپ وعده داده معادلات بازی با کره شمالی را تغییر دهد. دولت او تا پایان تابستان به پکن مهلت داده و اگر تا این ضرب العجل به‌جایی نرسد، واشنگتن دست به اقدام خواهد زد و ارتباط این ده شرکت با کره شمالی را قطع خواهد کرد. در صورت لزوم دسترسی آن‌ها به سیستم مالی آمریکا نیز قطع خواهد شد.

منبع: Newsweek

ترجمه: وب‌سایت فرارو